FeaturedTravel StoriesΕλλάδα

Δήλος: Το ιερό νησί της Μεσογείου

«Ξύπνησα με το μαρμάρινο τούτο κεφάλι στα χέρια
που μου εξαντλεί τους αγκώνες και δεν ξέρω πού να τ’ ακουμπήσω.
Επεφτε στο όνειρο καθώς έβγαινα από το όνειρο
έτσι ενώθηκε η ζωή μας και θα είναι πολύ δύσκολο να ξαναχωρίσει».

(Μυθιστόρημα, Γιώργος Σεφέρης)

Το ταξίδι στο Αιγαίο, από την Πάρο στη Δήλο, με το ξύλινο τρεχαντήρι, παριανό ψαράδικο στην αρχική του χρήση, έσχιζε τα γενναία κύματα εκείνο το πρωί του Αυγούστου , όταν το μελτέμι δεν έλεγες ότι ήταν μόνο δροσερό, αλλά δημιουργούσε τόση αίσθηση στους κραδασμούς της περήφανης τρεχαντήρας, ούτως ώστε οι τουρίστες να εκδηλώνουν το ελαφρώς φοβισμένο ξάφνιασμά τους με ένα παρατεταμένο επιφώνημα «Αααα!». Μετά, γέλια…

Σκεφτόμουν έντονα ότι το ταξίδι στο Αιγαίο δεν είναι, δεν μπορεί να είναι μόνο ένα ταξίδι καλοκαιρινής αναψυχής, ένα ταξίδι στο νησιωτικό σύμπεγμα των Κυκλάδων, αλλά ένα ταξίδι στον χρόνο, στο παρελθόν. Έτσι, το μπλε του Αιγαίου, το μπλε που περιβάλλει τους «πέτρινους ίππους» (Ελύτης) είναι μια μεταφυσική εμπειρία στις απαρχές της καταγωγής, τις ρίζες μας.

Μια ενθουσιώδης Καναδή τουρίστρια, 25 ετών, διδακτορική φοιτήτρια στον τομέα της Ανοσιολογίας στον χώρο του διαστήματος, ταξίδευε μαζί μας από την Πάρο, υποταγμένη στις δικές μας αναζητήσεις, έχοντας προηγουμένως επισκεφθεί την Αθήνα, τη Νάξο, τη Σαντορίνη, αναφώνησε αντικρίζοντας το μικρό λιμανάκι της Δήλου: «Ω! Το Τορόντο και ο Καναδάς έχουν ιστορία από τον 18ο αιώνα περίπου, ενώ εσείς, όπου κι αν κοιτάξεις, έχετε ιστορία εκατοντάδων ή και χιλιάδων χρόνων π.Χ.».

Επιστρέφοντας λοιπόν στους στίχους του Γιώργου Σεφέρη στο «Μυθιστόρημά» του, σκέφτομαι και συζητώ με την Καναδή φίλη μας και την κόρη μου Σεμίραμις, 16 ετών, ότι οι Κυκλάδες και η Δήλος έχουν κάτι πολύ λιτό και ταυτόχρονα δραματικό που υποβάλλει τον επισκέπτη στην αναζήτηση της αξίας της εθνικής συλλογικότητας και στο να απαρνηθεί δια παντός κάθε υλικό ευδαιμονισμό.

Το να βρεθείς μες στο κατακαλόκαιρο, όπου ο τουρισμός στις Κυκλάδες χτυπάει κόκκινο, “με ένα μαρμάρινο κεφάλι στα χέρια” που σε εξαντλεί και δε γνωρίζεις που να το τοποθετήσεις, ένα κεφάλι χιλιάδων χρόνων π.Χ. όπως το περίφημο κεφάλι του κολοσσιαίου Κούρου των Ναξίων (9,5 μ.) για παράδειγμα, που παρίστανε τον Απόλλωνα και τόσο βίαια πριονίστηκε, αποσπάστηκε και καταστάφηκε από τον  Ενετό διοικητή της Τήνου,  βρίσκεσαι ταυτόχρονα σε μεγάλο υπαρξιακό διχασμό.

Στην αίσθηση  αυτήν περιέρχεται κάποιος που ταξιδεύει στο Αιγαίο και φτάνει στη Δήλο, δηλαδή, στο μεταίχμιο του ονειρικού και του πραγματικού κόσμου.

Το ονειρικό τοπίο της Δήλου έρχεται σε κάθετη αντίθεση με τη σύγχρονη πραγματικότητα. “Το μαρμάρινο κεφάλι”, το Ιερό νησί του Απόλλωνα, το παλίμψηστο των αρχαιοτήτων του, αποτελούν παρακαταθήκη, με το εξαντλητικό βάρος της κληρονομιάς που συμβολίζουν ενώνονται με τη σύγχρονη ιστορική στιγμή καταργώντας τις χρονικές αποστάσεις και μυώντας μας στις διαχρονικές αξίες του κάλλους, της αισθητικής, της αρμονίας του σύμπαντος, της αειφορίας και του ανθρωπισμού.

Η Δήλος λοιπόν ήταν το Ιερό νησί του Απόλλωνα, όπου η Λητώ όπως λέει η παράδοση, γέννησε τον Απόλλωνα και την Άρτεμη, μακριά από τα μάτια της οργισμένης Ήρας, αφού οι δυο θεοί ήταν παιδιά του Δία. Άλλη παράδοση λέει ότι το νησί αποσπάστηκε από τη Σικελία και με τη βοήθεια του Ποσειδώνα, βρέθηκε στο κέντρο των Κυκλάδων, ολοφάνερο (δήλος= φανερός) για να βρει τόπο να γεννήσει η Λητώ τα παιδιά του Δία. Διαμαντένιες κολόνες θεμελιώνουν το νησί και ο Απόλλωνας έγινε προστάτης του.

Από τότε, κάθε πολιτισμός από τα γεωμετρικά χρόνια, εναπόθεσε το στίγμα του στο Ιερό νησί. Στα τέλη του 15ου αι. π.Χ. οι Μυκηναίοι ενόσω πολιορκούσαν τα νησιά του Αιγαίου εγκαταστάθηκαν στο νησί. Κατά τα αρχαϊκά και κλασικά χρόνια το Ιερό νησί έφτασε στο απόγειο της ακμής του. Αποτελούσε σύμβολο της Αθηναϊκής Συμμαχίας, μετά τους περσικούς πολέμους, το θησαυροφυλάκιο της αθηναϊκής ηγεμονίας, ένα σύμβολο πολιτικής, οικονομικής και πνευματικής ισχύος των Αθηναίων, προάγγελος της γέννησης της Δημοκρατίας.

Αργότερα, ο οικιστικός χώρος της Δήλου αναπτύχθηκε ιδιαίτερα μετά το 166 π.Χ. μετά απο τη ρωμαϊκή κυριαρχία. Το Ιερό νησί του Απόλλωνα, έγινε παγκόσμιο λιμάνι της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας που συνέδεε τρεις ηπείρους και απέκτησε πλούτο και δύναμη, θρησκευτική, πολιτική και οικονομική. Το νησί κατοικήθηκε από εύπορους Αθηναίους, Φοίνικες, Ρωμαίους, Σικελιώτες, όλοι ανώτερης τάξης που προσέλαβαν τους καλύτερους τεχνίτες και στόλισαν το Ιερό χώρο με υπερλαμπρα αφιερωματικά μνημεία, ναούς, οικοδόμησαν γειτονίες κατοικιών διώροφων, στολισμένων με τα ομορφότερα ψηφιδωτά και τοιχογραφίες, αναβιώνοντας το λαμπρό παρελθόν της Δήλου κατά τα ρωμαϊκά και ελληνιστικά χρόνια. Στα 100 π.Χ. η πόλη φτάνει στην ύψηστη ακμή της και ο πληθυσμός της ξεπερνάει τους 25.000. Το νησί διέθετε το δικό του αρχαίο θέατρο, ασκληπιείο, στάδιο, γυμναστήρια, παλαίστρα, ιερά και κατοικίες φτιαγμένες από μάρμαρο Πάρου και Νάξου.

Ο επισκέπτης μπορεί ακόμη και σήμερα να οραματιστεί τη δόξα και την αίγλη του παρελθόντος του νησιού. Τα λευκά μάρμαρα, πάνω στα οποία ανέμελες σαύρες λιάζονται μέσα στον Αύγουστο, κείτονται περήφανα στον χώρο, μαρτυρούν αυτήν τη μαγική αφαίρεση του κάλλους και της αρμονίας στη διάσταση του χρόνου, κεντρίζουν κάθε επισκέπτη να εντρυφήσει στην ιστορικότητα και τη χρονικότητα, στην αναπόσπαστη αλυσίδα της μνήμης.

'Ελλη Κορρού

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ Είμαι παιδί που κατάγομαι από τρεις γενιές ναυτικών, με μια γιαγιά πρόσφυγα από τη Μικρά Ασία, γεννήθηκα στην Αθήνα, τα παιδικά μου χρόνια τα έζησα στη Σαλαμίνα, δίπλα στη θάλασσα, ή ταξίδευα με τον πατέρα μου σε πολλά μέρη του κόσμου προτού να πάω στο σχολείο. Σπούδασα στο Ρέθυμνο Παιδαγωγικά και στην Αθήνα, στο ΕΚΠΑ, Ψυχολογία. Εργάστηκα ως δασκάλα στη Σχολή Χιλλ και μετεκπαιδεύτηκα στο Μαράσλειο Διδασκαλείο. Σήμερα είμαι δασκάλα στη Σαλαμίνα. Έχω ασχοληθεί με την επιμέλεια και διόρθωση βιβλίων, κριτική ταινιών κινηματογράφου. Οι μεταπτυχιακές μου σπουδές αφορούν στη Λογοτεχνία και τη Δημιουργική Γραφή (Φλώρινα) και συγκεκριμένα στο έργο του Γεωργίου Βιζυηνού «Το μόνον της ζωής του ταξείδιον» , ενώ είμαι υποψήφια διδάκτωρ του τμήματος Επικοινωνίας του Παντείου Πανεπιστημίου στον τομέα Θεωρίας Λογοτεχνίας με θέμα: «Μανώλης Αναγνωστάκης, μύθος και ιστορία στη μεταπολεμική ποίηση: το μοτίβο της αέναης επιστροφής». Η φιλοσοφική, υπαρξιακή και ουτοπική διάσταση των ταξιδιών με απασχολούν ως δημιουργική γραφή, ωστόσο έχω διοργανώσει πολλά εκπαιδευτικά ταξίδια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και ταξιδεύουμε κάθε χρόνο με τα δυο παιδιά μου, φωτογραφίζοντας τόπους και ανθρώπους.

Σχετικά Άρθρα

Back to top button