City StoriesΚόσμος

Πινακοθήκη Στουτγάρδης: Κάνουν και τα χρώματα τα ταξίδια τους

Μάλλον το έχω ξαναπεί, αλλά δεν μου αρέσουν τα ταξίδια. Το τι δουλειά έχω σε αυτό το site είναι πραγματικά ένα ερώτημα. Προτιμώ τις μικρές αποστάσεις κι είμαι αρκετά τεμπέλης για μεγάλες διαδρομές, αφήνοντας τους προορισμούς να έρθουν σε εμένα.

Μια τέτοια περίπτωση ήταν και η μεγάλη έκθεση του Άγγλου ζωγράφου Francis Bacon στην πινακοθήκη της πόλης μου. Αντί να πάω στο Δουβλίνο όπου γεννήθηκε, να δω την αναπαράσταση του χαώδους ατελιέ του ή να πάω στα διάφορα μουσεία του κόσμου όπου φιλοξενείται η δουλειά του, περίμενα να έρθει εκείνος σ΄ εμένα, με το μόνο «ταξίδι» να είναι τελικά μερικές στάσεις στο μετρό.

Πρόσφατα η πινακοθήκη έδωσε την άδεια λήψης φωτογραφιών χωρίς τρίποδο και φλας στους χώρους της μόνιμης έκθεσης .Έτσι μπορεί να μην μπόρεσα να φωτογραφίσω τον μεγάλο Bacon, αλλά τράβηξα αρκετές φωτογραφίες κι αν και τεμπέλης είπα να κάνω την βόλτα μαζί σας.3_franz-marc

Το κτίριο της Πινακοθήκης της Στουτγάρδης μου είναι αρκετά γνωστό για δύο λόγους. Ο πρώτος γιατί έχει μια εξαιρετική μόνιμη συλλογή από ντόπιους δημιουργούς όπως ο Otto Dix ή ο Willi Baumeister αλλά και πίνακες των Rembrandt, Tintoretto, Rubens, Turner, Gaugin, Muench, Picasso, Dali, Montigliani, Pollock, Warhol και Lichtenstein την οποία έχω επισκεφτεί δεκάδες φορές και ο δεύτερος γιατί μου είχε δοθεί η τιμή να είμαι ομιλητής σε μια εκδήλωση που είχε διοργανώσει η Πινακοθήκη με θέμα την «Ελευθερία της σάτιρας».

Το κτίριο έχει χτίσει ο Άγγλος αρχιτέκτονας James Stirling και στηρίζεται στον φυσικό φωτισμό. Οι χώροι είναι μεγάλοι κι άνετοι, κάνοντας σε να ξεχνιέσαι πολλές φορές με τις ώρες σε μία αίθουσα.

Οι ιστορίες των δημιουργών δεν είναι πάντα ιστορίες επιτυχίας και πλούτου. Πολλοί έζησαν στην αφάνεια, απορρίφθηκαν από την εποχή τους. Ο Μοντιλιάνι αναγκάστηκε να ζωγραφίζει ανούσιες νεκρές φύσεις για να ζήσει. Η γυμνή γυναίκα με τα μαύρα μάτια, ένα κλασσικό θέμα του Μοντιλιάνι δικαιώθηκε πολύ αργότερα.2_montigliani

Ήταν και ο Νορβηγός Μύνχ

1_muench

που έγινε γνωστός για την “Κραυγή” αλλά έζησε κλεισμένος στον εαυτό του, αλλά και ο Γκογκέν που εγκατέλειψε την πλούσια ζωή του τραπεζίτη για να ζωγραφίζει τους πολύχρωμους κατοίκους της Ταϊτής.4_gaugin_nolde

Στον γερμανό Νόλντε είχε απαγορευτεί από το ναζιστικό καθεστώς να ζωγραφίζει, όπως συνέβη και με τους συνεχιστές όλων των πρωτοποριακών ζωγραφικών κινημάτων όπως τα εξπρεσιονιστικά Blau Reiter και Bruecke. Ο ίδιος όμως ζωγράφιζε κρυφά σε οποιοδήποτε χαρτί έβρισκε με τους φίλους του να του δίνουν κρυφά χρώματα . Ο πόλεμος όμως είχε στοιχειώσει και τον συμπατριώτη του Ότο Ντιξ ο οποίος έχοντας τραυματιστεί στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ζωγράφιζε συνεχώς ανάπηρους και στρατιώτες. Ο Ντιξ είχε εντάξει και πολλά γελοιογραφικά στοιχεία στην δουλειά του, όπως λεζάντες και σατιρικά παραμορφωμένα πρόσωπα .

Αν και συνήθως η αξία ενός ζωγράφου ανεβαίνει μετά τον θάνατο του, υπάρχουν και οι περιπτώσεις αυτών που δοξάστηκαν εν ζωή. Μια αίθουσα αφιερώνει στον Πικάσο η Πινακοθήκη, 5_picasso

αλλά στην συλλογή της έχει κι έναν πίνακα του άλλου μεγάλου Ισπανού, Νταλί. Η φωτογραφική πιστότητα του τελευταίου δείχνει μια άφταστη τεχνική. Εκεί είναι κι ο Πόλοκ με τον Γουόρχολ που αμφότεροι ευτύχησαν να δουν την δουλειά τους να γίνεται παγκοσμίως γνωστή. Κανείς όμως από αυτούς δεν μπορεί να πλησιάσει την αίγλη και την ικανότητα των παλαιοτέρων. Η αυτοπροσωπογραφία του Ρέμπραντ είναι σαν φωτογραφία αλλά καμιά φωτογραφία δεν μπορεί να γίνει πίνακας του Ρέμπραντ. Το μαύρο φόντο και ο φωτισμός σαν να είναι από κερί, είναι απλά εκεί για να πλαισιώνουν την απίστευτη απόδοση του προσώπου του καλλιτέχνη.

Κοιτώντας από κοντά οι γραμμές μοιάζουν άναρχες αλλά κάνοντας ένα βήμα πίσω βλέπεις την κουρασμένη και γερασμένη όψη του Ρέμπραντ που θυμίζει λίγο και το ύφος που είχε η αυτοπροσωπογραφία ενός άλλου διάσημου συντοπίτη του Βαν Γκογκ, αιώνες μετά. Εκεί είναι και ο Ρούμπενς μαζί με τον Τιντορέτο και την αυθεντική, παραδοσιακή Ουλτραμαρίνα που ερχόταν από το Αφγανιστάν και σήμερα στοιχίζει δεκάδες χιλιάδες ευρώ το κιλό.

Κάνουν και τα χρώματα τα ταξίδια τους.

Όμως ο χώρος αυτός εκτός από την αισθητική ικανοποίηση έχει και τις σκιές της. Η διευθύντρια της Πινακοθήκης απαγορεύει στους εργαζόμενους να κάθονται αλλά και να ακουμπάνε το κεφάλι τους στον τοίχο για να μην τον …λερώνουν. Είναι από τις δυστυχείς συμπτώσεις που η τέχνη έχει να ανεχθεί την ανοησία της γραφειοκρατίας και οι εργαζόμενοι μια επηρμένη δικτατορίσκη.

Μέσω
Φωτογραφίες, Κείμενο: Κώστας Κουφογιώργος

Κώστας Κουφογιώργος

ΣΚΙΤΣΟΓΡΑΦΟΣ Γεννήθηκε το 1972 .Από το 1990 μέχρι το 2014 εργαζόταν στα ελληνικά ΜΜΕ με τελευταία στάση στην Ελευθεροτυπία. Σήμερα ζει στην Γερμανία και εργάζεται ως σκιτσογράφος. Που και που τραβάει και φωτογραφίες.

Σχετικά Άρθρα

Δείτε Επίσης
Close
Back to top button