Οδοιπορικό στους Άγιους Τόπους, εκεί όπου μπλέκει το λιβάνι με το μπαρούτι

Ένα οδοιπορικό στη γη όπου γεννήθηκε, περπάτησε και δίδαξε ο Χριστός και με το λόγο του, τον βίο και τα πάθη του άλλαξε την ιστορία του πλανήτη. Βηθλεέμ, Ναζαρέτ, Γαλιλαία, Ιορδάνης, Ιερουσαλήμ. Μια γη μπαρουτοκαπνισμένη και ταλαίπωρη, με πολλούς διεκδικητές και εραστές, με θύτες και θύματα, αιώνιο πεδίο σύγκρουσης νοοτροπιών, αλαζονείας και φανατισμού, ένα γοητευτικό χαρμάνι θρησκειών και πολιτισμών που ασκεί δέος σε κάθε ταξιδευτή και τον μεταλλάσσει σε ταπεινò προσκυνητή της αέναης γοητείας της.

Μέσα στον καυτό ήλιο, το αυτοκίνητο που είχαμε νοικιάσει κατευθυνόταν προς τη Ναζαρέτ όταν  ξαφνικά χτύπησε το τηλέφωνο.« Είμαι ο Ίλαν! Όλα καλά; Μόλις μίλησα με τον Σαρόν και μου είπε ότι έχει ετοιμάσει το δωμάτιο στο Κιμπούτς της Γαλιλαίας, αλλά δεν θα είναι εκεί να σας υποδεχτεί. Επομένως αν θέλετε κάτι μη διστάσετε να με πάρετε τηλέφωνο! Καλό ταξίδι»! Ο Ίλαν και η Χάννα ήταν το ζευγάρι που μας είχε φιλοξενήσει στο Τελ Αβίβ, στο δωμάτιο καταφύγιο για χημικό πόλεμο που έχει κάθε σύγχρονη πολυκατοικία της πόλης.

Ανοιχτόκαρδοι, ανοιχτόμυαλοι και ταξιδιάρηδες μας είχαν ξεναγήσει με τα ποδήλατά τους στην παλιά πόλη και είχαν συμβάλλει στο να αλλάξουμε ριζικά την όχι καλή εικόνα για τους Ισραηλίτες που είχαμε έως τότε συναντήσει ταξιδεύοντας στον κόσμο.

Το ίδιο συμπαθέστατη ήταν η παρέα φοιτητών του Αμίρ που μείναμε σπίτι τους στην Χάιφα και κουβεντιάζοντας ώρες φάνηκαν πολύ προοδευτικοί στις απόψεις τους, έχοντας συνείδηση «πολιτών του κόσμου» μακριά από κάθε εθνικιστικό φανατισμό.

Αφού είχαμε αφήσει πίσω μας την παραθαλάσσια, γραφική και μουσουλμανική (ως επί τω πλείστον) Άκρε (ή Άκκο)

είχαμε πάρει κατεύθυνση προς τα ανατολικά, με πρώτη στάση τη Ναζαρέτ. Η Ναζαρέτ είναι γενέτειρα πόλη του Ιωσήφ, προστάτη της Παναγίας. Εκεί βρίσκεται η βασιλική του Ευαγγελισμού, όπου υπάρχει η πίστη ότι σε αυτό ακριβώς το σημείο η Παναγία συνέλαβε τον Ιησού μυρίζοντας τον κρίνο του αρχάγγελου Γαβριήλ. Επίσης η εκκλησία του Αγίου Ιωσήφ θεωρείται ο τόπος όπου στεγάζονταν το μαραγκούδικο στο οποίο μαθήτευσε και εργάστηκε ο Χριστός σε νεαρή ηλικία. Η πόλη χαοτική και άσχημη σχεδόν ενώνεται με την γειτονική Κανά.

Σταματήσαμε μπροστά από τον ελληνικό ναό της πόλης. Περιτριγυρισμένος από μαγαζιά με σουβενίρ  με κιτς αισθητική μπήκαμε μέσα στο προαύλιο που ήταν περιποιημένο και όμορφο. Σε αυτό σημείο  ο Χριστός ως καλεσμένος στο γάμο ευλόγησε το νερό και το έκανε κρασί. Μέσα στο ναό επικρατούσε ησυχία. Το μάτι μου έπεσε σε μια κυρία που κατάλαβα ότι ήταν Ελληνίδα.

-«Ήρθατε για προσκύνημα»; ρώτησα και με σφιγμένα χείλη μου απαντά:

-«Όχι αγόρι μου, ο γιος είναι εδώ ιερέας και ήρθα να τον δω».

-«Πώς νιώθετε;»

-«Υπερήφανη! Όμως τι να το κάνεις…μου λείπει πολύ»… και τα μάτια της βούρκωσαν.

-«Έξω από το ναό είδα ότι πουλάνε κρασί; Είναι ντόπιο»;

-« Όχι παιδί μου! Απλώς το φέρνουν από το εξωτερικό, ο παπάς το ευλογεί και το πουλάνε στους προσκυνητές. Το ζητάνε πολύ οι Ρώσοι και το θεωρούν γούρι για τους γάμους»!

Συνεχίσαμε ανατολικά προς την Τιβεριάδα, μια πόλη τσιμεντένια και το ίδιο άσχημη όπως η Ναζαρέτ αλλά με μια υπέροχη θέα προς τη θάλασσα της Γαλιλαίας που λαμπίριζε κάτω από τον καυτό ήλιο. Είναι η βιβλική λίμνη Γεννησαρέτ που στη επιφάνειά της περπάτησε ο Ιησούς και βρίσκεται 205 μέτρα κάτω από το επίπεδο της θάλασσας.

Η Γαλιλαία που  τροφοδοτείται με νερό από τον Ιορδάνη ποταμό,  βρίσκεται στα σύνορα Ισραήλ και Συρίας, δίπλα στα υψίπεδα του Γκολάν, είναι ο τόπος όπου ο Χριστός δίδασκε και γύριζε με τους μαθητές του, που οι περισσότεροι ως γνωστό ήταν ψαράδες. Επομένως, η περιοχή είναι γεμάτη με τοποθεσίες –«προσκυνήματα» συνδεδεμένα με τη ζωή του Χριστού και τα θαύματά του. Προς μεγάλη μου έκπληξη πληροφορήθηκα πως πολλοί Εβραίοι τα τελευταία χρόνια συνηθίζουν να διασχίζουν, περπατώντας τη χώρα τους, ένα ομολογουμένως δυσπρόσιτο και ξερό τόπο. Ήξερα ότι υπάρχει ένα μονοπάτι 65 χιλιομέτρων που συνδέει τη Ναζαρέτ με την περιοχή αλλά δεν είχαμε το χρόνο να το περπατήσουμε. Έτσι με αυτοκίνητο πήγαμε στο ναό όπου ο Χριστός ευλόγησε τα ψάρια και τους άρτους, τα πολλαπλασίασε και έθρεψε 5.000 ανθρώπους. Εκεί υπάρχουν υπολείμματα από ένα ψηφιδωτό 1500 ετών που ανακαλύφθηκε πρόσφατα και απεικονίζει το θαύμα. Ο ναός λιτός και απέριττος βοηθούσε σε ένα κλίμα κατάνυξης. Δίπλα η Καπερναούμ, από τις γνωστότερες πόλης της Καινής Διαθήκης όπου ο Χριστός θεράπευσε τον παραλυτικό που ήταν κατάκοιτος στο κρεβάτι και έκανε και αρκετά άλλα θαύματα. Το πιο εντυπωσιακό και γαλήνιο μέρος της περιοχής είναι εκεί που λέγεται ότι ο Χριστός έκανε την «επί του όρους ομιλία» του.  Σε αυτή την ομιλία μακαρίζονται οι «πτωχοί τω πνεύματι», «οι πενθούντες», «οι πραείς», «οι πεινώντες και διψώντες την δικαιοσύνη», «οι ελεήμονες», «οι καθαροί τη καρδία», «οι ειρηνοποιοί» και «οι δεδιωγμένοι ένεκεν δικαιοσύνης». Εδώ υπήρχε κάποτε μια βυζαντινή εκκλησία του 4^ου αιώνα, όμως τώρα ορθώνεται μια καθολική οκταγωνική εκκλησία εξαιρετικής αισθητικής που συμβάλει σημαντικά στο να χάσεις τον χωροχρόνο και να νιώσεις  μια σιωπηρή και  υπερβατική εμπειρία,  βοηθώντας σε να επικοινωνήσεις με το «πέραν από τον κόσμο». Κατεβαίνοντας προς τη λίμνη δεν μπορέσαμε  να αντισταθούμε στον πειρασμό να βουτήξουμε στα νερά της σε μια αμμουδιά γεμάτη κοχύλια και λουόμενους έχοντας απέναντι μας, φάτσα, την κατηφορική πλαγιά της Τιβεριάδας.

Το απογευματάκι μπήκαμε στην περιπέτεια να ψάχνουμε το κατάλυμα που θα διανυχτερεύαμε μέσα στο κιμπούτς.  Τα κιμπούτς ήταν ισραηλινές συλλογικές κοινότητες, ένα είδος κοινοβίων που λειτουργούσαν με σοσιαλιστικά πρότυπα και τα μέλη τους έκαναν αμισθί διάφορες γεωργικές κυρίως εργασίες για να καλύψουν τις ανάγκες της κοινότητας, αλλά η κοινότητα κάλυπτε δωρεάν όλες τις ανάγκες των μελών της. Σήμερα, αρκετά έχουν ιδιωτικοποιηθεί και έχουν στραφεί προς τη βιομηχανική παραγωγή και τις νέες τεχνολογίες αλλά κρατούν ένα δωρεάν χαρακτήρα σε κάποιους τομείς.

Η φοιτητοπαρέα του Αμίρ στην Χάιφα είχαν όλοι μεγαλώσει σε κιμπούτς και είχαν ενθουσιαστεί με την επιλογή μας.

Η αλήθεια είναι ότι δυσκολευτήκαμε αρκετά να βρούμε το μέρος αλλά με την βοήθεια της κοινότητας τα καταφέραμε. Το δωμάτιο του Σαρόν ήταν λίγο «μιλιτάρ», με αφίσες με ετοιμοπόλεμους στρατιώτες και αυτό κάπως μας ξένισε, όμως ο περιβάλλοντας χώρος ήταν υπέροχος. Μια παραδείσια ησυχία, με πολλά λουλούδια και δέντρα, πουλιά που κελαηδούσαν και παγόνια που περιφέρονταν με ανοιγμένα φτερά.

Η πορεία μας συνεχίστηκε προς το νότο και ακολουθώντας την κοίτη του Ιορδάνη και φυτείες από χουρμαδιές, μπήκαμε στην Παλαιστίνη. Η παρουσία ισραηλινού στρατού ήταν έντονη και μέσα από πολλά μπλόκα. Τα χωριά της Παλαιστίνης ήταν περισσότερο απεριποίητα και βρώμικα και από την αισθητική τους υπολάνθανε μια κατάσταση φτώχειας και παρακμής. Μετά από ώρα, πλησιάζοντας τον Ιορδάνη φτάσαμε στο σημείο βάπτισης του Χριστού.

Το τοπίο κατάξερο, με κάποιες διάσπαρτες εκκλησίες και στρατιωτικά φυλάκια με οπλισμένους φαντάρους και στην απέναντι όχθη, σε απόσταση αναπνοής, η Ιορδανία. Κατεβαίνοντας προς την ξύλινη προβλήτα, ένα γκρουπ Ρώσων από την απέναντι πλευρά, φορώντας λευκούς χιτώνες έμπαιναν στα μπεζοκαφετιά νερά του ποταμού για να βαπτιστούν, ποζάροντας στους φακούς των φωτογραφικών μηχανών και των κινητών. Η ζέστη μας κτύπησε  κατακέφαλα και το νερό του Ιορδάνη ήταν το αντίδοτο και η ευλογία. Έτσι, χωρίς κάποιο ιδιαίτερο ένδυμα, βραχήκαμε ολόσωμα και ξαναβαπτιστήκαμε ανεπίσημα ελπίζοντας και στην ψυχική μας αναβάπτιση.

Από εκεί, ακόμα πιο νότια, ο Ιορδάνης χύνεται στη Νεκρά Θάλασσα που βρίσκεται 430 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Όταν παλιότερα είχα επισκεφτεί την Ιορδανία, κάνοντας μπάνιο στα νερά της είχα κάνει ένα τραγικό λάθος. Έριξα την πρώτη μου βουτιά με ανοιχτά μάτια. Το αποτέλεσμα ήταν ότι μου πήρε ένα εικοσάλεπτο να συνέλθω και να ξαναδώ το φως μου! Ο λόγος είναι ότι το συγκεκριμένο νερό περιέχει 24 % αλάτι δηλαδή έχει 10 φορές περισσότερο αλάτι από το θαλασσινό νερό! Εκτός από αλάτι, το νερό της είναι πλουσιότατο σε άλλα μέταλλα όπως μαγνήσιο και κάλιο, γεγονός που φέρνει μεγάλη κερδοφορία και οικονομική ανάπτυξη και ολόκληρες πόλεις του Ισραήλ είναι προσανατολισμένες στην εκμετάλλευση των μετάλλων της. Κατηφορίζοντας με το αυτοκίνητο εκεί, μπορώ να πω ότι το τοπίο είναι ειδυλλιακό και γεμάτο με πολυτελή ξενοδοχεία καθώς τα νερά της Νεκράς Θάλασσας θεωρούνται ιαματικά. Μπαίνοντας στο νερό και προσέχοντας αυτή τη φορά μην μπει στα μάτια μου, είχα την αίσθηση ότι κολυμπάω σε κάτι μεταξύ νερού και λαδιού. Η αίσθηση της άνωσης είναι τόσο περίεργη που ουσιαστικά δεν μπορούσα να κολυμπήσω αφού συνεχώς ντελαπάριζα στην επιφάνεια. Μόνο ξαπλωμένος ανάσκελα στο νερό και διαβάζοντας ανάσκελα μια εφημερίδα βρήκα την ησυχία μου!

Εκεί κοντά στη Νεκρά Θάλασσα βρίσκεται και η πόλη Μασάντα, χτισμένη σε ένα εντυπωσιακό βράχο-φρούριο με απότομες, κατακόρυφες πλαγιές, μια πραγματική αετοφωλιά μέσα στην έρημο. Η Μασάντα έχει μείνει στην ιστορία γιατί όταν πολιορκήθηκε από τους Ρωμαίους το 73 με 74 μ.Χ., οι 960 κάτοικοι της  προέβαλαν πρωτοφανή, για τα παγκόσμια χρονικά, λυσσαλέα αντίσταση. Όταν μάλιστα ένιωσαν ότι χάνουν τη μάχη αντί να παραδοθούν προτίμησαν να αυτοκτονήσουν σκοτώνοντας ο ένας τον άλλο, μια και η αυτοκτονία απαγορεύεται από τον ιουδαϊσμό .Τα πτώματά τους πετάχτηκαν από τα τείχη από τους Ρωμαίους και έγιναν βορά των όρνιων. Το συγκλονιστικό αυτό παρελθόν και η εντυπωσιακή θέα της ερήμου και της Νεκράς Θάλασσας μας καθήλωσαν.

Στο δρόμο προς την Ιερουσαλήμ ξαναμπήκαμε στην Παλαιστίνη περνώντας δίπλα από την Ιεριχώ. Μέσα στην έρημο βρίσκεται κρεμασμένη  πάνω στους βράχους ενός εντυπωσιακού φαραγγιού, η Μονή Χοζεβά. Από εκεί προέρχεται η εικόνα που υπάρχει στη Χοζεβιώτισσα της Αμοργού, ένα εμβληματικό μοναστήρι του αιγαιοπελαγίτικου αρχιπελάγους. Το τοπίο, σκληρό και αφιλόξενο, περισσότερο παραπέμπει σε σκηνικό άγριας δύσης όπου η ανθρώπινη παρουσία είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Αυτό το τόσο δυσπρόσιτο μέρος είναι συνδεδεμένο με σημαντικές στιγμές  της χριστιανικής θρησκείας αφού εκεί ήταν το ασκητήριο του Προφήτη Ηλία και εκεί πληροφορήθηκε ο Ιωακείμ ότι η υπέργηρη γυναίκα του Άννα θα φέρει στον κόσμο την Μαρία, την μητέρα του Ιησού. Κατεβαίνοντας με τα πόδια στη χαράδρα παρατήρησα στα γύρω βράχια πολλές σπηλιές όπου μοναχοί επί χρόνια ασκήτευαν, ζητώντας την επικοινωνία με τον Θεό. Οι πατέρες της μονής, ιδιαίτερα δυναμικοί και ευδιάθετοι, μας υποδέχτηκαν φιλικά και μας μίλησαν για τη ζωή τους. Επιστρέφοντας προς το αυτοκίνητο από το απότομα ανηφορικό μονοπάτι με ντάλα ήλιο, αναρωτήθηκα γιατί άραγε κάποιος να ψάχνει την επικοινωνία με το Θείο τόσο μακριά από τον κόσμο. Αμέσως σκέφτηκα ότι ο σύγχρονος πολιτισμός είναι συνδεδεμένος τόσο με την οχλαγωγία και τον απροσδιόριστο θόρυβο που διώχνουν κάθε ψυχική ηρεμία και διάθεση για περισυλλογή. Εδώ στην απόλυτη απομόνωση τα πράγματα κάθονται και καθαρίζουν όπως το λάδι ξεχωρίζει από το νερό. Η έρημος ανέκαθεν ήταν το μέρος που είχε «μεσοτοιχία» με τον ουρανό.

Φεύγοντας για τον τελικό μας προορισμό, τα Ιεροσόλυμα, θέλαμε να κάνουμε ένα πέρασμα από τη Βηθλεέμ. Ανεβήκαμε προς το οροπέδιο της ιερής πόλης, αφήσαμε κάπου το αυτοκίνητο και πήραμε ένα τοπικό λεωφορείο για τη γενέτειρα πόλη του Ιησού. Η Βηθλεέμ  απέχει μόνο  10 χιλιόμετρα από τα Ιεροσόλυμα αλλά ανήκει στην Παλαιστίνη. Αυτό που σε κάνει να το συνειδητοποιείς είναι ένα τεράστιο άχαρο τείχος που χωρίζει τα σύνορα των δυο περιοχών. Το συνειδητοποιείς όμως και από τον έλεγχο των στρατιωτών που μπαίνουν στο λεωφορείο με τα οπλοπολυβόλα και ελέγχουν διαβατήρια. Με τα δικά μας δεν ασχολήθηκαν πάνω από 2 δευτερόλεπτα ενώ στα παλαιστινιακά έκαναν εξονυχιστικό έλεγχο μάλιστα με πολύ θρασύ ύφος και στο έμπα και στο έβγα. Η Βηθλεέμ κατοικείται κυρίως από μουσουλμάνους και δεν μου θύμισε σε τίποτα την αρχαία πόλη που είχα στο νου ως παιδί όταν άκουγα την ιστορία των Χριστουγέννων. Επίσης και ο Ναός της Γέννησης όπου βρίσκεται η αυθεντική σπηλιά της θεοτοκίας ούτε αυτός δεν μοιάζει με τη φάτνη που βάζαμε κάτω από το δέντρο. Έχει τόσα πολλά καντήλια, εικόνες και διακόσμηση που σίγουρα δεν βοηθάει σε μια πνευματική και ψυχική επικοινωνία με το ιερό μέρος. Κάθισα αρκετή ώρα και περίμενα να φύγει ο πολύς κόσμος για να μπορέσω να ταξιδέψω νοητά στην παιδική μου ηλικία και να αφήσω αυτό το μέρος να μπει μέσα μου με την ίδια συγκίνηση που το έκανα παλιά ως πιτσιρικάς.

Έξω στον κεντρικό δρόμο μύριζε καφές με κάρδαμο και όλες οι μυρωδιές των αραβικών παζαριών. Όμως κάτι έλειπε. Έλειπε το μπρίο, η ζωντάνια, ο παλμός, η ένταση που είχα νιώσει σε κάθε αραβική αγορά σε προηγούμενα ταξίδια μου. Ο κόσμος ήταν μουδιασμένος, παγωμένος, άτονος. Θεωρώ ότι αυτό είναι το απαύγασμα ενός αδιεξόδου πολλών χρόνων και μιας διάχυτης πίκρας ότι τα πράγματα δεν οδηγούν πουθενά.

Επιστρέφοντας στην Ιερουσαλήμ γνωρίσαμε το κρεσέντο του ταξιδιού μας. Τι να πρωτοπώ για αυτή την πόλη. Είναι δύσκολο να την περιγράψω και νομίζω είναι σαν να προσπαθήσω να μιλήσω για μια γυναίκα που είμαι ερωτευμένος. Η πόλη χωρίζεται σε παλιά και νέα. Το μέρος της καινούριας πόλης, αν και σύγχρονο, έχει έντονο χαρακτήρα, γειτονιές με χρώμα και ζωντάνια. Επίσης το κεντρικό παζάρι της και τα γύρω μαγαζιά τονίζουν τον τοπικό χαρακτήρα και την αυθεντικότητα της ζωής της πόλης.

Απέναντι από την παλιά πόλη βρίσκεται το Όρος των Ελαιών με μοναδικά αξιοθέατα όπως ο τάφος της Παναγίας, ο κήπος της Γεσθημανής, εξαιρετικές εκκλησίες όπως της Μαρίας της Μαγδαληνής. Κορυφαίο σημείο του όρους είναι η μαγική αμφιθεατρική θέα της πόλης που δεσπόζει απέναντι  διαλαλώντας μια πολυφωνική ιστορία αιώνων.

Η παλιά πόλη χωρίζεται σε τέσσερεις συνοικίες: τη χριστιανική, την αρμένικη, την ιουδαϊκή και την μουσουλμανική. Είναι ένα χαρμάνι πολιτισμού πολύ ιδιαίτερο που μόνο βιωματικά μπορείς να το νιώσεις.

Ένα μέρος που δείχνει ότι η πόλη είχε πολλούς διεκδικητές μέσα στους αιώνες και ότι κτήρια και περιουσιακά στοιχεία άλλαζαν χέρια και ιδιοκτήτες σαν ένα σχοινί που το τραβάνε προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, αλλάζοντας συνεχώς κέντρο ισχύος. Ένα κουβάρι που ξετυλίγεται και μαζεύεται αλλά πάντα είναι μπερδεμένο.

Το αρχιτεκτονικό στολίδι της μουσουλμανικής συνοικίας είναι το ιερό Qubbat As-Sakharah με τον χρυσό του τρούλο και το τέμενος Αλ-Ακσα, ο δεύτερος πιο σημαντικός ιερός χώρος για τους μουσουλμάνους όλου του κόσμου μετά τη Κάαμπα της Μέκκα αφού πιστεύουν ότι από αυτό το Βράχο αναλήφθηκε ο Μωάμεθ στους ουρανούς.

Το τέμενος είναι χτισμένο πάνω στα θεμέλια του Ναού του Σολομώντα, που καταστράφηκε ολοκληρωτικά από τους Ρωμαίους για να φτιάξουν ένα ναό του Δία. Επίσης το μέρος είναι ιδιαίτερα ιερό και για Εβραίους γιατί εκεί θεωρούν ότι έλαβε χώρα η θυσία του Αβραάμ.

Σε απόσταση αναπνοής και πάνω σε μια πλευρά του «Όρους του Ναού», όπως λέγεται η προηγούμενη περιοχή, βρίσκεται το «Τείχος των Δακρύων», μοναδικό υπόλειμμα του Ναού του Σολομώντα και ο πιο ιερός τόπος των Ιουδαίων όλου του κόσμου. Κατασκευασμένο από ασβεστολιθικούς ογκόλιθους με μήκος μόνο 57 μέτρα είναι το σημείο όπου οι Εβραίοι φορτίζονται συναισθηματικά και εκστασιάζονται προσευχόμενοι.

Παρατηρήσαμε τον κόσμο να συρρέει φορώντας τα καλά του με τις ορθόδοξες εβραϊκές στολές, Παρασκευή απόγευμα, ξημερώνοντας Σάββατο, την ιερή τους μέρα. Μια αίσθηση γιορτινής φιέστας με ιδιαίτερο παλμό και ζωντάνια. Με ανθρώπους όλων των ηλικιών να προσεύχονται κινούμενοι παλινδρομικά, κτυπώντας το κεφάλι τους στο Τείχος, να τραγουδούν, να χορεύουν, να αλληλοαγκαλιάζονται εγκάρδια. Βγαίνοντας από το συγκεκριμένο σημείο της εβραϊκής συνοικίας σταθήκαμε σε ένα πλάτωμα σαν ταράτσα με θέα «πιάτο» το Τείχος,  παρακολουθώντας τα δρώμενα. Σε λίγο ήρθαν και κάθισαν σχεδόν δίπλα μας κάτι ερωτευμένα ζευγαράκια 20άρηδων  Ισραηλιτών που κοίταζαν το θέαμα και τα αντίστοιχα δρώμενα. Ρίχνοντας λοξές ματιές παρατήρησα ότι είχαν μαζί τους, στην πλάτη τους ριγμένα με λουρί, κάτι υπερσύγχρονα τουφέκια τα οποία δεν τους εμπόδιζαν καθόλου να είναι διαχυτικοί και να ερωτοτροπούν.

Προχωρώντας προς την εβραϊκή συνοικία ανακαλύψαμε το πιο νοικοκυρεμένο και περιποιημένο μέρος της Ιερουσαλήμ. Ανακαινισμένη αλλά διατηρώντας στο ακέραιο το αρχιτεκτονικό πνεύμα της παλιού οικισμού, είναι η συνοικία της πόλης που φαίνεται ότι έχει πέσει πολύ χρήμα και μεράκι. Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε ότι οι γειτονιές ήταν γεμάτες μωρά και μικρά παιδιά που έπαιζαν ανέμελα στους αισθητικά όμορφους δημόσιους χώρους καθώς δεν κυκλοφορούσαν αυτοκίνητα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι γονείς των παιδιών ήταν νεαροί 20-25 ετών με συντηρητικό ντύσιμο που καθένας είχε τρία, τέσσερα παιδιά, εικόνα που σπάνια βλέπεις σε άλλο μέρος του κόσμου. Έμαθα ότι η κρατική οικονομική ενίσχυση  της  τεκνοποίησης ως κίνητρο για τα νεαρά ζευγάρια είναι καταλυτική και συνδέεται με την αντιπαλότητα και το ζήτημα επιβίωσης σε σχέση με τους Παλαιστίνιους.

Με μια μικρή κίνηση κινούμενοι μέσα στο λαβύρινθο της παλιάς πόλης ακολουθήσαμε τα ίχνη της «οδού του μαρτυρίου» ή του «Δρόμου των Παθών» (Via Dolorosa) ξεκινώντας από την φυλακή και το Πραιτόριο.

Αυτές οι 14 στάσεις που ταυτίζονται,  σύμφωνα με την παράδοση, με τις στάσεις που έκανε ο Χριστός κουβαλώντας το σταυρό μέχρι τον Γολγοθά, μας οδήγησαν στον κορυφαίο προορισμό της Ιερουσαλήμ, στο Ναό του Παναγίου Τάφου. Αυτός ο ναός διαφέρει από κάθε άλλον για πολλούς λόγους. Είναι ένα αρχιτεκτονικό κατασκεύασμα που περιλαμβάνει στο εσωτερικό του πολλές μικρές εκκλησίες αλλά και σημαντικά ιστορικά σημεία συνδεδεμένα με το μαρτύριο και την ταφή του Χριστού. Μέσα στον ναό υπάρχει ο Γολγοθάς, ένας βράχος εννέα μέτρων και το ακριβές σημείο της Σταύρωσης, λίγο πιο πέρα βρίσκεται το σημείο της Αποκαθήλωσης και φυσικά το σημείο Ταφής του Ιησού. Μέσα στο ναό επίσης υπάρχει και το σημείο που η Αγία Ελένη ανακάλυψε τον Σταυρό. Όλα αυτά τα ειδικού βάρους ιστορικά σημεία υπάρχουν μέσα σε ένα ναό.

Η ενέργεια του χώρου είναι μοναδική. Ένας χώρος γεμάτος γαλήνη  και μακαριότητα. Χωρίς να είμαστε, σε καμία περίπτωση, το κλασικό δείγμα Χριστιανών, δεν καταλάβαμε την πρώτη μέρα πως περάσαμε εκεί κάποιες ώρες χάνοντας τελείως την αίσθηση του χρόνου. Δεν καταλάβαμε γιατί κάθε μέρα, από τις πέντε της διαμονής μας στα Ιεροσόλυμα, πηγαίναμε εκεί να  περάσουμε πολύ χρόνο, ο καθένας μόνος του, περπατώντας στα ίδια σημεία που άλλοτε ήταν γεμάτα και άλλοτε άδεια από κόσμο. Μέσα σε ένα απόηχο ενεργειακών αποτυπωμάτων από κλάματα λύπης, από κλάματα χαράς, από προσδοκίες, από παρακλήσεις, από αδιέξοδα, από πένθη, από ελπίδες που άφησαν μέσα στους αιώνες εκατομμύρια προσκυνητές που πέρασαν από εδώ, γυμνοί από κάθε έπαρση. Μέσα σε ψαλμωδίες σε διαφορετικές γλώσσες, μέσα σε μυρωδιές από λιβάνι, μέσα στο φως αναμμένων κεριών, μέσα στην ευλάβεια και την ταπεινότητα που επιβάλλει το μέρος, βρεθήκαμε σε μια άλλη διάσταση που δεν μπορούσαμε να εξηγήσουμε. Ήταν μια μοναδική εμπειρία ζωής χωρίς γιατί. Ένα αυθεντικό βίωμα εσωτερικού φωτός που σου καθαρίζει τα σπλάχνα και σε αναδημιουργεί. Το μόνο που νιώσαμε είναι ότι συνέβη.