Ο κόκκινος ηλιακός δίσκος του Άμμωνα Ρα οδεύει αργά προς την δύση, μα λίγο πριν χαθεί πίσω από τους βράχους στην Κοιλάδα των Βασιλέων, σημαδεύει το Λούξορ, την σύγχρονη πόλη των Θηβών, που μοιάζει να φλέγεται. Στα ήρεμα νερά του Νείλου οι παραδοσιακές φελούκες ξεκουράζονται και στις όχθες του οι αρχαίες μυρωδιές αναμειγνύονται με τα χρώματα των παζαριών, το θρόισμα των φοινικιών και τη ζεστή ανάσα της ερήμου. Για περισσότερους από πέντε αιώνες οι Θήβες ως πρωτεύουσα της Αρχαίας Αιγύπτου, ήταν το σύμβολο δύναμης και αίγλης των Φαραώ. Εικόνες εκείνων των καιρών αναδύονται ακόμη και σήμερα στην πόλη του Λούξορ, μια πόλη υπαίθριο μουσείο, που συγκεντρώνει τα βλέμματα θαυμασμού όλου του κόσμου.
Με πληθυσμό πάνω από ένα εκατομμύριο κατοίκους, το Λούξορ απλώνεται και στις δύο όχθες του Νείλου. Στην αρχαιότητα η ανατολική όχθη φιλοξενούσε τους ζώντες και η δυτική τους νεκρούς. Ο Νείλος ήταν μια υδάτινη λωρίδα ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο.
Σήμερα ο ναός του Λούξορ και το Καρνάκ, τα δύο μεγαλοπρεπή συγκροτήματα ναών που αποκαλύφθηκαν στην ανατολική όχθη, είναι οι πολύτιμοι αδιάψευστοι μάρτυρες του μακρινού φαραωνικού παρελθόντος.
Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΛΟΥΞΟΡ
Την ημέρα ο ναός του Λούξορ είναι μεγαλειώδης και επιβλητικός. Το βράδυ ο υποβλητικός φωτισμός παίζει παράξενα παιχνίδια με τις σκιές, ενισχύοντας το μυστήριο που περιβάλει τα αγάλματα και το φαραωνικό μνημείο.
Ο γιγαντιαίος πυλώνας της εισόδου με τους κολοσσούς του Ραμσή Β΄ είναι μία μαρτυρία δύναμης και σε προϊδεάζει γι αυτά που θα δεις στα ενδότερα. Ο Ραμσής Β΄ εκτός από τα αγάλματα και τις παραστάσεις που ιστορούν τις νίκες του και τα κατορθώματά του με τους Χετταίους, τοποθέτησε στην είσοδο δύο οβελίσκους.
Ο ένας είναι ακόμα εδώ, ο άλλος βρίσκεται στο Παρίσι ως δώρο του προέδρου Μωχάμεντ Άλι προς τον γαλλικό λαό. Στην εσωτερική αυλή η παρουσία του Ραμσή Β΄ επαναλαμβάνεται, με αποκορύφωμα τα δύο καθιστά γρανιτένιααγάλματα του Φαραώ στην είσοδο του μεγάλου ναού με την περίφημη κιονοστοιχία του Αμενχοτέπ Γ΄. Σαν μια λεωφόρος με 14 κολώνες.
Οι τοίχοι του μεγάλου ναού διακοσμήθηκαν κατά την βασιλεία του Τουταγχαμών και απεικονίζουν την ετήσια γιορτή της Οπέτ για την γονιμότητα της γης, όταν τα αγάλματα του Άμμωνα, της Μούτ και του Χονσού μεταφέρονταν από το Καρνάκ στο Λούξορ. Ο δυτικός τοίχος δείχνει το ταξίδι προς το Λούξορ και ο ανατολικός στο Καρνάκ. Η κιονοστοιχία καταλήγει στην αυλή του Αμενχοτέπ Γ΄ με την διπλή σειρά από παπυροειδείς κίονες, οι καλύτερα διατηρημένοι του ναού. Ένας μικρός προθάλαμος ο λεγόμενος των προσφορών, οδηγεί στην αίθουσα με το γρανιτένιο βωμό της Ιερής Λέμβου, ο οποίος ξαναχτίστηκε από τον Μέγα Αλέξανδρο. Ο διάκοσμος δείχνει τον Μέγα Αλέξανδρο να κάνει προσφορές στους θεούς, στη λεγόμενη Θηβαϊκή Τριάδα.
Ο βασικός πυρήνας του ναού ολοκληρώθηκε κατά την βασιλεία του Αμενχοτέπ Γ΄(18η Δυναστεία). Προσθήκες έγιναν από τον Ραμσή Β΄ (19η Δυναστεία) καθώς και άλλους Φαραώ.
Στα αριστερά της μεγάλης εσωτερικής αυλής υψώνεται το τζαμί Αμπού Ελ Χαγκάτ. Ξεχωρίζει, αλλά και να μην το προσέξεις θα φροντίσει ο ιμάμης να στο θυμίσει.
Το τζαμί, όπως και ο οικισμός του Λούξορ έχουν χτιστεί πάνω από την αρχαία πόλη, η οποία για αιώνες ήταν θαμμένη κάτω από την άμμο. Όταν ο ναός αποκαλύφθηκε το 1881 από τον αρχαιολόγο Γκαστόν Μασπερό ξήλωσαν τον οικισμό, αλλά όχι και το τζαμί, το οποίο συνέχισε κανονικά την λειτουργία του.
Απέναντι από την είσοδο του ναού του Λούξορ, ξεκινά η λεωφόρος των σφιγγών. Οδηγούσε στο ναό του Καρνάκ και σε όλο το μήκος της (2,7 χιλιόμετρα) υπήρχαν δεξιά και αριστερά 1300 πέτρινες σφίγγες. Σήμερα έχει αποκαλυφθεί και αποκατασταθεί ένα τμήμα της.
ΤΟ ΚΑΡΝΑΚ
Κι αν ο ναός του Λούξορ φαντάζει επιβλητικός, τι να πεις για το συγκρότημα των ναών του Καρνάκ; Θεωρείται ο πιο σημαντικός τόπος λατρείας στην Αρχαία Αίγυπτο κι ένα από τα θαύματα της αρχαίας μνημειακής αρχιτεκτονικής.
Σε μια έκταση 1000 στρεμμάτων εκτός από τους ναούς του Άμμωνα, της Μούτ και του Χονσού, έχουν αποκαλυφθεί ιερά, αίθουσες, αυλές, πυλώνες, κολοσσοί, μια ιερή λίμνη και πολλοί οβελίσκοι που μαρτυρούν την μεγάλη σημασία των Θηβών. Το συγκρότημα χτίστηκε σε μια περίοδο 1300 ετών και συνέβαλαν στην κατασκευή του γύρω στους 30 Φαραώ.
Η κατασκευή ξεκίνησε από την εποχή του Μέσου Βασιλείου (11η Δυναστεία 2055-1985 π.Χ ) και συνεχίστηκε έως και την εποχή της Δυναστείας των Πτολεμαίων (305 π.Χ.).
Η καλύτερη ώρα για να επισκεφθείς το Καρνάκ είναι πολύ πρωί για να προλάβεις το πλήθος των τουριστών που συνωστίζονται ο ένας πλάι στον άλλο. Μόνον τότε θα νιώσεις απόλυτα την ιερότητα του χώρου. Αλλά και εν μέσω κόσμου, είναι τόσο μεγαλειώδες και υποβλητικό, που χωρίς άλλο θα αφεθείς να υποκλιθείς στην απαράμιλλη και ευρηματική ευφυΐα των Φαραώ.
Η λεωφόρος με τις κριοκέφαλες σφίγγες από ψαμμόλιθο και γρανίτη, που ένωνε το Λούξορ με το Καρνάκ, οδηγεί στην κύρια είσοδο του συγκροτήματος και στον πρώτο τεράστιο πυλώνα.
Αυτό όμως που μαγνητίζει όλα τα βλέμματα είναι η Μεγάλη Υπόστυλη Αίθουσα που στηρίζεται σε 134 γιγαντιαίες κολώνες. Υψώνονται στον ουρανό σαν ένα δάσος γεμάτο ανθισμένα κιονόκρανα που σημαδεύουν τα αστέρια. Όλες με εντυπωσιακά ανάγλυφα, περίτεχνα σκαλισμένα, ζωγραφισμένα με έντονα χρώματα και ιερογλυφικές παραστάσεις.
Στη δεξιά πλευρά της μεγάλης εσωτερικής αυλής στέκεται ο ναός του Ραμσή Γ΄.
Έντονη όμως είναι και εδώ η παρουσία του γνωστού μας Ραμσή του δεύτερου. Το γρανιτένιο επιβλητικό άγαλμά του με μια από τις κόρες του στα πόδια, στέκει στην είσοδο της Μεγάλης Υπόστυλης Αίθουσας.
Στο μνημειακό συγκρότημα, ξεχωρίζουν οι πανύψηλοι οβελίσκοι. Πρόκειται για μονόλιθους λαξευμένους από ένα κομμάτι γρανίτη που εξορύσσονταν περίπου 100 μίλια νοτιότερα και μεταφέρονταν στο Καρνάκ μέσω του Νείλου. Στην επιφάνειά τους έφεραν ιερογλυφικά κείμενα με μηνύματα, αφιερώσεις και συμφωνίες. Ανάμεσά τους οι οβελίσκοι του Τούθμωση Γ΄ και της Χατσεψούτ υπερβαίνουν σε ύψος τα 20 μέτρα και το βάρος τους φθάνει τους 250 και 365 τόνους αντίστοιχα. Ο ένας από τους οβελίσκους της Χατσεψούτ είναι πεσμένος στο έδαφος, δίπλα από την ιερή λίμνη.
Στην ιερή λίμνη, η οποία είχε δημιουργηθεί από τα νερά του Νείλου, γινόταν ο εξαγνισμός. Οι ιερείς του Καρνάκ έπαιρναν το μπάνιο τους τρεις φορές την ημέρα για να είναι καθαροί και αμόλυντοι πριν από τις τελετές ενώπιον του Άμμωνα. Όλα στο Καρνάκ οδηγούσαν στο σκοτεινό Άδυτο, το ιερό του Άμμωνα Ρα. Μια μικρή αίθουσα με ένα ογκώδες πέτρινο βάθρο, πάνω στο οποίο στεκόταν το χρυσό άγαλμα του πανίσχυρου θεού των Θηβών και υπέρτατου θεού της Αιγύπτου. Το Άδυτο ήταν ο πιο ιερός χώρος και η καρδιά του Καρνάκ.
ΤΑ ΣΚΟΤΕΙΝΑ ΑΔΥΤΑ ΚΑΙ Ο ΑΚΕΝΑΤΩΝ
Οι ναοί της Αιγύπτου δεν ήταν τόποι δημόσιας λατρείας. Ήταν τόποι ιερών μυστηρίων, όπου είχαν πρόσβαση αποκλειστικά οι ιερείς και οι Φαραώ. Στα σκοτεινά Άδυτα των ναών γίνονταν οι μυστικές τελετές και οι προσφορές στους θεούς. Εξαίρεση αποτέλεσε η περίοδος της βασιλείας του Ακενατών, διαδόχου του Αμενχοτέπ Γ΄ και πατέρα του Τουταγχαμών. Ο αιρετικός Φαραώ της 18ης δυναστείας του Νέου Βασιλείου και σύζυγος της Νεφερτίτης, αντικατέστησε όλους τους θεούς του αιγυπτιακού πανθέου από έναν και μόνο θεό, τον Ατέν. Η λατρεία του Ατέν που απεικονίζεται ως ο ακτινοβολών ήλιος με τις ακτίνες του, απαιτούσε πλέον ανοιχτούς υπαίθριους ναούς κι όχι σκοτεινά Άδυτα. Κι αυτό έγινε στην Αμάρνα, όπου ο Ακενατών μετέφερε την πρωτεύουσα, ύστερα από την σφοδρή σύγκρουσή του με το ιερατείο και το κλείσιμο του Καρνάκ. Μια σύγκρουση δύναμης και εξουσίας, γιατί όποιος ήλεγχε την θρησκεία στην Αίγυπτο, ήλεγχε την χώρα και μαζί με αυτήν κι έναν αμύθητο πλούτο. Ο ναός με τους ηλιοφώτιστους βωμούς στην Αμάρνα δεν διασώθηκε, παρά μόνον λίγα ερείπια. Φρόντισαν γι αυτό οι διάδοχοι -μετά και την σύντομη βασιλεία του νεαρού Τουταγχαμών- που έκαναν ότι περνούσε από το χέρι τους για να εξαφανίσουν την περίοδο της Αμάρνα.
Με γοήτευσε ο Ακενατών μέσα από τις σελίδες των βιβλίων του Βρετανού συγγραφέα και αρχαιολόγου David Gibbins. Αν και στα αγάλματα εμφανίζεται με παράξενη μορφή και καμπυλωτή λεκάνη, ο Ακενατών ήταν ένας Φαραώ ανθρώπινος και λιτός, πολέμιος της διαφθοράς, υπέρμαχος της αρμονίας και της διαφάνειας. Ένας αναζητητής της αλήθειας κι όχι ο βασιλιάς που τον ενδιέφεραν μόνον οι κατακτήσεις. Πίστευε ότι η δύναμη του θεού Ατέν, το φως, η γνώση, μπορούσαν να απελευθερώσουν τους ανθρώπους από τις συγκρούσεις που δίνουν μόνον την ψευδαίσθηση της νίκης.
Οι αλλαγές που επέφερε στο θρησκευτικό στερέωμα και την άσκηση της φαραωνικής εξουσίας, ήταν ριζικές, έστω κι αν αυτές κράτησαν όσο έζησε ο ίδιος. Οι διάδοχοί του επανέφεραν την εξουσία στις Θήβες κι ο Άμμων Ρα επέστρεψε μαζί με το πανίσχυρο ιερατείο. Τα περασμένα μεγαλεία επανήλθαν ωστόσο μόνο όταν ανέλαβε την εξουσία ο Χορεμχέμπ, ο τελευταίος Φαραώ της 18ης Δυναστείας. Την πολιτική Χορεμχέμπ ακολούθησαν οι Φαραώ της 19ης Δυναστείας, τότε χτίστηκε η υπόστυλη αίθουσα στο Καρνάκ και ο περίφημος ναός του Σέτι Α΄ στην Άβυδο.
ΡΑΜΣΗΣ Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΙ ΑΜΕΝΧΟΤΕΠ Γ΄
Τον Σέτι διαδέχθηκε ο γιός του Ραμσής Β΄, ο οποίος βασίλεψε 66 χρόνια, παντρεύτηκε 22 γυναίκες και απέκτησε δεκάδες παιδιά. Έντεκα Ραμσήδες βασίλευσαν συνολικά στην Αίγυπτο, αλλά αυτός που έμεινε ήταν ο Ραμσής ο Β΄ ο αποκαλούμενος και Μέγας. Φρόντισε άλλωστε ο ίδιος για την υστεροφημία του.
Τα αγάλματά του δεσπόζουν παντού, στο Κάϊρο, στα μουσεία και τους μνημειακούς χώρους με χαρακτηριστικότερα αυτά στο ναό του Άμπου Σίμπελ στο Ασουάν. Τι αγάλματα δηλαδή, κολοσσοί που ξεπερνούν πέντε κι έξι φορές το φυσιολογικό ύψος του ανθρώπου.
Είναι κι αυτό ένα ταλέντο (η αυτοπροβολή) το οποίο ίσως δεν διέθετε ένας άλλος, εξίσου σπουδαίος Φαραώ, ο Αμενχοτέπ Γ΄, προγενέστερος του Ραμσή. Κυβέρνησε σε μια μακρά περίοδο ειρήνης, την χρυσή περίοδο του Νέου Βασιλείου(18η Δυναστεία) στο ζενίθ του Αιγυπτιακού Πολιτισμού, κατασκεύασε τεράστιους επιβλητικούς ναούς και ταφικά συγκροτήματα και οι αιγυπτιολόγοι τον εξυμνούν αποδίδοντάς του εξαιρετικές διπλωματικές ικανότητες. Το ποιος ήταν ο Αμενχοτέπ το αντιλαμβάνεσαι βλέποντας τους κολοσσούς του Μέμνονα. Τα δύο τεράστια αγάλματα από εκατοντάδες τόνους πέτρας που απεικονίζουν τον πανίσχυρο Φαραώ. Βρίσκονται στη δυτική όχθη του Νείλου δίπλα στα ερείπια του συγκροτήματος του ταφικού του ναού, τα οποία ανασύρονται από τους αρχαιολόγους κομμάτι κομμάτι κάτω από τη γη.
ΣΤΗΝ ΚΟΙΛΑΔΑ ΤΩΝ ΒΑΣΙΛΕΩΝ
Η πρώτη μας γνωριμία με την θηβαϊκή νεκρόπολη ήταν μια ανεπανάληπτη εμπειρία. Αξημέρωτα περάσαμε στην δυτική όχθη και πήραμε την πτήση με το αερόστατο. Πετάξαμε πάνω από το Λούξορ, τον Νείλο, τα φαραωνικά μνημεία και την Κοιλάδα των Βασιλέων. Η γη του Νείλου πρόβαλε κάτω από τα μάτια μας χαρίζοντάς μας εικόνες μαγικές κι απόκοσμες.
Είδαμε τις πρώτες ακτίνες του ήλιου να μεταμορφώνουν τους λευκούς ασβεστόλιθους, την Κοιλάδα να ακτινοβολεί, τον Νείλο να γεμίζει ανταύγειες. Κι εμείς κρεμασμένοι στο καλάθι του αερόστατου, να μην προλαβαίνουμε να ζουμάρουμε εικόνες, άλλοι να τιτιβίζουν σαν μικρά παιδιά κι όλοι μαζί να απολαμβάνουμε την βόλτα με τα πολύχρωμα φτερά. Ως την προσγείωση που κατέληξε σε ψυχρολουσία. Το αερόστατο σχεδόν ανεξέλεγκτο έπεσε πάνω σε ένα χωράφι με σπαρτά. Ευτυχώς κανένας δεν τραυματίστηκε. Κάποιοι ντόπιοι που είδαν το συμβάν έσπευσαν να βοηθήσουν, το αερόστατο αποκολλήθηκε αλλά δυστυχώς τα σπαρτά στο χωράφι του φτωχού φελάχου ισοπεδώθηκαν.
Και αν η πρώτη μας γνωριμία με την Κοιλάδα των Βασιλέων είχε απρόοπτα, η δεύτερη που ακολούθησε κυριολεκτικά μας μάγεψε. Μόλις φθάσαμε, χωρίς καθυστέρηση βουτήξαμε βαθιά μέσα στους τάφους των Φαραώ και θαυμάσαμε την ομορφιά και τη δύναμη της πίστης στις μαγείες και τις τελετουργίες τους.
Λαξεύοντας τους τάφους τους μέσα στους βράχους οι Φαραώ ήλπιζαν πως θα αποτρέψουν τις λεηλασίες των τυμβωρύχων και τις κλοπές των πολύτιμων αντικειμένων τους που θάβονταν μαζί τους. Η στρατηγική τους απέτυχε. Όλοι οι βασιλικοί τάφοι που βρέθηκαν εδώ (έως σήμερα 63) είχαν λεηλατηθεί. Ασύλητοι βρέθηκαν μόνον οι βασιλικοί τάφοι Τούγια και Γιούγια (είδαμε τις μούμιες και τις σαρκοφάγους τους να εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Καϊρου) και ο τάφος του Τουταγχαμών που αποκαλύφθηκε από τον Χάουαρντ Κάρτερ το 1922 με τους θησαυρούς του ανέπαφους. Ευτυχώς τα κτίσματα με τους εντυπωσιακούς διαδρόμους και τους ταφικούς θαλάμους διασώθηκαν για να τα θαυμάζουμε εμείς σήμερα, όπως και χιλιάδες άλλοι επισκέπτες που φθάνουν καθημερινά στην απόκοσμη και απομονωμένη Κοιλάδα των Θηβών. Οι διάδρομοι, όπως και οι θάλαμοι κοσμούνται με ανάγλυφες παραστάσεις και συμβολικές αφηγήσεις που αναγράφονται στα θρησκευτικά ταφικά κείμενα για το ταξίδι του νεκρού στη μετά θάνατον ζωή και την αναγέννηση.
Ο τάφος του Σέτι Α΄ με τα ωραία ανάγλυφα και τις επίχρυσες παραστάσεις είναι από τους πιο εντυπωσιακούς. Έχει βάθος 135 μέτρα και ο νεκρικός θάλαμος θεωρείται ιδιαίτερα αξιόλογος λόγω της αστρονομικής οροφής του. Στο δυτικό τοίχο βλέπουμε παραστάσεις με το «ζύγισμα της καρδιάς» του νεκρού που ήταν το τελευταίο στάδιο πριν από την αιώνια ζωή. Μόνον όταν ισορροπούσε η ζυγαριά ο νεκρός θα ζούσε για πάντα.
Ο τάφος του Ραμσή ΣΤ΄ είχε αρχικά λαξευτεί για τον προκάτοχό του Ραμσή Ε΄. Ο Ραμσής ΣΤ΄ τον διαπλάτυνε και τον οικειοποιήθηκε. Ξεχωρίζει η θολωτή αστρονομική οροφή με την διπλή εικόνα της θεάς Νουτ να καταπίνει και να αναγεννά τον ήλιο. Στον νεκρικό θάλαμο στέκεται η σαρκοφάγος του Φαραώ, κατακρεουργημένη από τους τυμβωρύχους.
Ο τάφος του Ραμσή Α΄ ιδρυτή της 19ης Δυναστείας είναι μικρός, αλλά έξοχα διακοσμημένος. Ανακαλύφθηκε το 1817 από τον Ιταλό εξερευνητή Τζοβάνι Μπελτσόνι. Στους τοίχους του εικονίζονται σκηνές από το βιβλίο των Πυλών, ενώ στο νεκρικό θάλαμο σώζεται η γρανιτένια σαρκοφάγος.
Ο τάφος του Ραμσή Γ΄ είναι από τους μεγαλύτερους στην κοιλάδα. Έχει μήκος 188 μέτρα κι ο μακρύς του διάδρομος χωρίζεται σε πολλά τμήματα. Εντυπωσιακές είναι οι παραστάσεις με την θεά Νουτ τη θεά της δικαιοσύνης και της ισορροπίας που καλωσορίζει τον Φαραώ, τον θεό Ώρο, καθώς και τον θεό Άνουβι που παρουσιάζει το βασιλιά στο δικαστήριο του Όσιρις για το ζύγισμα της καρδιάς του.
Ο τάφος του Τουταγχαμών είναι μικρός και ορισμένα τμήματά του δεν φέρουν διακόσμηση. Όμως ο ταφικός θάλαμος, στους τοίχους του οποίου βλέπουμε σκηνές από την τελετή του «Ανοίγματος του Στομίου» (μια διαδικασία ενεργοποίησης των αισθήσεων του νεκρού για να μπορεί να λειτουργήσει στην άλλη ζωή) είναι μοναδικός γιατί περιέχει ακόμη την μούμια του Φαραώ μέσα στο φέρετρό του.
Στον νεκρικό θάλαμο βλέπουμε και την άδεια πέτρινη σαρκοφάγο του, μία από τις σαρκοφάγους που προστάτευαν το ταριχευμένο σώμα του Φαραώ. Η διάσημη χρυσή μάσκα, οι χρυσές σαρκοφάγοι, ένα μέρος από τα πολύτιμα αντικείμενα του Φαραώ και ο θρόνος του εκτίθενται στο Μουσείο του Καϊρου. Στην αίθουσα του Τουταγχαμών φωτογραφίες δεν επιτρέπονται, αλλά καταφέραμε να ξεκλέψαμε μια εικόνα της χρυσής σαρκοφάγου.
Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ
Τι να προλάβεις μέσα σε δεκαπέντε λεπτά; Τόσος ήταν ο χρόνος που μας δόθηκε για να περιηγηθούμε στον τάφο της βασίλισσας Νεφερτάρι. Τον τάφο Τα-Σετ-Νεφερού, που μεταφράζεται ως ο «Τόπος της Ομορφιάς». Κι είναι να απορείς πως τόση ομορφιά χώρεσε μέσα σε λίγα τετραγωνικά. Η Νεφερτάρι η αγαπημένη σύζυγος του Ραμσή Β΄, νουβικής καταγωγής, ήταν η πιο όμορφη βασίλισσα της Αιγύπτου. Η λάμψη της αντικατοπτρίζεται και στον τάφο της με τις ζωηρόχρωμες παραστάσεις, καθιστώντας τον, αναμφίβολα τον ωραιότερο της Κοιλάδας.
Η Κοιλάδα των Βασιλισσών, βρίσκεται δίπλα από το χωριό των εργατών Ντέιρ Ελ Μεντίνα και περιλαμβάνει συνολικά 110 τάφους, 91 στο κεντρικό τμήμα της και 19 στην ευρύτερη περιοχή. Η είσοδος στον τάφο της Νεφερτάρι γίνεται μέσω μιας απότομης λαξευμένης στο βράχο σκάλας που κατεβαίνει στον προθάλαμο. Οι τοίχοι του καλύπτονται από θαυμάσιες εικόνες της βασίλισσας συνοδευόμενης από τους θεούς που την καλοδέχονται για να την οδηγήσουν στην αναγέννηση. Μια δεύτερη σκάλα οδηγεί στον ταφικό θάλαμο. Βλέπουμε τον θεό Άνουβι με την μορφή του τσακαλιού, τη θεά Μάατ που απλώνει τα φτερά της και την βασίλισσα να κρατά τα δοχεία με τις προσφορές προς την Άθωρ και τους άλλους θεούς. Το εντυπωσιακό γαλάζιο ταβάνι με τα κίτρινα αστέρια συμβολίζει τον ουρανό.Στους κίονες που στηρίζουν το νεκρικό θάλαμο εικονίζονται ο Όσιρις και ο Ώρος.
Ο τάφος της Νεφερτάρι ανακαλύφθηκε το 1904 από τον Ιταλό αρχαιολόγο Ερνέστο Σκιαπαρέλι. Την δεκαετία του 1950 έκλεισε προκειμένου να αποκατασταθούν οι ζημιές που προκλήθηκαν από την υγρασία. Η αποκατάσταση ολοκληρώθηκε το 1992 και ο τάφος ξανάνοιξε το 1995. Έκτοτε για να μην διαταραχθεί το επίπεδο της υγρασίας δεν επιτρέπεται η μεγάλη παραμονή εντός του τάφου και η είσοδος σε πολλούς επισκέπτες ταυτόχρονα.
Ο ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΧΑΤΣΕΨΟΥΤ
Σε αντίθεση με τους τάφους, οι Φαραώ έχτισαν τους ταφικούς αναμνηστικούς ναούς τους με δημόσια λαμπρότητα σε κοινή θέα στην πεδιάδα της δυτικής όχθης, ώστε να τους βλέπουν όλοι, να μην τους ξεχνούν και να τους λατρεύουν ανά τους αιώνες.
Στέκομαι μπροστά από τον ναό της βασίλισσας Χατσεψούτ, της 18ης Δυναστείας. Ο λαξευμένος στον βράχο ταφικός ναός με φόντο το γυμνό βουνό είναι ένα θέαμα που σε καθηλώνει. Αποτελείται από τρία βαθμιδωτά επίπεδα με αψιδωτές στοές και ζωηρά ανάγλυφα που τον καθιστούν ένα από τα εντυπωσιακά αρχιτεκτονικά αριστουργήματα στον κόσμο. Ονομάζεται Djeser- Djeserou που σημαίνει το ιερότερο μέρος από όλα τα ιερά. Δίπλα του κείτονται τα ερείπια από τον παλαιότερο ναό του Μεντουχοτέπ Β΄ ενός σημαντικού Φαραώ της 11ης Δυναστείας που κατάφερε να ενώσει την Αίγυπτο και το ναό του Τούθμωση Γ΄ της 18ης Δυναστείας. Στα δυτικά υπήρχε ένας ναΐσκος αφιερωμένος στην Άθωρ.
Ο δρόμος που οδηγούσε στον ναό της Χατσεψούτ, ήταν διακοσμημένος με αγάλματα σφιγγών. Το μνημείο διακοσμήθηκε κατά παραγγελία της βασίλισσας με περισσότερα από 200 αγάλματα και διακοσμητικές παραστάσεις που απεικόνιζαν σκηνές από σημαντικά γεγονότα της ζωής της, όπως η θεία γέννησή της, η μεταφορά των οβελίσκων της και η εμπορική της αποστολή στο Πούντ της Σομαλίας. Στα αγάλματα η Χατσεψούτ εμφανίζεται με ανδρική αμφίεση και γενειάδα. Τόσο διαφορετική από την μούμια της με τα κοτσιδάκια «ράστα» που είδαμε στο μουσείο. Η μούμια της Χατσεψούτ, εκτίθεται, όπως και των άλλων Φαραώ (πλην Τουταγχαμών) στο νέο Εθνικό Μουσείο Αιγυπτιακού Πολιτισμού.Στο τμήμα με τις μούμιες απαγορεύεται η φωτογράφηση.
Η Χατσεψούτ η πρώτη γυναίκα που κατάφερε να αποκτήσει τον τίτλο του Φαραώ ήταν σύζυγος του Τούθμωση Β΄. Όταν ο Τούθμωσης Β΄ πέθανε το 1480 π.Χ τον διαδέχτηκε ο γιός του Τούθμωσης Γ΄, ο οποίος όμως ήταν ανήλικος και ουσιαστικά κυβερνούσε η Χατσεψούτ, η οποία σταδιακά απέκτησε και τον τίτλο του Φαραώ. Τίτλο που κράτησε και μετά την ενηλικίωση του νεαρού βασιλιά, πείθοντας τους υπηκόους της ό τι ήταν κόρη του Άμμωνα και ως έχουσα θεϊκή καταγωγή, είχε κάθε δικαίωμα να κυβερνά. Όταν ο Τούθμωσις Γ΄ μετά τον θάνατό της απέκτησε την εξουσία, έσβησε το όνομά της από τα επίσημα αρχεία και αφαίρεσε τα φαραωνικά σύμβολα από τα αγάλματα και τις εικονιστικές παραστάσεις της.
ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ: ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΑΣΟΥΑΝ (ΜΕΡΟΣ Γ΄)
