MissionsΚόσμος

Γάζα να ζεις

Ο Aaleyah χτύπησε διακριτικά την πόρτα. Το φως είχε από ώρα κάνει την εμφάνιση του, μα εγώ στην αγκαλιά του Μορφέα, άγομαι και φέρομαι σε χρόνο παρακείμενο.

Η χθεσινή μέρα χάθηκε στα σκοτάδια ”υπόγειων διαδρομών” μια που ήταν ο μόνος τρόπος εισόδου στην Λωρίδα της Γάζας. Όταν βγήκα στο φως, το φως είχε πάρει το δρόμο της ξεκούρασης αφήνοντας στον ουρανό ένα χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα, τόσο βαθύ όσο η ιστορία της Παλαιστίνης. Τόσο κόκκινο όσο το αίμα των μαρτύρων της.

gaza-10

Όταν έφτασα στο δωμάτιο που θα με φιλοξενούσε στην Ράφα, το μόνο που πρόσεξα ήταν το κρεβάτι, αληθινό κρεβάτι και ήταν σαν δώρο μετά τις τόσες ώρες στα έγκατα της γης και εγώ το τίμησα δεόντως.

Η Λωρίδα της Γάζας (αραβικά: قطاع غزة , εβραϊκά: רצועת עזה ) αποτελεί μια παράλια χερσαία λωρίδα στο νοτιοανατολικό άκρο της Μεσογείου, μεταξύ της Αιγύπτου και του Ισραήλ που δημιουργήθηκε το 1948, με βάση τη γραμμή εκεχειρίας του Πρώτου Αραβοϊσραηλινού πολέμου. Πρόκειται για μια χερσαία λωρίδα που εκτείνεται βόρεια των ανατολικών συνόρων της Αιγύπτου μήκους 41 χιλιομέτρων και πλάτους μεταξύ 6 και 12 χιλιομέτρων, με συνολική έκταση 360 km2 στην οποία και κατοικούν 1,5 εκατομμύριο Παλαιστίνιοι (1.500.202 σύμφωνα με εκτιμήσεις για το 2008). Η Λωρίδα πήρε το όνομά της από την κυριότερη πόλη της περιοχής, τη Γάζα. Άλλες σημαντικές πόλεις είναι η Ράφα και η Χαν Γιουνίς.

Tη Διοίκηση της Λωρίδας μέχρι το 1967 είχε η Αίγυπτος. Μετά όμως τον πόλεμο των έξι ημερών πέρασε στη κατοχή και τον έλεγχο του Ισραήλ. Επί Πρωθυπουργίας του Αριέλ Σαρόν το 2005 αποσύρθηκαν από τη περιοχή ο ισραηλινός στρατός παίρνοντας όμως μαζί του και εκατοντάδες Εβραίους εποίκους που είχαν εν τω μεταξύ προλάβει και εποικήσουν την περιοχή. Παρά όμως την αποχώρηση αυτή των ισραηλινών, το Ισραήλ δεν έπαψε να ελέγχει ασφυκτικά όλα τα σύνορα της Λωρίδας περιμετρικά (από ξηρά, θάλασσα και αέρα), πλην του Νότου που μετά από επίμονες διεθνείς πιέσεις παραχώρησε τελικά (τον έλεγχο) στην Αίγυπτο.

Μετά το ” θεσμοθετημένο ” τσάι, επιβιβάστηκα στο αυτοκίνητο που θα με μετέφερε στην πόλη της Γάζας για τις απαραίτητες διαπιστεύσεις. Βιαζόμουν να τελειώνω με τις γραφειοκρατικές και χρονοβόρες διαδικασίες και να πάω στη Χαν Γιουνίς, που δεσμοί και φίλοι πολλών χρόνων με περίμεναν.

Δεν μπορούσε να διαφύγει της προσοχής μου, πως τούτη την φορά, οι ένοπλοι άνδρες ήσαν πολλοί περισσότεροι από κάθε άλλη φορά. Μα και οι υπαίθριοι μικροπωλητές δεν ήσαν λιγότεροι…

Εντύπωση μου έκανε ακόμα, πως όλο και περισσότερες γυναίκες είχαν καλυμμένα τα σώματα τους με το χαρακτηριστικό niqab, μαύρο φόρεμα που συμπληρώνεται από το ίδιο μαύρο μαντήλι που αφήνει μόνο τα μάτια ελεύθερα. Αμφίεση που επιβλήθηκε κυρίως μετά την άνοδο της Χαμάς στην εξουσία.

Τον Ιανουάριο του 2006, στις κοινοβουλευτικές εκλογές που διενεργήθηκαν στα Παλαιστινιακά εδάφη, οι Ισλαμιστές της Χαμάς επικράτησαν πανηγυρικά και ενάμισι χρόνο μετά, τον Ιούνιο του 2007, συγκρούστηκαν στη Λωρίδα της Γάζας με την Φατάχ του προέδρου Μαχμούτ Αμπάς όπου και απέκτησαν τον πλήρη έλεγχο της περιοχής η οποία και κυβερνάται μετά από τις συγκρούσεις εκείνες ντε φάκτο από την Χαμάς. Συνέπεια του γεγονότος αυτού ήταν το Ισραήλ να επιβάλλει σκληρό αποκλεισμό ιδιαίτερα στη περιοχή της Γάζας προκειμένου ν’ ασκήσει πίεση στη Χαμάς που δεν έπαψε ν΄ αναζητεί την αναγνώριση της ανεξαρτησίας των εδαφών. Εκ του αποκλεισμού αυτού ακολούθησε εκ μέρους της Χαμάς σειρά εκτοξεύσεων ρουκετών προς το έδαφος του Ισραήλ. Έτσι ο Παλαιστινιακός πληθυσμός έγινε μάρτυρας μιας ακόμη δραματικής επιδείνωσης των συνθηκών ζωής.

Τον Ιούνιο του 2008 και συγκεκριμένα στις 19 Ιουνίου και έπειτα από πολύνεκρες συγκρούσεις, τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία για εκεχειρία ανάμεσα στο Ισραήλ και στη Χαμάς. η οποία έληγε στις 19 Δεκεμβρίου του 2008, με τερματισμό του 18άμηνου αποκλεισμού του Ισραήλ.

Αντ΄ αυτού όμως και παρατεινόμενου του αποκλεισμού ξέσπασαν νέες εχθροπραξίες με εξαπόλυση ρουκετών τύπου Κασάμ εκ μέρους της Χαμάς κατά πόλεων του Ισραήλ, και το Ισραήλ σε βομβαρδισμό της Λωρίδας της Γάζας, με πλήθος αεροπορικών επιδρομών, είσοδο στρατευμάτων και αρμάτων μάχης στη Λωρίδα και ναυτικό αποκλεισμό κάνοντας χρήση και παράνομων βομβών (λευκού φωσφόρου), πλήττοντας μέχρι και σχολεία και νοσοκομεία του ΟΗΕ, παρεμποδίζοντας και κάθε ανθρωπιστική βοήθεια. Παρά τις έντονες διαμαρτυρίες και τη διεθνή καταδίκη των Ισραηλινών επιχειρήσεων οι επιχειρήσεις συνεχίστηκαν, ενώ οι διπλωματικές πρωτοβουλίες 15 ημερών μέχρι σήμερα ουδέν έχουν πετύχει. Ο αποκλεισμός της Λωρίδας της Γάζας συνεχίζεται.

Τον Aaleyah, τον πρωτογνώρισα στην πρώτη Ιντιφάντα. Ζούσε στην Ραμάλα τότε και συμμετείχε στην εξέγερση. Συνελήφθη δυο φορές. Την δεύτερη έμεινε στην φυλακή κοντά δυο χρόνια. Μετά την αποφυλάκιση του, μη μπορώντας να σταθεί στην πόλη του, κατέφευγε στην Γάζα. Δάσκαλος το επάγγελμα, παντρεμένος με την Amena, που το όνομα της στην γλώσσα των πατέρων της σημαίνει «Στήριγμα-Εντιμότηταα» και εργάζεται σαν νοσοκόμα στο νοσοκομείο της Γάζας. Μητέρα των δυο γιων τους, του Abdal-Rahman 2 χρόνων και του πρωτοτόκου Farid 4 ετών.

Ο Aaleyah χρόνια τώρα, όποτε θα κατέβω στην λωρίδα, είναι οδηγός, μεταφραστής, λύτης προβλημάτων γενικώς. Μα κυρίως είναι κάτι παραπάνω από φίλος. Τέλος, είναι αυτός που ποτίζει τα γεράνια και την λεμονιά μου.Το να ζει κάποιος στην Λωρίδα, ακόμα και σε περιόδους εκεχειρίας ή και ” ειρήνης ”, έχει τρομακτικές δυσκολίες. Οι υποδομές στο μεγαλύτερο τους ποσοστό κατεστραμμένες από τους συνεχείς βομβαρδισμούς του Ισραήλ. Το ασφυκτικό εμπάργκο χρόνια τώρα, δεν επιτρέπει στους κατοίκους αυτής της πολύπαθης περιοχής, να μην έχουν ούτε τα στοιχειώδη. Για φάρμακα ούτε λόγος. Τα κτίρια είτε κυβερνητικά, είτε σπίτια, να χάσκουν σαν μετά από σεισμό, ο αέρας τα βράδια στήνει το δικό του κουβεντολόι. Μοιρολόι άλλες φορές. Ένα μοιρολόι, που από την Νakba του 1948 και δώθε, μοιάζει να μην έχει τέλος.

Η γη κουρασμένη και το λιγοστό χώμα διψασμένο και αιωρούμενο, μόνο για να παίζουν γκαζές τα παιδιά κάνει. Να σταματάει την κατρακύλα του γυαλιού και κείνα να γελάνε και να θεριεύουν. Να περιμένουν να ανδρωθούν να σφίξουν το χέρι για λογαριασμό της Παλαιστίνης. Μα και οι μανάδες, στον ίδιο δρόμο περπατούν.

Οι σπουδαίες γυναίκες τις Παλαιστίνης. Εκείνες που δεν μοιάζουν με τις άλλες σπουδαίες γυναίκες του πλανήτη.

Γιαγιάδες, μανάδες, κόρες. Επιστήμονες, δασκάλες, γιατρίνες. Μα πάνω από όλα, μαχήτριες, αγωνίστριες.

Η Jamil, έψηνε στην ύπαιθρο, έξω από το σπίτι της πίτες στον από πυλό αυτοσχέδιο φούρνο. Πάντα μου άρεσαν οι πίτες της και εκείνη το ήξερε.

– «Spyros, Spyros», φώναξε και με τα αλευρωμένα χέρια της έκανε τσαλίμια στον αέρα δείχνοντας μου τις ξεροψημένες.

Ο Aaleyah, χαμογελούσε και με έσπρωξε απαλά στον ώμο.

” Άντε τυχερέ”, μου είπε, “γιορτάζουν τον ερχομό σου, να δεις που ο Humayd και η Jamil θα την έχουν σφάξει την κότα” και γελούσε, γελούσε σαν τι.

Χαμογέλασα και εγώ, χαμογελούσαν και τα παιδιά. Ήξεραν πως δεν θα ερχόμουν με “άδεια χέρια”, όπως και να είχε, παραμύθια και βόλους θα τους έφερνα…

Μέσα σε λίγα λεπτά, η γειτονιά είχε μαζευτεί έξω από το σπίτι του Humayd και της Jamil και στήθηκε γιορτή, μα όχι για τον ερχομό μου, μα γιατί και τούτη την φορά τους βρήκα Ζωντανούς.

Ανάμεσα στην σκόνη και τα δάκρυα, οι λέξεις του ποιητή Mahmoud Darwich:

…” οι ρίζες μου αγκυροβόλησαν/πριν από τη γέννηση του χρόνου, πριν απ’ των αιώνων το ξετύλιγμα/πριν από τις ελιές και από τα κυπαρίσσια και πριν φυτρώσει το χορτάρι”.

gaza-7

Μέσω
Φωτογραφίες, Κείμενο: Σπύρος Τσακίρης

Σπύρος Τσακίρης

ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ: ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ-VIDEOGRAPHER Γεννήθηκε το 1962 στη Ζαχάρω Ηλείας. Από πολύ νωρίς άρχισε να ασχολείται με τη φωτογραφία. Από το 1987 εργάζεται στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», καλύπτοντας όλα τα μεγάλα ελληνικά και διεθνή γεγονότα. Από το 1999 είναι υπεύθυνος του φωτογραφικού τμήματος της εφημερίδας (καθημερινό, κυριακάτικο φύλλο, www.enet.gr). Έχει καλύψει θέματα όπως: Εμφύλιος στη Βοσνία, 1o και 2ο Πόλεμο του Κόλπου, εμφύλιος στο Λίβανο, πτώση Σοβιετικής Ένωσης, γεγονότα στην Αλβανία, πτώση Τσαουσέσκου στη Ρουμανία, Κοσσυφοπέδιο '89, εμφύλιος στη Ρουάντα, πείνα στην Αφρική, Κούρδοι, τον βομβαρδισμό του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία, καθώς και τα γεγονότα στην Παλαιστίνη και στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Πέρα από την επικαιρότητα, έχει φωτογραφήσει σε χώρες όπως: Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ιορδανία, Συρία, Σαουδική Αραβία, Αρμενία, Τανζανία, Κένυα, Νότιος Αφρική, Αίγυπτος, Κύπρος, Ολλανδία, Βέλγιο, Ουγγαρία, Αυστρία, αποτυπώνοντας τη διαφορετικότητα της ανθρώπινης δραστηριότητας και την παρουσία της στο περιβάλλον. Παράλληλα, έχει συνεργαστεί με το διεθνή τύπο, με το γαλλικό πρακτορείο IMAPRESS και το γερμανικό ACTION PRESS. Θέματά του έχουν δημοσιευθεί στα μεγαλύτερα ελληνικά και ξένα περιοδικά, όπως «ΓΑΙΟΡΑΜΑ», «Flame of Life», «ΔΙΦΩΝΟ», ελληνικό και ισπανικό «National Geographic», “STERN”, “TIME”, “PARIS MATCH”, “NEWSWEEK” κλπ. Από το 2009 είναι μέλος του IEPA (International Environment Photographers Association). Επίσης είναι μέλος της ΕΣΗΕΑ και της ΕΦΕ (Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας). Φωτογραφίες του βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές, σε διεθνή μουσεία. Επίσης φωτογραφία του βρίσκεται στην παγκόσμια συλλογή για τις καλύτερες φωτογραφίες του αιώνα που πέρασε. Έχει λάβει μέρος σε ομαδικές και ατομικές εκθέσεις. Έχει ολοκληρώσει μεγάλα projects με θέματα «Τα παιδιά μπροστά στο νέο αιώνα», «Οι άνθρωποι του τύπου στην Ελλάδα», «Ψαράδες», «Άνθρωπος και Περιβάλλον». Ασχολείται παράλληλα με τη σκηνοθεσία multimedia και ντοκιμαντέρ. Έχει ολοκληρώσει τέσσερα ντοκιμαντέρ. Συγκεκριμένα τα μικρού μήκους «Vrooom» 32΄, «Μπαϊάσα – Βοβούσα» 17΄ και «Ο Θησαυρός της Λιμνοθάλασσας» 17΄, το οποίο και βραβεύθηκε το 2003 από το National Geographic και προβλήθηκε στο φεστιβάλ ECOCINEMA 2003. Επίσης το ντοκιμαντέρ, μεγάλου μήκους «Flamingo» 90΄, μία μουσική ταινία με τους Πυξ Λαξ που κυκλοφόρησε στην αγορά με τη μορφή DVD. Ακόμη, για λογαριασμό της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία» σκηνοθέτησε το 2014 το ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους «ΟΙ ΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ». Σήμερα συνεργάζεται με μεγάλα ελληνικά και διεθνή ειδησεογραφικά ΜΜΕ και διδάσκει σε σεμινάρια και δυναμικά workshops, δίνοντας έμφαση στα multimedia. Δημιούργησε την ιστοσελίδα www.carnetdevoyage.gr και εργάζεται ως Φωτογράφος του Προέδρου της Βουλής, στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Τέλος, συνεχίζει να δημιουργεί ντοκιμαντέρ με ενδιαφέρουσες ιστορίες. https://www.instagram.com/tsakiris.photography/ Spyros Tsakiris Photography|Facebook/ tsakirisphotographer@gmail.com

Σχετικά Άρθρα

Back to top button