FeaturedTravel StoriesΚόσμος

Βόρειο Ακρωτήρι: Η εσχατιά της Ευρώπης

Βόρειο Ακρωτήρι. Εκπέμπει μια απροσδιόριστη ενέργεια αυτός ο τόπος. Μια ένταση, ένας παλμός αναδύεται μέσα από τα σπλάχνα του άγριου βράχου. Εκεί που παλεύεις με τα θεριά της φύσης και νιώθεις δέος, την ίδια στιγμή αφήνεσαι να σε συνεπάρει η απόκοσμη και επιβλητική ομορφιά του τοπίου. Και μόνο που κατάφερες να φτάσεις ως εδώ, κάνοντας τόσα χιλιόμετρα δεν μπορείς παρά να νιώσεις συγκίνηση. Γιατί εδώ είναι το τέλος, το ακραίο γεωγραφικό όριο, η εσχατιά της Ευρώπης. Με Ήλιο του Μεσονυχτίου ή όχι, το Ακρωτήρι θα σε γοητεύσει.

Ήταν κατακαλόκαιρο όταν ξεκίνησα έχοντας την πεποίθηση πως θα απολαύσω εικόνες με το σπάνιο αυτό θέαμα. Τον ήλιο του μεσονυχτίου να γλιστρά στην πύρινη θάλασσα, να λούζεται στο αξημέρωτο φως κι αμέσως μετά να ανυψώνεται και να ραίνει το χώμα με την λάμψη του. Δύση και ανατολή σχεδόν η μια πλάι στην άλλη, εκστατικές σαν θαύμα.

Στάθηκα άτυχη, όπως οι περισσότεροι που φθάνουν ως εδώ για να θαυμάσουν και να αποτυπώσουν το φαντασμαγορικό αυτό θέαμα.

Ο καιρός μας τα χάλασε.  Αυτός ο απρόβλεπτος αρκτικός καιρός, βρήκε την ώρα και την στιγμή, μας τα έδωσε όλα. Πολικές θερμοκρασίες, ομίχλες,  αέρηδες να σφυρίζουν δαιμονισμένα, ακόμα και αυτή την μπίχλα με το ψιλόβροχο. Μόνο τον ήλιο μας στέρησε.

Θα έπρεπε να περιμένουμε. Ποιος ξέρει πόσες ημέρες. Να στήσουμε καρτέρι στον ήλιο, να μας κάνει το χατίρι ο καιρός. Τέτοια … πολυτέλεια δεν είχαμε, ούτε χρόνο να κάνουμε δεήσεις. Στον καιρό φυσικά, γιατί τον Θεό εγώ δεν τον έβλεπα κι ας είχα την αίσθηση πως βρίσκομαι πάνω απ’ τα σύννεφα. Κι ας άκουγα κάποιον δίπλα μου να λέει πως τον βλέπει…

Ο δρόμος

Ήταν μακρύς ο δρόμος ως εδώ, τα χιλιόμετρα αμέτρητα, αλλά η παρέα καλή και δεν χρειάστηκε πολύ σκέψη να το αποφασίσω. Με ρούχα παντός καιρού στα μπαγκάζια μας διασχίσαμε την Φινλανδία. Προορισμός η μικρή Νορβηγική πόλη Κίρκενες, τελευταίος σταθμός πριν από την άφιξή μας στο Βόρειο Ακρωτήρι.

Μια διαδρομή μέσα από απέραντα δάση, μυθικά κάστρα και αμέτρητες λίμνες. Να ξεδιπλώνει η φύση τα μοναδικά τοπία της και εσύ να βρίσκεσαι σε διαρκή εγρήγορση. Όσο ανεβαίναμε η κίνηση όλο κι αραίωνε. Ώσπου μείναμε εμείς, η φύση και οι τάρανδοι. Τι να προλάβεις; Να ρουφήξεις αυτή την πρωτόγνωρη αύρα που έρεε γύρω σου, ή  να προσέξεις μην χτυπήσεις τους ταράνδους που ξεπετάγονταν ξαφνικά στο δρόμο σου.

Φωτογραφίες με τους ταράνδους, αφηγήσεις για μύθους και θρύλους, το απαραίτητο μουσικό χαλί στο τράβελινγκ της φύσης κι ούτε που το κατάλαβα πως φτάσαμε.

Στο Κίρκενες που βρίσκεται κοντά στα ρωσικά σύνορα διανυκτερεύουμε και το επόμενο πρωινό ακολουθώντας τον Ε6 κατευθυνόμαστε στην εσχατιά της Ευρώπης. Κινούμαστε δίπλα στη θάλασσα σε μια περιοχή, με μικρά ψαροχώρια όπου αλιεύεται η καλύτερη ποιότητα σολομού.

Σύντομη στάση στην πόλη Τάνα κι όσο προχωράμε βορειότερα η μεγαλόπρεπη μονοτονία του αρκτικού τοπίου διακόπτεται μόνο από κάποιες καμπίνες ψαράδων και κτηνοτρόφων. Μια υπέροχη διαδρομή με πολλές στροφές και μικρές ευθείες που αποκαλύπτουν το γυμνό τοπίο του οροπεδίου της Φίνμαρκ. Ημιορεινά βοσκοτόπια, τούντρα παντού και παλίρροιες, η φύση του απώτατου βορά είναι ένα συναρπαστικό πέρασμα για τους ταξιδιώτες.

Τον χειμώνα οι χιονοθύελλες σαρώνουν το τοπίο με απίστευτη αγριότητα. Η θερμοκρασία πέφτει στους 50 βαθμούς κάτω από το μηδέν, το έδαφος παγώνει και οι νύχτες είναι μελαγχολικές και ατέλειωτες. Την Άνοιξη και ιδίως το καλοκαίρι η αρκτική αυγή μεταμορφώνει την φύση και η νύχτα γίνεται ημέρα. Το φως της γεμάτο μυστήριο, ένα φως σχεδόν μπλε, ακόμη κι όταν τα σύννεφα βαραίνουν και ξεσπούν μανιασμένοι αέρηδες. Περιοχή με έντονες αντιθέσεις η Φίνμαρκ μοιάζει να προκαλεί συνεχώς τους λιγοστούς κατοίκους της που αναγκάζονται να ζουν πιο έντονα μέσα στην μοναξιά αυτού του απόκοσμου τόπου.

Το νησί

Στο νησί Mageroya, όπου βρίσκεται το Ακρωτήρι περνάμε  μέσω ενός  υποθαλάσσιου τούνελ μήκους 6875 μέτρων. Ο δρόμος μας οδηγεί στην μικρή πόλη Honningsvag κι ύστερα στο τουριστικό χωριό, 10 χιλιόμετρα από το Nordkapp. Εδώ θα διανυκτερεύσουμε, μετά από την επίσκεψή μας στο Ακρωτήρι.

Θα τα καταφέρουμε να ανέβουμε στο λόφο;  Μια αγωνία την έχουμε, καθώς οι πληροφορίες που παίρνουμε αναφέρουν πως η ομίχλη και ο δυνατός αέρας καθιστούν απαγορευτικό το ταξίδι. Σε κάποια τουριστικά γκρουπ που προπορεύονταν απαγορεύτηκε η ανάβαση και βλέπουμε ήδη τα ΙΧ αυτοκίνητα και τα λεωφορεία να επιστρέφουν. Θα περιμένουμε…

Το ξενοδοχείο είναι ζεστό, μια δυνατή φωτιά καίει στο λόμπυ, αλλά εμείς αψηφώντας τον αέρα που λυσσομανά ετοιμαζόμαστε για την πρώτη βόλτα. Ορεινοί όγκοι με νησίδες πάγου, καταρράκτες και μικρές λίμνες συνθέτουν τις πρώτες εικόνες. Το απαραίτητο κάμπινγκ με τα τροχόσπιτα, τα μικρά ξύλινα ενοικιαζόμενα σπίτια και σχεδόν απέναντι από το ξενοδοχείο, το τουριστικό αξιοθέατο με τα τυρφόσπιτα και τις καλύβες των Σάμι (η ονομασία των Λαπώνων στη γλώσσα τους).

Επιστρέφοντας στο ξενοδοχείο μας περιμένει μια ακόμη ψυχρολουσία. Το απαγορευτικό δεν μας επιτρέπει να προσεγγίσουμε απόψε το λόφο. Θα το επιχειρήσουμε την επομένη το πρωί.

Το Βόρειο Ακρωτήρι

Το πρωί τα θεριά της φύσης έχουν λουφάξει, ο δρόμος είναι ανοιχτός, ξεκινάμε και λίγη ώρα αργότερα το κτίριο των τουριστικών εγκαταστάσεων ξεπροβάλλει στο βάθος.  Ούφ,  φτάσαμε.

Ένας κατακόρυφος, τραχύς βράχος που αισθάνεσαι πως εξουσιάζει τα πάντα. Ο βράχος καταλήγει σε ένα τεράστιο πλατό πάνω από τη θάλασσα να σου κόβει την ανάσα.

Στην άκρη του πλατό πάνω σε μια πέτρινη βάση που ανεβαίνεις με σκαλοπάτια μια μεταλλική υδρόγειος  με κύκλους κι ύστερα εσύ και τα σύννεφα. Ναι εδώ είναι το τέρμα, δεν έχει παραπέρα, έχω την αίσθηση πως δεν τελειώνει μόνο ο δρόμος, αλλά ο κόσμος όλος. Έχω ξεχάσει τον ήλιο και κάποια αρνητικά συναισθήματα που με κατέβαλαν την προηγούμενη ημέρα. Έχω ξεχάσει το κρύο αν και εδώ πάνω η θερμοκρασία είναι σε άλλη κλίμακα.  Με την κάμερα στο χέρι προσπαθώ να πλησιάσω δίνοντας μάχη με τους αέρηδες. Ανεβαίνω τα λιγοστά σκαλοπάτια, δεν ακούω τους άλλους, μόνο το σφύριγμα του αέρα. Σηκώνω τα χέρια ψηλά και σε λίγα λεπτά μοιάζω με ακυβέρνητο ιστιοφόρο που βολοδέρνει στην ανταριασμένη θάλασσα του Μπάρεντς, 300 μέτρα κάτω απ’ τα πόδια μας.  Προσπαθώ να ισορροπήσω, ο αέρας με σηκώνει, γέρνω δεξιά να πιαστώ από κάτι και ξαφνικά ένα άλλο χέρι αυτό του Δημήτρη προλαβαίνει και με αρπάζει. Πάνω στην ώρα, πριν μάθω πως είναι να πετάς πάνω απ΄ τα σύννεφα, ευτυχώς προσγειώνομαι.

Επιστρέφω στο κέντρο του πλατό και αφήνω το βλέμμα μου να ταξιδέψει στην απεραντοσύνη της θάλασσας.

Βρίσκομαι στις συντεταγμένες 71ο 10΄21΄΄,  σε απόσταση 2170 χιλιομέτρων από τον Βόρειο Πόλο. Πάνω  σε μια τραχιά, χωμάτινη επιφάνεια, με μικρές μολυβί πετρούλες στις άκρες της. Δεν υπάρχει πουθενά βλάστηση, παρά μόνον λίγα ροζ αγριολούλουδα!

Τα εικαστικά

Απέναντι από τις τουριστικές εγκαταστάσεις βρίσκεται το εικαστικό έργο με τους 7 κύκλους Barnan Jorden (τα παιδιά της γης). Ένα γλυπτό, το οποίο δημιούργησαν επτά παιδιά που ήρθαν εδώ τον Ιούνιο του 1988 από κάθε γωνιά του πλανήτη, ως σύμβολο συνεργασίας, φιλίας, χαράς και ελπίδας. Δίπλα ένα ακόμη γλυπτό «Η μητέρα Γη» κρατάει στο χέρι της ένα παιδί το οποίο δείχνει προς το Βορά.

Στις τουριστικές εγκαταστάσεις που υπάρχουν στο Ακρωτήρι  λειτουργεί Μουσείο  και αίθουσα προβολής, σούπερ μάρκετ, καφέ, εστιατόριο. Από μια τεράστια τζαμαρία έχεις θέα στην θάλασσα του Μπάρεντς. Μπορείς να βγεις και έξω από αυτήν στο μπαλκόνι και να φωτογραφίσεις το χάος του γκρεμού. Δεν προλαβαίναμε. Αλλά και χρόνο να είχαμε ποιός το τολμούσε;

Η ιστορία

Το Βόρειο Ακρωτήριο βρίσκεται στο σημείο όπου η Νορβηγική θάλασσα –τμήμα του Ατλαντικού Ωκεανού –  συναντά τη θάλασσα του Μπάρεντς – τμήμα του Αρκτικού Ωκεανού. Ανήκει στον δήμο Νόρντκαπ (Nordkapp) της κομητείας Φίνμαρκ (Finnmark).

Πήρε το όνομά του από τον Άγγλο Σ. Μπόροου (Steven Borough), καπετάνιο του Edward Bonaventure, το οποίο απέπλευσε το 1553 σε αναζήτηση του βορειοανατολικού περάσματος (Northeast Passage, NEP), που θα οδηγούσε στην Ινδία. Λέγεται πως ο πρώτος επισκέπτης που έφθασε στο βράχο ήταν Ιταλός ιερέας, ο Francesco Negri, το 1665. Στις 2 Ιουλίου 1873 ο βασιλιάς της Νορβηγίας Oscar II τοποθέτησε τη στήλη που υπάρχει στο Ακρωτήρι για να οριοθετήσει την άκρη του βασιλείου του. Το 1943 κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου πραγματοποιήθηκε ναυμαχία  στο Ακρωτήρι, όπου και ηττήθηκε ο Χίτλερ.

Ο βράχος βρίσκεται 307 μέτρα πάνω από τη θάλασσα και έως τον 17ο αιώνα αποτελούσε σημείο αναφοράς για την αλιεία. Έγινε προσβάσιμος μετά το 1956 και έκτοτε εξελίχθηκε σε δημοφιλή τουριστικό προορισμό για πολλούς ταξιδιώτες, ανάμεσά της πολλοί μοτοσικλετιστές και ποδηλάτες.

Οι επισκέπτες έρχονται εδώ για να αγναντέψουν τον Ήλιο του Μεσονυχτίου, ή τη Θάλασσα του Μπάρεντς προς τον βορρά. Τον Ήλιο του Μεσονυχτίου μπορείς να τον δεις αν το επιτρέψει ο καιρός από τις 14 Μαΐου έως τις 31 Ιουλίου. Ο ήλιος φτάνει στο χαμηλότερο σημείο του από τις 12:14 π.μ. έως τις 12:24 π.μ., κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών.

Ο απότομος βράχος του Βορείου Ακρωτηρίου βρίσκεται σε 71° 10’21” βόρειο γεωγραφικό πλάτος και 25° 47’04” ανατολικό γεωγραφικό μήκος, περίπου 2.102 χιλιόμετρα από τον Βόρειο Πόλο. Καταλαμβάνει τη βόρεια ακτή της νήσου Magerοya στη βόρεια Νορβηγία.

Η γεωγραφία

Από τη Βικιπαίδεια μαθαίνουμε ό τι παρόλο που το Βόρειο Ακρωτήρι, συχνά αναφέρεται ως το βορειότερο σημείο της Ευρώπης, εντούτοις δεν είναι στην πραγματικότητα, με αυστηρούς γεωγραφικούς όρους. Η γειτονική χερσόνησος Knivskjellodden, ακριβώς στα δυτικά, βρίσκεται 1.457 μέτρα βορειότερα. Ακόμη όμως και αυτό το σημείο, δεν θεωρείται το βορειότερο της ηπειρωτικής Ευρώπης καθότι, όπως και το Βόρειο Ακρωτήριο, βρίσκεται πάνω σε νησί.

Το βορειότερο σημείο της ηπειρωτικής Ευρώπης βρίσκεται στο ακρωτήριο Nordkinn (νορβηγ. Kinnarodden), που βρίσκεται περίπου 5,7 χιλιόμετρα νοτιότερα και περίπου 70 χιλιόμετρα προς τα ανατολικά του Βορείου Ακρωτηρίου. Το σημείο αυτό βρίσκεται κοντά στο χωριό Mehamn στη χερσόνησο Nordkinn. Στην πραγματικότητα το απόλυτα βορειότερο σημείο της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων των νησιών, είναι αρκετές εκατοντάδες χιλιόμετρα βορειότερα, είτε στη ρωσική Γη του Φραγκίσκου είτε στο Αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ της Νορβηγίας, ανάλογα με το αν η Γη του Φραγκίσκου Ιωσήφ, θεωρείται ότι ανήκει στην Ευρώπη ή στην Ασία.

Μέσω
Φωτογραφίες, Κείμενο: Βάσω Βασιλαδιώτη

Bάσω Βασιλαδιώτη

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ Ξεκίνησε από το πολιτιστικό και ελεύθερο ρεπορτάζ στον περιοδικό Τύπο και την εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», όπου εργάστηκε έως τα τέλη του 1983. Από το 1984 και για 28 χρόνια εργάστηκε στο πρώτο κανάλι της ΕΡΤ (ΕΤ1 και ΝΕΤ), καλύπτοντας τα ρεπορτάζ των υπουργείων Εσωτερικών και Δημόσιας Διοίκησης, καθώς και τον τομέα της Αυτοδιοίκησης. Εχει συνεργαστεί επίσης με τις εκδόσεις Λυμπέρη (περιοδικά Εγώ, 7Μέρες TV, Τηλεκοντρόλ), τα περιοδικά «Φαντάζιο» και «Οικογενειακός Θησαυρός», τις εφημερίδες «Πρωινή Ελευθεροτυπία», «Ελευθεροτυπία της Κυριακής», «Ειδήσεις» , «Εθνος της Κυριακής», «Εξόρμηση», «Δημοσιογράφος», «Ήχος & Hi –Fi», καθώςκαι άλλα εξειδικευμένα έντυπα στον χώρο της μουσικής και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Υπήρξε συνεργάτιδα, στο Γραφείο Τύπου, του υπουργού Γιώργου Γεννηματά. Το 2003 βραβεύτηκε από το Ίδρυμα Προαγωγής Δημοσιογραφίας Αθανασίου Βασιλείου Μπότση για «την πολύπλευρη και υπεύθυνη δραστηριότητά της στο ρεπορτάζ Τοπικής Αυτοδιοίκησης» με χορηγό τον Δήμο Αθηναίων. Τα τελευταία χρόνια έχει στραφεί στο διαδίκτυο παρουσιάζοντας οδοιπορικά και θέματα που της κεντρίζουν το ενδιαφέρον. Επίσης ασχολείται ερασιτεχνικά με τη φωτογραφία

Σχετικά Άρθρα

Back to top button