Μια συννεφιασμένη μέρα του φθινόπωρου, αποφάσισα να επισκεφθώ τη μαγευτική παραλία του Γέρακα, στο Βασιλικό Ζακύνθου ·μια παραλία σωτήρια για την Καρέτα καρέτα, όπως τουλάχιστον νόμιζα…
Ο Γέρακας είναι μία από τις περιοχές με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου κι όσο κι αν αυτό είναι καλό για τη ζακυνθινή οικονομία, δεν είναι καθόλου καλό για το υπό εξαφάνιση θαλάσσιο είδος.
Περνώντας την κεντρική πύλη, όπου δεκάδες πινακίδες σε προειδοποιούν ότι η περιοχή προστατεύεται, μένεις άφωνος από τη μαγευτική θέα που αντικρίζεις από ψηλά ενώ, κατεβαίνοντας την ξύλινη ράμπα, νιώθεις στα πόδια σου τη λεπτή, χρυσαφένια άμμο και τα ρηχά, ζεστά, καταγάλανα νερά.
Πρόκειται για μια παραλία σπάνιας οικολογικής σημασίας, που ανήκει στο Θαλάσσιο Πάρκο της Ζακύνθου, καθώς η χελώνα Καρέτα καρέτα την έχει επιλέξει για την ωοτοκία της ·επιπλέον, μεγάλο μέρος της ενδείκνυται για ιαματικά λασπόλουτρα, καθώς η “μύτη” της παραλίας αποτελείται από αργιλικά πετρώματα. Μάλιστα, από το Μάιο μέχρι τον Οκτώβριο, όποιος “αντέχει” να σηκωθεί αξημέρωτα, μπορεί να έρθει να παρακολουθήσει από κοντά την εκκόλαψη των αυγών και τα δεκάδες νεογνά που παίρνουν το δρόμο προς τη θάλασσα ·από τη δύση του ήλιου και μετά, η πρόσβαση στην παραλία απαγορεύεται! Δυστυχώς, όμως, ο Δήμος Ζακύνθου έχει επιτρέψει να τοποθετούν σειρές από ξαπλώστρες κι ομπρέλες προς ενοικίαση κι αυτό βάζει σε σοβαρό κίνδυνο τη διάσωση των φωλιών.
Τις πληροφορίες αυτές μου τις έδωσε ο φύλακας της παραλίας, καθώς το κιόσκι-σημείο ενημέρωσης του θαλάσσιου πάρκου παρέμενε… θεόκλειστο. Ο ίδιος μου έδειξε και τις δύο εναπομείνασες φωλιές της φετινής χρονιάς, εξηγώντας μου ότι η βροχή των προηγούμενων ημερών “βάρυνε” την άμμο κι έτσι, τώρα, είναι πολύ δύσκολο να “σκάσουν” τα αυγά.“Σε γενικές γραμμές, ήταν μια καλή χρονιά για την Καρέτα καρέτα;”, τον ρώτησα.“Από εδώ είσαι;”, με αντιρώτησε.“Όχι”, του απάντησα, “αλλά μένω εδώ τα τελευταία 18 χρόνια.”
“Και δεν έχεις ιδέα τι συμβαίνει στο νησί; Δεν έχεις ακούσει ότι το θαλάσσιο πάρκο πάει από το κακό στο χειρότερο;” Ομολόγησα πως κάτι είχα διαβάσει στην τοπική εφημερίδα, όμως, δεν είχα δώσει ιδιαίτερη σημασία…“Το θαλάσσιο πάρκο υπολειτουργεί”, συνέχισε ο φύλακας. “Ο ένας πρόεδρος παραιτείται μετά τον άλλον κι ο λόγος που αναλαμβάνει ο επόμενος, είναι για τον τίτλο και μόνο! Η φύλαξη του Γέρακα και των Σεκανίων (άλλης μιας υπέροχης παραλίας ωοτοκίας της χελώνας, κλειστής όμως για το κοινό) είναι ελλιπής, κι ας μη σου πω καλύτερα για τον κόλπο του Λαγανά, όπου τα συμφέροντα των ξενοδοχείων και οι συνεχείς παρανομίες τους, έχουν διώξει την Καρέτα καρέτα και κανείς δεν ασχολείται σοβαρά!”
Κατέβασα το κεφάλι, αισθανόμενη ένοχη απέναντι στη φύση, διότι αφενός ήμουν απληροφόρητη κι αφετέρου κι εγώ, όπως οι περισσότεροι κάτοικοι του νησιού που ασχολούνται με τον τουρισμό, προασπιζόμουν τους ξενοδόχους που εξασφαλίζουν σε εμάς τα προς το ζην και στους ίδιους χιλιάδες ευρώ! Θυμωμένη με τη νοοτροπία μας -με τη νοοτροπία μου!- κι απελπισμένη ως προς το μέλλον αυτού του σπάνιου πλάσματος, ευχαρίστησα το φύλακα και πήρα τον ανηφορικό δρόμο για το μουσείο της χελώνας, που βρίσκεται πριν την είσοδο της παραλίας. Απ’ έξω, μια επιγραφή που ανέφερε ότι πρόκειται και για Κέντρο Διάσωσης της Καρέτα καρέτα, με έκανε να αναθαρρήσω. “Επιτέλους! Κάποιος που ασχολείται σοβαρά”, σκέφτηκα, και βιάστηκα να βρω τον υπεύθυνο για να τον ρωτήσω πώς και τι!
Κι αφού τον έψαχνα για αρκετή ώρα, τον βρήκα να κατασκευάζει ολομόναχος μια νέα δεξαμενή, για να υποδεχθεί, εκτός από τα χελωνάκια, κι άλλες θαλάσσιες μορφές ζωής. Ωστόσο, την προσοχή μου τράβηξε και το γεγονός ότι δεν υπήρχε εισιτήριο ·το μουσείο έδειχνε να έχει φτιαχτεί για να ενημερώνει τον κόσμο και να ξυπνά συνειδήσεις, όπως και τη δική μου!
“Και η συντήρησή του; Πώς το συντηρείτε;”, ρώτησα.“Κοπελιά, δεν είσαι από εδώ;”, μου αντιγύρισε. “Δεν ξέρεις τι ακριβώς συμβαίνει με τις χελώνες; Εδώ, καθένας ό,τι κάνει, το κάνει από την ψυχή του! Βοήθεια δεν υπάρχει από πουθενά! Εγώ είμαι ένας απλός πολίτης που, επειδή έβλεπα ότι δε γίνεται τίποτα σωστό, έφτιαξα με δικά μου χρήματα αυτό το μουσείο κι όχι, βέβαια, για να βγάλω λεφτά, αλλά για να βοηθήσω στην επιβίωση του είδους”!
Έχω κι έναν κουμπαρά στην έξοδο… Όποιος θέλει, ρίχνει μέσα τον οβολό του κι έτσι πληρώνω το ρεύμα και τα νερά.”
Πράγματι! Οι δεξαμενές ήταν αρκετές και οι μηχανισμοί ανακύκλωσης και καθαρισμού του νερού περισσότεροι! Αν προσθέσουμε τους κατάλληλους φωτισμούς, τα ενημερωτικά φυλλάδια, τη συντήρηση του κτιρίου, τις τροφές, τα φάρμακα… μιλάμε για πολλά χρήματα! Κι ο άνθρωπος δίπλα μου, σαν να διάβασε στη σκέψη μου ότι προσπαθούσα να υπολογίσω το συνολικό κόστος, με ρώτησε: “Νομίζεις πως παίρνω κάποια επιδότηση; Σε πληροφορώ πως όχι!
Τις επιδοτήσεις τις παίρνουν άλλοι! Εγώ προσπαθώ, με όποιον τρόπο μπορώ, να συμβάλω στην επιβίωση της Καρέτα καρέτα στο νησί μας ·κάτι που θα έπρεπε να γίνεται από ειδικούς φορείς! Ξέρεις ότι αναγκάστηκα να φτιάξω κλινική μέσα στο χώρο, προκειμένου να δίνονται οι πρώτες βοήθειες σε χελώνες τραυματισμένες από τα καμάκια των ψαράδων και τα δίχτυα τους, που ψαρεύουν παράνομα στα Σεκάνια και στο Γέρακα; Τόσα χρόνια αναγκαζόμασταν να στέλνουμε τα τραυματισμένα ζώα στο Κέντρο Διάσωσης στη Γλυφάδα, στην Αθήνα, με πολύ μεγάλο ποσοστό θνησιμότητας, καθώς είναι ένα ταξίδι περίπου οκτώ ωρών με το τοπικό ΚΤΕΛ.
Μέχρι και κτηνίατρο θα έχω εδώ από του χρόνου κι όλα αυτά τα κάνω μόνος μου και με τη βοήθεια του απλού κόσμου!”, μου είπε με υπερηφάνεια αλλά και με μεγάλη δόση πικρίας. Και συνέχισε:“Οι επισκέπτες του μουσείου, παρότι δεν είναι Ζακυνθινοί, όταν επιστρέφουν στις πατρίδες τους, στέλνουν ό,τι μπορούν για να μας ενισχύσουν! Συνειδητοποιείς πως, όσο αυξάνεται ο κόσμος στην παραλία, τόσο μειώνονται οι χελώνες; Όταν το μέρος φυλασσόταν σωστά, το ζώο είχε μία ελπίδα επιβίωσης ·τώρα πια, έχουν μείνει μόνο οι πινακίδες! Αλλά… ας όψεται το κέρδος! Είναι πολλά τα λεφτά!”
“Μα ολόκληρο Θαλάσσιο Πάρκο έχει γίνει…”, τόλμησα να ψελλίσω. Ο άνθρωπος έβαλε τα γέλια! “Κοπέλα μου, πού ζεις; Όσοι κάθονται σε αυτές τις θέσεις, να ξέρεις πως ενδιαφέρονται μόνο για… την καρέκλα!
Αλλιώς ξεκίνησε αυτός ο φορέας κι αλλιώς κατάντησε ·γιατί, περί κατάντιας πρόκειται!”, ήταν η τελευταία φράση του, πριν πάει να ασχοληθεί πάλι με τα χελωνάκια του. Μπήκα λοιπόν κι εγώ τότε μέσα στο μουσείο και το πρώτο που είδα ήταν ο σκελετός μιας χελώνας που βρέθηκε μ’ ένα μεγάλο αγκίστρι στο στόμα και “τυλιγμένη” σε μια πετονιά!
Παντού υπήρχαν φωτογραφίες από χελώνες πιασμένες σε δίχτυα, άλλες που είχαν καταπιεί ή εγκλωβιστεί σε πλαστικές σακούλες κι άλλες εξοντωμένες με όποιον τρόπο μπορεί να φανταστεί το ζώο που ονομάζεται άνθρωπος! Ταράχτηκα πάρα πολύ, μου έκαναν όμως εντύπωση κι οι αρκετές άδειες δεξαμενές που υπήρχαν γύρω μου κι έτσι ρώτησα γι’ αυτές το βοηθό του υπεύθυνου που με συνόδευε…
Με ενημέρωσε ότι οι δεξαμενές υπάρχουν μόνο για να φιλοξενούν τις τραυματισμένες χελώνες, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, μέχρι να αναρρώσουν και να μπορέσουν να τις απελευθερώσουν ·εδώ, καμία ζωντανή χελώνα δεν κρατιέται σαν “έκθεμα μουσείου”! Ο ίδιος μου έδειξε την κλινική που έχουν φτιάξει, όπως και κάποια ενυδρεία που φιλοξενούν διάφορες μορφές θαλάσσιας ζωής, κυρίως ψαράκια, και, στη συνέχεια, με πήγε στον εξωτερικό χώρο όπου μεγαλώνει μια από τις κατοικίδιες χελωνίτσες που πουλάνε τα διάφορα pet shops, αλλά κι αρκετές χελώνες ξηράς που τις γλύτωσαν από τα αυτοκίνητα!
Μάλιστα, μόλις πριν τρεις βδομάδες, μία από αυτές είχε γεννήσει 29 πανέμορφα χελωνάκια, που τώρα “έκοβαν” βόλτες στο γρασίδι, προσπαθώντας αδέξια ακόμα να κουβαλήσουν το καβούκι τους. Έφυγα πολύ προβληματισμένη, όχι μόνο για το μέλλον της Καρέτα καρέτα, αλλά και το δικό μας ·αν εμείς οι άνθρωποι δε μάθουμε να εκτιμούμε τη Γη, που είναι το σπίτι μας, σίγουρα ΔΕΝ έχουμε μέλλον σε αυτή!
INFO:
ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΠΑΡΚΟ ΖΑΚΥΝΘΟΥ
Ταχυδρομική διεύθυνση: Κτίριο Δημοτικού Διαμερίσματος Αργασίου, 29100, Ζάκυνθος Τηλέφωνο: +30(26950)29870, +30(26950)29871 Φαξ: +30(26950)29872 Ηλεκτρονική διεύθυνση: www.nmp-zak.orgΗλεκτρονικό ταχυδρομείο: info@nmp-zak.org
