FeaturedTravel StoriesΕλλάδα

Μήλος: Σπηλιές, κατακόμβες και η Θεά του Έρωτα

Η ηφαιστειογενής Μήλος με ιδιαίτερη γεωμορφολογία, σε σχήμα πέταλο, όπου ανακαλύφθηκε το άγαλμα της Αφροδίτης, με περισσότερες από 90 παραλίες, αποτελούσε για χρόνια, προορισμό πρόκληση.

Το νησί είναι το πέμπτο μεγαλύτερο στο Νοτιοδυτικό άκρο των Κυκλάδων και το όνομα Μήλος, προέρχεται από το «βήλος», που σήμαινε πρόβατο.

Την μέρα της άφιξής μας στο νησί, με λεωφορείο, φορώντας τις μάσκες για τον κορονοϊό, πήγαμε στο Σαρακήνικο. Απέραντο σεληνιακό τοπίο, συνδυασμένο με όλες τις αποχρώσεις της γαλάζιας θάλασσας. Μια μικρή παραλία πρόβαλε από ψηλά, με λίγα αρμυρίκια για σκιά και κάποιες τρύπες στους βράχους.

Λιγοστοί επισκέπτες απολάμβαναν το μπάνιο, την ηλιοθεραπεία, απλωμένοι στους βράχους και τη σκιά κάτω από τα αρμυρίκια. Κατευθυνθήκαμε στις σπηλιές για καλύτερη σκιά και καθώς η είσοδος μιας απ’ αυτές  είχε καταληφθεί από άλλους επισκέπτες προχωρήσαμε λίγο πιο μέσα.

Υπέροχη δροσιά! Υπέροχη έκπληξη! Βρεθήκαμε να περιηγούμαστε μέσα σε ένα θαυμαστά φωτισμένο από τη φύση εκείνη την ώρα, λατομείο. Οι σχηματισμοί με τα ομόκεντρα τετράγωνα που δημιουργούσε το φως με τις στοές των πρώην ορυχείων, ήταν απροσδόκητο θέαμα μπροστά στα μάτια μας! Εκεί απολαύσαμε τη σκιά μετά το υπέροχο μπάνιο, ανάμεσα στους σεληνιακούς βράχους, βλέποντας τον σκαρφαλωμένο κόσμο πάνω στους περίτεχνους σχηματισμούς τους. Εκεί χαρήκαμε τον αντίλαλο των τραγουδιών μας! Τέτοια διάθεση μας δημιουργήθηκε. Στη συνέχεια, κατευθυνθήκαμε αριστερά της παραλίας, όπου απ’ τον υπέροχο σχηματισμό ανοιχτής λίμνης και φυσικής γέφυρας από πάνω οι έφηβοι χαίρονταν τις βουτιές.

Την επόμενη, ξεκινήσαμε νωρίς το πρωί, από το λιμάνι του Αδάμαντα, με το μεγάλο ξύλινο σκάφος, του καλύτερου καπετάνιου της Μήλου, όπως μας περιέγραψαν. Απολαύσαμε τη γαλήνια, αγουροξυπνημένη εικόνα του χωριού του Αδάμαντα.

Κατευθυνθήκαμε προς το Βάνι, Καλόγριες, Αγκάθια, Τριάδες Αμμουδαράκι, είδαμε την εκκλησία στον Άγιο Ιωάννη. Κάναμε στάση στη Συκιά και πλησιάσαμε κοντά στην καμάρα της σπηλιάς, ώστε να θαυμάσουμε το υπέροχο χρώμα των νερών. Θαυμάσαμε τα δίχρωμα πετρώματα άσπρο-μαύρο (το μαύρο, η λάβα του ηφαιστείου και το άσπρο, η ηφαιστειακή σκόνη, όπως μας είπαν στην ξενάγηση).

Φτάσαμε στο Κλέφτικο.

Ενθουσιαστήκαμε με τους σχηματισμούς των βράχων, τα γαλαζοπράσινα νερά, το εξερευνητικό κολύμπι με τους λίγους συνεπιβάτες του σκάφους, κάτω από την καμάρα ενός από τους βράχους, να μας αποκαλύπτει μια απόχρωση νερού σε ένα συνδυασμό, απίστευτα λαμπερό βαθυπράσινο. Περάσαμε από την παραλία του Γέροντα, είδαμε τα ψαράδικα σπιτάκια στον όρμο Σακόλα στον Κήπο.

Είδαμε τις υπέροχες παραλίες του Προβατά και της πολυσύχναστης Φυριπλάκας.

Ενθουσιαστήκαμε με την ξύλινη σκάλα στο Τσιγκράδο και κάποιους τολμηρούς κρεμασμένους, προσπαθώντας να κατέβουν στο δυσπρόσιτο κολπίσκο με τη λευκή άμμο.

Σταματήσαμε για μπάνιο στον Κόλπο του Γέρακα, στην παραλία Κάλαμος, που προσεγγίζεται μόνο με σκάφος. Οι σχηματισμοί στο απόκρημνο βουνό, έδειχναν σημάδια από ορμητικούς καταρράχτες προς τη θάλασσα που αποτυπώθηκαν στο πέτρωμα και εκεί δε φυτρώνει τίποτα πλέον. Η θάλασσα κρυστάλλινη και η αμμουδιά λαμπίριζε με τα συστατικά περλίτη, μονωτικό υλικό, όπως μας εξήγησαν.

Περάσαμε την Αγία Κυριακή, το Παλιοχώρι και φτάσαμε στα θειορυχεία όπου είδαμε παλιές εγκαταστάσεις εξόρυξης γεωλογικού πλούτου του νησιού.

Εκεί στο βυθό, όπου υπήρχε ανοιχτό χρώμα νερού, μας είπαν ότι πήγαζαν θερμά νερά. Είδαμε, χαραγμένο σε βράχο το μάτι της Αφροδίτης να μας παρακολουθεί και μια αγαλματένια μορφή, να στέκεται αγέρωχη στα νερά. Περάσαμε την ωραία παραλία Κολυμπισιώνα και κατευθυνθήκαμε προς την Κίμωλο.

Το καράβι μας γεμάτο ευδιάθετους ταξιδιώτες, άραξε στο λιμάνι της Κιμώλου, βόρεια της Μήλου, που έχει σχήμα κανονικό πεντάγωνο. Υπήρχαν λίγα τουριστικά μαγαζιά, καφενεδάκια και ταβερνάκια. Εκεί στην Ψάθα, στην καθαρή παραλία με τα βότσαλα απολαύσαμε ένα ακόμα μπάνιο και ξεκούραση κάτω από τα αρμυρίκια. Ήταν 20 λεπτά δρόμος ως τη χώρα της Κιμώλου και δεν το τολμήσαμε κάτω από το λιοπύρι. Δοκιμάσαμε τη Λαδένια πίτα Κιμώλου, με αλεύρι, πλούσιο ελαιόλαδο, ντοματίνια και κρεμμύδι. Μάθαμε για την παραλία Πράσσα απέναντι από την Απολλωνία με το υπέροχο χρώμα νερών και τα επίσης πλούσια ορυκτά Μπετονίτη, Ιαολίτη, Περλίτη που διαθέτει.

Επιβιβαστήκαμε στο καραβάκι και  περνώντας από την Απολλωνία με τις όμορφες παραλίες κατά μήκος, τα ασπρισμένα εκκλησάκια κατευθυνθήκαμε προς τα Γλαρονήσια.

Θαυμαστό δημιούργημα της φύσης με όγκο βράχου σχηματισμένο από εξάγωνες οκτάγωνες στήλες πετρώματος. Ο καπετάνιος, με δεξιοτεχνία, πλησίασε το σκάφος σε μία καμάρα που δε χωρούσε να περάσει μέσα από το βράχο και αγγίξαμε τις στήλες πετρωμάτων, ενώ στον ουρανό, πετούσαν οι γλάροι.

Για μια ακόμη φορά είδαμε το Σαρακήνικο, με τους βουτηχτές των λευκών τοπίων στο βαθυγάλανο Αιγαίο. Στη συνέχεια είδαμε ένα εργοστάσιο αφαλάτωσης, πολλούς γλάρους και κορμοράνους, τα Μανδράκια με τα όμορφα «σύρματα», τα σπιτάκια με τις χρωματιστές μπουκαπόρτες. Κολυμπήσαμε βουτώντας από το σκάφος, στην πανέμορφη παραλία του Φυροπόταμου. Περάσαμε από τις Αρκούδες, που σήμερα η μορφή των βράχων άλλαξε και μοιάζουν με λαγό.

Φωτογραφίσαμε το Κλήμα, τα Συρματα, το υπέροχο ψαροχώρι με τα διώροφα σπιτάκια στη σειρά σκαμμένα στους ηφαιστειακούς τάφρους, δίπλα στο κύμα, όπου στο ισόγειο, φύλαγαν τις βάρκες τραβώντας τες με σύρματα και στον πάνω όροφο, έμεναν οι ψαράδες,.

Επιστρέψαμε στον Αδάμαντα ενθουσιασμένες.

Επισκεφθήκαμε το Μεταλλευτικό Μουσείο της Μήλου, όπου εκτίθενται τα σημαντικότερα είδη των ορυκτού πλούτου του νησιού που εξάγονται σε όλο τον κόσμο: οψιδιανός, καολίνη, μαγγάνιο, πυριτικά, θείο, βαρυτίνη, περλίτης, μπετονίτης, μόλυβδος, γύψος, λαδόπηλος.

Πριν 5-6 εκατομμύρια χρόνια ηφαιστειακές εκρήξεις δημιούργησαν το σύμπλεγμα των νησιών: Μήλος, Αντίμηλος, Κίμωλος, Πολύαιγος με πολύτιμο ορυκτό πλούτο, που συσσωρεύεται εκεί που ρέουν θερμά υδάτινα ρεύματα, ανάμεσα στα γεωλογικά στρώματα και στις ρωγμές του εδάφους. Από το ρεύμα της λάβας που ψύχεται, παράγεται ηφαιστειακό γυαλί, ο οψιδιανός. Οι προϊστορικοί νησιώτες από την υαλώδη αυτή μάζα, κατασκεύασαν αιχμές για βέλη και λεπίδες για επεμβάσεις σε ζωτικά όργανα ανθρώπων. Σήμερα χρησιμοποιείται ακόμα, ο οψιδιανός για λεπίδες εξαιρετικής ακρίβειας.  Το Θείο ή θειάφι χρησιμοποιείται στα λιπάσματα, εντομοκτόνα, πυρίτιδα, ελαστικά και είναι απαραίτητο για αμινοξέων και βιταμινών. Ο μπετονίτης είναι συνεκτικό υλικό της άμμου, αντικαθιστά τον ασβέστη, στεγανοποιητικό υλικό για δομικά έργα, υπάρχει άφθονο στο Φυροπόταμο. Ο Περλίτης, στο Τσιγκράδο, ηφαιστειακό υαλώδες πέτρωμα, ο λευκός σοβάς, χρησιμοποιείται για μονωτικό υλικό ή μέσο φιλτραρίσματος όλων των ειδών υγρών (ποτά, φάρμακα). Χαλαζίας, αμέθυστος, ιριδίζοντας πυρίτης, πετρώματα, που κάνουν ενδιαφέρον το νησί για την εξόρυξη χρυσού (αποθέματα δισεκατομμυρίων ευρώ).

Μέχρι πότε θα διατηρηθεί η ομορφιά της περιοχής;

Για την εξόρυξη του χρυσού αξίζει να παραμορφωθεί το τοπίο της Μήλου και να πληγεί η ζωή στο νησί και ο τουρισμός; Το 60% του μόνιμου πληθυσμού, εργάζεται στα Μεταλλεία και συντηρείται στο νησί.

Οι όμορφες ακτές της Μήλου, έχουν ποικιλία χρωμάτων,  από τα ηφαιστειακά  πετρώματα. Πορφυρό χρώμα στο ακρωτήρι Βάνι. Στήλες μαύρης λάβας στο σπήλαιο Συκιάς.

Λευκοί γεωλογικοί βράχοι στο Κλέφτικο. Πολύχρωμοι σχηματισμοί στο Παλιοχώρι. Τα βουνά που αγωνίζονται να μείνουν στη θέση τους, αγαλματένιες μορφές.

 Σε βίντεο περιγράφονται από τους ντόπιους οι δραστηριότητες και οι εμπειρίες τους από τη δύσκολη δουλειά στα ορυχεία. Οι άνδρες δούλευαν στα νταμάρια, μπαλταδώροι, μεταφορείς, έμπαιναν στις στοές για 5 λεπτά και έβγαιναν για ανάσα από τις αναθυμιάσεις του ηφαιστείου. Οι γυναίκες καθάριζαν τα μεταλλεύματα. Δούλευαν μες στη ζέστη. Έβαζαν το χώμα σε λακκούβες και γινόταν πηλός. Δεν τους έλειπε το τραγούδι πάρα τις κακουχίες. Θυμούνται και τραγουδούν οι γυναίκες, θυμάται κι ένας άντρας στην ταινία που προβάλλεται στο Μεταλλευτικό Μουσείο: «Ας ήταν να γυρίζανε κείνα τα χρόνια πίσω. Θα πήγαινα ξυπόλητος για να τα συναντήσω!».

Βρεθήκαμε και στην παραλία Αχιβαδολίμνη, στην ίδια κατεύθυνση.

Απέραντη λευκή αμμουδιά, με σπηλιές αριστερά στα βράχια, ρηχά κρυστάλλινα πράσινα νερά, δίπλα σε λιμνάζουσα περιοχή με καλαμιές και κορμοράνους. Ένα παιδί είχε καλέσει τους συμμαθητές για να γιορτάσει τα γενέθλιά του κολυμπώντας μαζί τους και παίζοντας ποδόσφαιρο στην αμμουδιά. Τα αρμυρίκια πρόσφεραν τη δροσιά τους, ενώ υπήρχε και μπαράκι.

Το βράδυ καταλήξαμε στο αρχαιολογικό Μουσείο στην Πλάκα. Η τοποθεσία ανάμεσα σε Κρήτη και ηπειρωτική Ελλάδα έκανε τη Μήλο κέντρο του Αιγιακού πολιτισμού. Ευρήματα δείχνουν ότι κατοικείται από την 8η χιλιετία π.Χ.. Οι αρχαιότητες καλύπτουν τρεις περιόδους: Κυκλαδικό, Μινωϊκό, Μυκηναϊκό πολιτισμό. Μεταξύ των αγγείων και αγαλμάτων, ξεχώριζε το αντίγραφο του αγάλματος της Αφροδίτης της Μήλου.

Το πρωτότυπο, που βρέθηκε τυχαία από αγρότη το 1820, βρίσκεται στο μουσείο του Λούβρου, στο Παρίσι. Στο προαύλιο του Αρχαιολογικού Μουσείου, είχε ετοιμαστεί συναυλία και αρκετός κόσμος είχε καθίσει στις καρέκλες που είχαν στηθεί καθώς και στο πολύχρωμο παραδοσιακό διπλανό καφενεδάκι. Η Μήλος έζησε Μακεδονική, Ρωμαϊκή, Λατινική, Οθωμανική κατάκτηση. Από το 1830 με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, μαζί με τα υπόλοιπα νησιά των Κυκλάδων, περιλήφθηκε στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος.

Κάναμε ένα κόπο που άξιζε, ανεβήκαμε στο κάστρο της Πλάκας (χώρα της Μήλου) για να απολαύσουμε την πανοραμική θέα του νησιού, αλλά και το μοναδικό ηλιοβασίλεμα.

Βέβαια αρκετοί σταματούσαν στην εκκλησία πιο κάτω, απ΄ όπου επίσης μπορούσε κάποιος να απολαύσει υπέροχο ηλιοβασίλεμα.

Το επόμενο πρωί, επισκεφτήκαμε τις κατακόμβες (υπόγειο νεκροταφείο 8.000 Χριστιανών, χρησιμοποιούνταν και ως τόπος λατρείας), το αρχαίο θέατρο της Μήλου (έχει χωρητικότητα 800 θεατών, με πρόσοψη κτιρίου πλούσιο σε αρχιτεκτονικό διάκοσμο, με θέα τον κόλπο της Μήλου), καθώς και τη θέση που βρέθηκε το άγαλμα της Αφροδίτης της Μήλου.

Επειδή δεν έφτασε το απόγευμα για να δούμε καλά την Πλάκα την επισκεφθήκαμε στη συνέχεια, για να περιηγηθούμε στα ασβεστωμένα στενά δρομάκια της, με την Κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική, λευκά και γαλάζια σπιτάκια με τις βουκαμβίλιες και τα παχύφυτα και να πάρουμε από τις υπέροχες πίτες και πιταράκια και αμυγδαλωτά.

Οι ντόπιοι και οι οδηγοί των λεωφορείων ευγενέστατοι, μας έδιναν πρόθυμα πληροφορίες για τις διαδρομές μας και είχαν έντονη την αγωνία της πορείας του τουρισμού, σε σχέση με τις μεταλλάξεις του ιού και τις επερχόμενες εξελίξεις. Έτσι την ίδια μέρα πήγαμε στην παραλία Προβατάς, με την υπέροχη κεραμιδί αμμουδιά, τα έντονα χρωματισμένα πετρώματα, τα βελούδινα νερά και τα σπιτάκια των ψαράδων, ίδια μ’ αυτά στα άλλα ψαροχώρια, κάποια απ’ τα οποία τώρα είναι εξοχικές κατοικίες. Ενώ εμείς απολαμβάναμε τη σκιά καθισμένες στο πεζούλι δίπλα στη μπουκαπόρτα, ένας ψαράς ήρθε και άραξε τη βάρκα του, μπροστά μας, τραβώντας τη με τα σχοινιά, θυμίζοντάς μας τα σύρματα.

Την επόμενη μέρα πήγαμε στην παραλία Πάχαινα, ήσυχη, με ελάχιστο κόσμο, όμορφη αμμουδιά καθαρά νερά και σπίτια ψαράδων, όπου μαζέψαμε κοκκαλα σουπιάς για τα παπαγαλάκια μας. Με τα πόδια ξεκινήσαμε για την παραλία Παπάφραγκα κι είχαμε τη χαρά να θαυμάσουμε μια ενδιάμεση παραλία με περίτεχνους σχηματισμούς βράχων.

Στον Παπάφραγκα είδαμε μια μεγάλη εσοχή σε ψηλά κάθετα βράχια όπου εισχωρεί το νερό και σχηματιζόταν μια πολύ μικρή αμμουδιά, με δύσκολη κατάβαση. Σα να υπήρχε μια ιδιωτική παραλία μέσα από φρούριο.

Ήσυχο νησί, χωρίς εμφανή πολυδαίδαλα ξενοδοχεία.

Ένα υπέροχο διάπυρο νησί! Το νησί των θησαυρών από ηφαιστειακή ύλη! Ένα τεράστιο υπαίθριο μουσείο!

Iωάννα Καρανάσιου

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ Γεννήθηκα στο Ίλιον Αττικής στις 14/9/1966. Είμαι απόφοιτος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης, 1988. Κάτοχος master of arts in "sociology of gender divisions" του Πανεπιστημίου Essex U.K. 1990. Με μετεκπαίδευση στην Ειδική Αγωγή στο Μαράσλειο Διδασκαλείο Αθήνας το 2005. Έχω εργαστεί ως υποδιευθύντρια σε σχολείο ειδικής αγωγής και διευθύντρια σε σχολείο γενικής αγωγής. Εύχομαι να μπορώ να ταξιδεύω γιατί όπως λέει ο Μαρσέλ Προυστ "σκοπός του ταξιδιού δεν είναι να βλέπεις καινούργια μέρη, αλλά να βλέπεις με καινούργια μάτια" .

Σχετικά Άρθρα

Back to top button