Ερμιόνη: «Πορφύρες» και γεύσεις αρμύρας

Έτσι όπως απλώνεται πάνω στη στενή χερσόνησο που σχηματίζουν οι πλαγιές του λόφου Πρώνα, η Ερμιόνη, η γραφική κωμόπολη της Αργολίδας, «βλέπει» από παντού θάλασσα. Κι όπως την κοιτάζεις απ’ τον απέναντι λόφο σου δίνει την αίσθηση πως είναι έτοιμη να ανοίξει πανιά, να ταξιδέψει. Όπως ταξίδευε παλιά η πορφύρα της, φορτωμένη στα πλοία, από την Ρώμη έως τα βάθη της Ανατολής και τα Σούσα. Εκεί, που όπως λέγεται, την βρήκε ο Μέγας Αλέξανδρος και την θεώρησε πολύτιμο λάφυρο.
Η Ερμιόνη ταξιδεύει, πάντα νοερά, ριζωμένη στην αγκαλιά της θάλασσας χιλιάδες χρόνια, απολαμβάνει γεύσεις αρμύρας και όλα τα καλά που της χαρίζει η εύφορη Αργολική γη.
Θυμίζει νησί κι αυτό είναι που της δίνει σήμερα ένα άλλο ιδιαίτερο χρώμα. Τα σπίτια κατάλευκα με κόκκινες κεραμοσκεπές και γαλάζια παραθυρόφυλλα. Στενά ασβεστωμένα και ανηφορικά τα δρομάκια της. Κάποια με σκαλοπάτια σε οδηγούν από την μία πλευρά της πόλης στην άλλη, το Λιμάνι και τα Μανδράκια. Μια πολύχρωμη λωρίδα γης που καταλήγει σε ένα καταπράσινο πευκοδάσος, το Μπίστι.
Περίπατος στο Μπίστι
Από το Μπίστι με την αρχαία ονομασία Ποσείδιον άρχισε και η γνωριμία μας με την πόλη. Σ΄ αυτή την κατάφυτη χερσόνησο που αποτελεί το στολίδι της περιοχής περπατήσαμε αναζητώντας κάποια ψήγματα από την παλιά λάμψη της Ερμιόνης. Της πόλης με την μεγάλη στρατιωτική και ναυτική δύναμη, που έλαβε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο (Όμηρος), στην ναυμαχία της Σαλαμίνας (480 π.Χ.) και στην μάχη των Πλαταιών (479 π.Χ.), καθώς σύμφωνα με τον Στράβωνα: «Ερμιόνη δ’εστίν των ουκ ασήμων πόλεων».
Και ο Παυσανίας την έχει εκθειάσει περιγράφοντάς την ως κατάσπαρτη από ναούς. Τα θεμέλια ενός από αυτούς τους ναούς έχουν αποκαλυφθεί στο πλάτωμα της στενής χερσονήσου. Αφιερωμένος στην Αθηνά ή τον Ποσειδώνα χρονολογείται στα τέλη του 6ου π.Χ. αιώνα. Ήταν εξάστυλος, με 12 κίονες στην πλευρά του, δωρικού ρυθμού. Σήμερα σώζεται μόνο η «ευθυντηρία» του δαπέδου.
Περπατώντας στον περιμετρικό χωματόδρομο διακρίνουμε τα απομεινάρια Βυζαντινού-Ενετικού τείχους και λιγοστά ερείπια από τα εργαστήρια που επεξεργάζονταν το μοναδικό στο είδος του όστρακο της πορφύρας. Μεγάλες αποθέσεις σπασμένων κελυφών πορφύρας από το περίφημο αρχαίο Πορφυρείο της πόλης χρησιμοποιήθηκαν, αντί χαλικιού, στο κτίσιμο και στην επισκευή τμημάτων του αρχαίου τείχους.
Ακόμη και σε νεώτερα κτίσματα, όπως ο ανεμόμυλος των αγωνιστών ηρώων του 1821, αδελφών Μητσαίων, που στέκει λίγο νοτιότερα επιβλητικός και κατάλευκος σπάζοντας την μονοτονία του πράσινου.
Στην άκρη της χερσονήσου συναντούμε τον φάρο. Χτισμένος στη βάση ενός ισχυρότατου αρχαίου κυκλικού πύργου, οδηγεί μέχρι σήμερα τα πλοία προς το λιμάνι της Ερμιόνης.
Ακολουθώντας το δρόμο αριστερά από το φάρο βλέπουμε το λιμάνι και όταν σηκώνουμε λίγο το βλέμμα μας, η πόλη μας αποκαλύπτεται μέσα στα χρώματα.
Απέναντι από το λιμάνι στο λόφο Κρόθι δεσπόζει το εκκλησάκι του Αγίου Γερασίμου από όπου μπορεί ο επισκέπτης να απολαύσει μια πανοραμική θέα της πόλης.
Ανηφορίζοντας στα στενά δρομάκια απαθανατίζουμε νησιώτικες πινελιές. Λιγοστά παρόλα αυτά είναι τα κτίρια που θυμίζουν τις ένδοξες ημέρες του παρελθόντος. Σε ένα αυτά, αναπαλαιωμένο σήμερα όπου στεγάζεται το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της πόλης, ξεκίνησε το 1827 η Γ΄ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων, παρουσία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Ύστερα μεταφέρθηκε στην Τροιζήνα.
Η ονομασία
Η αρχαία Ερμιόνη ιδρύθηκε από τους Δρύοπες. Κατοικείται σχεδόν χωρίς διακοπή από το 3.000 π.Χ. Πόλη σημαντική κατά την αρχαιότητα, απέκτησε πλούτο και αναδείχθηκε σε στρατιωτική και ναυτική δύναμη από την επεξεργασία και εμπορία ενός μοναδικού όστρακου στις ακτές της, της πορφύρας. Με την ανεξίτηλη κόκκινη βαφή που προέρχονταν από το όστρακο βάφονταν οι χιτώνες βασιλέων και αυτοκρατόρων, μεταξύ των οποίων και ο Μέγας Αλέξανδρος.
Το αρχαίο Πορφυρείο της Ερμιόνης λειτούργησε περισσότερο από 1000 χρόνια και επεξεργάστηκε εκατομμύρια πορφύρες.
Από τον Παυσανία μαθαίνουμε ό τι οι Αργείοι κυριάρχησαν στην Ερμιόνη χωρίς πόλεμο. Η Ερμιών ιδρύθηκε από τον Ερμίωνα εγγονό του βασιλιά του Άργους Φορωνέα, από τον οποίο πήρε το όνομά της. Τότε πολλοί παλιοί κάτοικοι Δρύοπες, κατέφυγαν και εγκαταστάθηκαν στην πόλη Αλιείς, που αποτελούσε επίνειο της Ερμιόνης, όπως και ο Μάσσητας. Τα επόμενα χρόνια έγινε μέλος της Αχαϊκής Συμπολιτείας, μέχρι την Ρωμαϊκή κατάκτηση το 146 π.Χ. Στα χρόνια της Ρωμαϊκής κυριαρχίας γνώρισε μεγάλη ακμή, στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε για να εμφανιστεί και πάλι τον 14ο αιώνα με την ονομασία Καστρί. Το 1537 πέρασε από τα χέρια των Βενετών στους Οθωμανούς. Τον 18ο αιώνα απέκτησε δικό της στόλο και συμμετείχε με δικές της δυνάμεις στην ελληνική επανάσταση.
Στα Μανδράκια
Από ένα κατηφορικό δρομάκι φθάνουμε στην άλλη πλευρά της πόλης, στην περιοχή Μανδράκια. Ο οικισμός έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός. Εδώ είναι το νότιο λιμάνι και πάνω από τη θάλασσα βρίσκονται τα περισσότερα καφέ, εστιατόρια και ταβέρνες της πόλης.
Απέναντι από τα Μανδράκια βλέπουμε το νησί Δοκός, όπου υπάρχουν ευρήματα από το αρχαιότερο ναυάγιο και ανατολικά στον ορίζοντα το νησί της Ύδρας. Τα Μανδράκια, ο πιο ζωντανός και γραφικός οικισμός της πόλης, προσφέρουν πολλές επιλογές στον επισκέπτη για φαγητό, ποτό ή διασκέδαση.
Σε μικρή απόσταση από την Ερμιόνη ο επισκέπτης μπορεί να εξερευνήσει διάφορα αξιοθέατα της περιοχής. Εμείς επισκεφθήκαμε τη Μονή των Αγίων Αναργύρων και τις Δολίνες στα Δίδυμα.
Δολίνες: Το θαύμα της φύσης
Τα Δίδυμα είναι οικισμός στο κέντρο μιας μικρής και εύφορης πεδιάδας, χτισμένος σε υψόμετρο 125μ. στους πρόποδες του Δίδυμου Όρους.
Το όνομά του λέγεται πως προήλθε από το βουνό «Δίδυμου όρους» του οποίου οι δύο κορυφές ήταν αφιερωμένες στους δίδυμους ημίθεους αδελφούς, Κάστορα και Πολυδεύκη. Μια δεύτερη εκδοχή αναφέρει ότι υιοθετήθηκε από τα δίδυμα σπήλαια λίγο έξω από το χωριό. Δύο μεγάλους γεωλογικούς σχηματισμούς, σε σχήμα κρατήρα η Μικρή και η Μεγάλη Σπηλιά, γνωστές και ως Δολίνες. Οι Δολίνες που πιθανολογείται ό τι σχηματίστηκαν από καθίζηση του εδάφους, έχουν εντυπωσιακό μέγεθος και περίπου την ίδια διάμετρο.
Κατεβήκαμε στη μία από αυτές, τη μικρή μέσω μιας κλιμακωτής στοάς και το θέαμα που αντικρίσαμε ήταν απίστευτο. Δύο μικρά εκκλησάκια του Αγίου Γεωργίου (13ος αιώνας) και της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (της μεταβυζαντινής περιόδου) ήταν κυριολεκτικά ριζωμένα μέσα στον βράχο. Ένα ή μάλλον δύο θαύματα της φύσης!
Η μικρή από τις Δολίνες αποτελεί ένα κοίλωμα το οποίο ανάγεται στην επιφάνεια του εδάφους, με βάθος 80μ. μέσα στα στρώματα των προσχώσεων και διάμετρο 150μ.
Νωρίτερα είχαμε επισκεφθεί την Ιερά Μονή Αγίων Αναργύρων. Αξιόλογο δείγμα Βυζαντινής μοναστηριακής αρχιτεκτονικής, η Μονή είναι γνωστή για τις πηγές με τα ιαματικά νερά. Λέγεται ό τι έχει χτιστεί πάνω στα ερείπια ναού του Ασκληπιού μεταξύ 9ου και 11ου αιώνα κι ό τι εδώ ο Ασκληπιός γιάτρευε τους ανθρώπους με τα ιαματικά νερά των πηγών.
Στο εκκλησάκι της Μονής θαυμάσαμε το τέμπλο αλλά και την ιδιαιτερότητα του τρισυπόστατου του ναού με τους Αγίους Αναργύρους, την Κοίμηση και τον Ιωάννη τον Βαπτιστή.