MissionsΚόσμος

Μααλούλα: Στο σταυροδρόμι της ιστορίας

Εγώ τι είχα να φοβάμαι; Ένας περιηγητής είμαι, καταγράφω αυτά που βλέπω, δεν είμαι εχθρός, δεν είμαι φίλος…

Και τούτη η ανυπόφορη ζέστη, δεν λέει να ησυχάσει. Φωτιά στην φωτιά.

Tο Kρακ των Iπποτών στη Σαφίτα, κοντά στην Xομς (αρχαία ΄Εμεσα έπεσε στα χέρια των Mαμελούκων και έκανε τους Φράγκους να βλέπουν πια πεντακάθαρα το τέλος που προδιαγραφόταν στις κτήσεις τους στη Oυτρεμέρ (Mέση Aνατολή).maaloula-4

Οι Αμαλφιτανοί έμποροι, πριν φτιάξουν νοσοκομεία και σχολεία στην Ιερουσαλήμ, έφτιαξαν τους Ιωαννίτες Ιππότες. Συνεκδοχική ονομασία του Ordo Hospitalis Sancti Johannis Hierosolymitani. Έτσι πήραν μέρος στην Α σταυροφορία. Και με τούτα και με εκείνα ξαμολήθηκαν κατά των Σαρακίνων.maaloula-6

Να φτάσω στην Μααλούλα πριν πέσει το σκοτάδι, μα τούτη η ζέστη είναι ανυπόφορη και το λιγοστό νερό που κουβαλάω τελειώνει. Σκέφτομαι και τούτο το ζωντανό, που στους ώμους του με φέρνει από Κρακ. Αφήσαμε πίσω μας τόπους και τόπους, την Μαρμαρίτα (βουνό των Χριστιανών),την πόλη Χομς, την Μακεδονική Απάμεια, πρωτεύουσα του Σέλευκου Νικάτορα και την Σερντζίλα, μια από τις λεγόμενες Χαμένες ή Νεκρές πόλεις. Από εδώ πάνω βλέπεις ακόμα τους καπνούς από το Κρακ. Παντού φωτιά…maaloula-11

Να φτάσω στο μοναστήρι της Mar Taqla πριν νυχτώσει και αύριο θα δω την Μααλούλα και με την σειρά του, όσες μέρες μετά θα κατευθυνθώ προς την Δαμασκό, αν θέλει ο Θεός…maaloula-7

…Μα τούτοι εδώ, Θεό δεν έχουν.

Θα τα γράψει η ιστορία και ως συνήθως οι άνθρωποι θα τα λογιάσουν κατά το πως τους νουθετούνε. Θα τα γράψει και ο Γκουιλέρμο ντε Σάντο Στέφανο, διοικητής (κομεντόρης) της Κύπρου, που θα’ναι ο πρώτος που θα κάνει απογραφή των νομικών κειμένων του Τάγματος.

Τα ”κατορθώματα” των Ιωαννιτών Ιπποτών, θα τα γράψει και ο Μελκιόρε Μπαντίνι, σφραγιδοφύλακας του Τάγματος, ο οποίος θα συγγράψει ένα ιστορικό κείμενο, πιθανώς του πρώτου για τους Ιωαννίτες, χαμένου έκτοτε, του οποίου όμως ο Τζάκομο Μπόζιο είχε ακόμη μνήμη. Ο ιππότης Τζιάκομο Μπόζιο (Giacomo Bosio), αυτόπτης μάρτυρας των όσων περιγράφει, έγραψε τρίτομη ιστορία του Τάγματος (Istoria della Sacra Religione di San Giovanni Gierosolimitano) που εκδόθηκε για πρώτη φορά στη Νάπολη το 1684.maaloula-2

Τώρα όμως τα πράγματα άλλαξαν, οι δυνάμεις του βασιλείου της Ιερουσαλήμ
υπέστησαν τη συντριβή από τον περίφημο σουλτάνο Σαλαντίν στα Kέρατα του Xαττίν, κοντά στη λίμνη της Tιβεριάδας, είχε γίνει φανερό στους σταυροφόρους ότι κάθε ήττα τους δημιουργούσε δυσαναπλήρωτα κενά στο στρατό τους.

Έτσι ”έπεσε” το Κρακ.

Tο Kρακ των Iπποτών ήταν ίσως το πιο φοβερό φρούριο των σταυροφόρων στην περιοχή.maaloula-3

Οι εμίρηδες ενώθηκαν υπό τη στιβαρή και ισχυρή διοίκηση του Σαλάχ ελ Nτιν Γιουσούφ ιμπν Aγιούμπ, του γνωστού Σαλαντίν, έτσι η ιστορία εξελίχθηκε αλλιώς…maaloula-5

Τι να σου κάνει και ο Γουΐδος (Γκυ) του Λουζινιάν, τι να σου κάνει και ο Aγγλος βασιλιάς Pιχάρδος A’ ο Λεοντόκαρδος στην Γ’ σταυροφορία, ο Γερμανός αυτοκράτορας Φρειδερίκος B’ των Xοενστάουφεν στην ΣT’ σταυροφορία και ο βασιλιάς της Nαβάρας Θεοβάλδος A’ της Kαμπανίας.

Mε τη μάχη της Γάζας, ξεκίνησε η τρίτη και τελευταία περίοδος ζωής των σταυροφορικών κρατιδίων. H κατάσταση πλέον είχε γίνει αφόρητη.maaloula-10

Μα εγώ τι έχω να φοβάμαι;

Ένας περιηγητής είμαι, καταγράφω αυτά που βλέπω, δεν είμαι εχθρός, δεν είμαι φίλος…

Και τούτη η ανυπόφορη ζέστη, δεν λέει να ησυχάσει.maaloula-8

…Σπύρο, Σπύρο ξύπνα φτάνουμε Μααλούλα, μα καλά πόσες ώρες κοιμάσαι;;;

η φωνή του Ακίφ δεν άφηνε περιθώρια διαπραγμάτευσης και που να του εξηγήσεις τώρα πως εσύ δεν κοιμόσουν, μα επεξεργαζόσουν ( sic !!! ) την ιστορία…

Κι από την άλλη πόσες ώρες μπορείς να κοιμηθείς σε εξήντα χιλιόμετρα απόσταση;;;

Τόσα είναι τα χιλιόμετρα από την Δαμασκό στην Μααλούλα.

Κι εγώ;

Τι όνειρο ήταν αυτό;;;

Εγώ περιηγητής της εποχής πάνω σε έναν γαιδαράκο, ρε τι θα τράβηξε το άμοιρο ζώο…

Μααλούλα λοιπόν, η ιερή για τους χριστιανούς αρχαία Συριακή πόλη, που μιλούν ακόμα την Αραμαική και συνυπάρχουν αρμονικά Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι.

Μέχρι που τα λεβεντόπαιδα της al Nusra, το 2014, αποφάσισαν να την κάνουν πεδίο μάχης και να συνεχίσουν στον σύγχρονο κόσμο, τις ιστορίες των σταυροφοριών.

Και τώρα που γράφω τούτες τις γραμμές, έρχονται στα αυτιά μου οι δηλώσεις του πάπα Φραγκίσκου, λίγες ώρες πριν να δηλώνει:

– «Δεν ζούμε έναν θρησκευτικό πόλεμο, αλλά έναν πόλεμο συμφερόντων, για τα χρήματα, τους φυσικούς πόρους, για την εξουσία επί των λαών», δήλωσε ο πάπας Φραγκίσκος στους δημοσιογράφους.

«Πρέπει να πούμε αυτή την αλήθεια: ο κόσμος βρίσκεται σε πόλεμο διότι έχασε την ειρήνη»

«Όλοι μας, όλες οι θρησκείες επιθυμούμε την ειρήνη. Το καταλάβατε;»

Την Μααλούλα την επισκέφτηκα λίγους μήνες πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Συρία. Ήμουν προσκεκλημένος του υπουργείου τουρισμού τής χώρας στα πλαίσια ενός προγράμματος για την ανάπτυξη του θρησκευτικού τουρισμού στην ευρύτερη περιοχή.

Αφήνοντας πίσω μου μια μεγάλη έκταση ερήμου και ακολουθώντας τον φιδίσιο ασφάλτινο δρόμο, εμφανίζεται από το πουθενά η Μααλούλα. Δυο τρεις αγκαλιές δένδρων στο έμπα της, δεξιά μετά το χάνι με τα κεραμικά, την βλέπεις να ξεπροβάλει ντυμένη στα λευκά με μοβ πινελιές, να σε καλωσορίζει σαν να σου χαμογελάει και να προσπαθεί να σου θυμίσει πως στέκει εκεί αιώνες.

Η πρώτη μου σκέψη ήταν, πως αν είχε θάλασσα στα πόδια της θα έμοιαζε με την Καβάλα, η έλλειψη νερού μάλλον με είχε επηρεάσει…

Ένας αμφιθεατρικός πέτρινος όγκος αγκαλιάζει την πόλη. Τα σπίτια μικρά και κολλημένα το ένα στο άλλο, έτσι όπως είναι οι παλιές Αραβικές πόλεις και χωριά. Οι πολυκατοικίες που ξεφυτρώνουν δεν ταράσσουν ακόμα την γαλήνη του τοπίου.

Στα αριστερά μου ένα τζαμί με έναν όμορφο πράσινο τρούλο να σπάει τις αποχρώσεις του γκρι , λίγο πιο κάτω ένας μεγάλος χριστιανικός ναός και από πάνω στην κορυφή του βράχου ένα μεγάλο άγαλμα της Παναγίας, με γαλάζιο χιτώνα και με τα χέρια σε στάση καλωσορίσματος, , σου προκαλεί ένα αίσθημα ηρεμίας.

Χριστιανικοί ναοί πολλοί στην Μααλούλα. Εκεί και το μοναστήρι της Αγίας Θέκλας, που όπως λέει η χριστιανική ιστορία, οι ειδωλολάτρες την βασάνισαν με πολλούς τρόπους κι εκείνη, για να ξεφύγει, κατέφυγε στο όρος Καλαμών. Κι ενώ την καταδίωκαν για να την βασανίσουν ξανά, ώστε να απαρνηθεί τον Χριστιανισμό, η Αγία προσευχήθηκε κι εξαφανίστηκε μέσα σε βράχο, που σχίστηκε για να την κρύψει. Αυτή η σχισμή λέγεται, ότι είναι το φαράγγι, που υπάρχει μεταξύ των τεράστιων βράχων δίπλα στο μοναστήρι.

Ανεβαίνοντας αρκετά σκαλιά από την εσωτερική αυλή του μοναστηριού, οδηγούμαστε στο σπήλαιο της Αγίας Θέκλας, που δεσπόζει ακριβώς πάνω από το μοναστήρι στην ανατολική πλευρά του βουνού.

Στο νότιο μέρος του σπηλαίου βρίσκεται το ιερό της Αγίας. Ο Μακάριος Γ΄, Πατριάρχης Αντιοχείας κατά την περίοδο 1647-1685, τεκμηριώνει, ότι σ’ αυτό ακριβώς το σημείο βρίσκεται και ο τάφος της.

Στην ανατολική πλευρά του σπηλαίου υπάρχει ο καγκελόφραχτος χώρος μιας παλιάς εκκλησίας ενώ μεταξύ της εκκλησίας αυτής και του ιερού υπάρχει μια πηγή με αγίασμα

Στη βορειοανατολική γωνία του σπηλαίου, σταγόνες -κατά την παράδοση- ιαματικού νερού πέφτουν από την οροφή μέσα σε μια λαξευμένη γούρνα, που βρίσκεται υπερυψωμένη σε μια κολόνα, ύψους περίπου ενός μέτρου. Ακριβώς δίπλα, υπάρχει ένα αιωνόβιο δέντρο, που μεγαλώνει με παράδοξο τρόπο εντός της σπηλιάς.

Στη δυτική πλευρά του σπηλαίου έχουν χτιστεί αψίδες, απ’ όπου θαυμάζουμε μια μοναδική θέα προς το μοναστήρι και την κωμόπολη της Μααλούλα.

Η πόλη ζει από τον Θρησκευτικό τουρισμό και τα συμπαραμαρτούντα.

Αυτό όμως έμελε να διακοπεί με τον πιο σκληρό και βάρβαρο τρόπο, όταν φανατικοί Μουσουλμάνοι, εκεί σύμφωνα με μαρτυρίες, εξεδήλωσαν το θρησκευτικό μένος τους ενάντια σε καλόγριες και χριστιανούς.

Αυτά που γράφτηκαν και ακουστήκαν είναι τρομαχτικά. Είτε φήμες, είτε αλήθειες, η Μααλούλα θα είναι πάλι μέρος της ιστορίας…

Μέσω
Φωτογραφίες, Κείμενο: Σπύρος Τσακίρης

Σπύρος Τσακίρης

ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ: ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ-VIDEOGRAPHER Γεννήθηκε το 1962 στη Ζαχάρω Ηλείας. Από πολύ νωρίς άρχισε να ασχολείται με τη φωτογραφία. Από το 1987 εργάζεται στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», καλύπτοντας όλα τα μεγάλα ελληνικά και διεθνή γεγονότα. Από το 1999 είναι υπεύθυνος του φωτογραφικού τμήματος της εφημερίδας (καθημερινό, κυριακάτικο φύλλο, www.enet.gr). Έχει καλύψει θέματα όπως: Εμφύλιος στη Βοσνία, 1o και 2ο Πόλεμο του Κόλπου, εμφύλιος στο Λίβανο, πτώση Σοβιετικής Ένωσης, γεγονότα στην Αλβανία, πτώση Τσαουσέσκου στη Ρουμανία, Κοσσυφοπέδιο '89, εμφύλιος στη Ρουάντα, πείνα στην Αφρική, Κούρδοι, τον βομβαρδισμό του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία, καθώς και τα γεγονότα στην Παλαιστίνη και στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Πέρα από την επικαιρότητα, έχει φωτογραφήσει σε χώρες όπως: Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ιορδανία, Συρία, Σαουδική Αραβία, Αρμενία, Τανζανία, Κένυα, Νότιος Αφρική, Αίγυπτος, Κύπρος, Ολλανδία, Βέλγιο, Ουγγαρία, Αυστρία, αποτυπώνοντας τη διαφορετικότητα της ανθρώπινης δραστηριότητας και την παρουσία της στο περιβάλλον. Παράλληλα, έχει συνεργαστεί με το διεθνή τύπο, με το γαλλικό πρακτορείο IMAPRESS και το γερμανικό ACTION PRESS. Θέματά του έχουν δημοσιευθεί στα μεγαλύτερα ελληνικά και ξένα περιοδικά, όπως «ΓΑΙΟΡΑΜΑ», «Flame of Life», «ΔΙΦΩΝΟ», ελληνικό και ισπανικό «National Geographic», “STERN”, “TIME”, “PARIS MATCH”, “NEWSWEEK” κλπ. Από το 2009 είναι μέλος του IEPA (International Environment Photographers Association). Επίσης είναι μέλος της ΕΣΗΕΑ και της ΕΦΕ (Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας). Φωτογραφίες του βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές, σε διεθνή μουσεία. Επίσης φωτογραφία του βρίσκεται στην παγκόσμια συλλογή για τις καλύτερες φωτογραφίες του αιώνα που πέρασε. Έχει λάβει μέρος σε ομαδικές και ατομικές εκθέσεις. Έχει ολοκληρώσει μεγάλα projects με θέματα «Τα παιδιά μπροστά στο νέο αιώνα», «Οι άνθρωποι του τύπου στην Ελλάδα», «Ψαράδες», «Άνθρωπος και Περιβάλλον». Ασχολείται παράλληλα με τη σκηνοθεσία multimedia και ντοκιμαντέρ. Έχει ολοκληρώσει τέσσερα ντοκιμαντέρ. Συγκεκριμένα τα μικρού μήκους «Vrooom» 32΄, «Μπαϊάσα – Βοβούσα» 17΄ και «Ο Θησαυρός της Λιμνοθάλασσας» 17΄, το οποίο και βραβεύθηκε το 2003 από το National Geographic και προβλήθηκε στο φεστιβάλ ECOCINEMA 2003. Επίσης το ντοκιμαντέρ, μεγάλου μήκους «Flamingo» 90΄, μία μουσική ταινία με τους Πυξ Λαξ που κυκλοφόρησε στην αγορά με τη μορφή DVD. Ακόμη, για λογαριασμό της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία» σκηνοθέτησε το 2014 το ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους «ΟΙ ΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ». Σήμερα συνεργάζεται με μεγάλα ελληνικά και διεθνή ειδησεογραφικά ΜΜΕ και διδάσκει σε σεμινάρια και δυναμικά workshops, δίνοντας έμφαση στα multimedia. Δημιούργησε την ιστοσελίδα www.carnetdevoyage.gr και εργάζεται ως Φωτογράφος του Προέδρου της Βουλής, στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Τέλος, συνεχίζει να δημιουργεί ντοκιμαντέρ με ενδιαφέρουσες ιστορίες. https://www.instagram.com/tsakiris.photography/ Spyros Tsakiris Photography|Facebook/ tsakirisphotographer@gmail.com

Σχετικά Άρθρα

Back to top button