Έφυγε κι ο Νοέμβριος, ο τελευταίος φθινοπωρινός! Κοιτάμε στο μέσα μας τώρα που βρισκόμαστε στον «περι-ορισμό» μας, όπως πολύ όμορφα το έθεσε η φίλη Μάρω.
Νοέμβριος, ο αθόρυβος, με τα θορυβώδη και ταραχώδη γεγονότα. Ήταν 9 Νοέμβρη 1989, όταν το Τείχος του Βερολίνου έπεσε και το «The Wall» των Pink Floyd, που είχε κυκλοφορήσει δέκα χρόνια νωρίτερα, Νοέμβρη του 1979, ήταν στις δόξες του. Ο Νοέμβρης του 2005 βρίσκει το γερμανικό κοινοβούλιο να εκλέγει την Άνγκελα Μέρκελ, ενώ το 2008 στις εκλογές της Αμερικής, ο Barack Obama συγκεντρώνει πάνω του, τα βλέμματα του πλανήτη. Το 2015 η τρομοκρατική επίθεση στο Παρίσι παγώνει την υφήλιο. Κι όσο για τον τόπο μας; Ο Αλέκος Παναγούλης καταδικάζεται σε θάνατο 17 Νοέμβρη 1968, και λίγα χρόνια μετά, 17 Νοέμβρη 1973, η εξέγερση των φοιτητών!
Πολυτεχνείο! Πορείες, συγκεντρώσεις, διαδηλώσεις, φίλοι, χαμόγελα, τραγούδια, μουσικές, σχολικά αφιερώματα το πρωί, φασαρίες το βράδυ. Το λουλουδάκι που αφήνουμε με τα παιδιά στην Πύλη, φόρος τιμής, λόγω τιμής, τρόπος ζωής! Νοέμβριος του 2020 , χωρίς πορεία, χωρίς σχολεία, χωρίς λουλουδάκι! Νοέμβριος του 2020, ανθρωποκυνηγητό στο κέντρο της Αθήνας και κλεφτοπόλεμος στις γειτονιές της. Του εγκλεισμού, της μάσκας, του συγυρίσματος ο φετινός. Νοέμβριος 2021. Βιβλία, cd, παλιές εφημερίδες και φωτογραφίες περιμένουν στην σειρά τους, την σειρά τους. Δύσκολο πράγμα η τακτο-ποίηση αναμνήσεων και συναισθημάτων. Πέφτω πάνω στις «Μαγγανείες» του Θανάση με τον Χαρούλη να ερμηνεύει τους «Οδοιπόρους»
«Παλιά, για κάθε ταξιδιώτη υπήρχε σκιερό δεντρί
όπου μπορούσε όποιος κι αν ήταν να ξεκουράσει το κορμί.
Άκουγε ο άνθρωπος στα φύλλα του ανέμου τη βαθιά πνοή
κι όταν σηκώνονταν να φύγει η κούραση του είχε χαθεί.»
Και κάπως έτσι ξεκινάει το ταξίδι στον Ταΰγετο. Το “αρσενικό βουνό” κατά Στρατή Μυριβήλη, που πήρε το όνομα του από ένα θηλυκό, την Ταϋγέτη, κόρη του Άτλαντα. Ψάχνω να βρω τις φωτογραφίες από το Καστόρι της Λακωνίας και το φαράγγι των Μύλων, που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Βόρειου Ταϋγέτου. Θυμάμαι τη γιαγιά μου την Φλώρα, την αυστηρή, γαλανομάτα Σπαρτιάτισσα. Θυμάμαι πόσο πολύ ήθελα να επισκεφτώ τον τόπο της. Θυμάμαι την πεζοπορία με τους φίλους!
Έκδηλη η αγωνία όλων μας όταν ξεκινήσαμε από το Γεωργίτσι Λακωνίας, αλλά καθώς το όμορφο τοπίο ξετυλίγονταν εμπρός μας, μαλάκωνε την ανησυχία και γέμιζε φως τις ψυχές μας. Η ταμπέλα έγραφε : προς φαράγγι Κάρδαρη. Καστανιές παντού γύρω, χρώματα χρυσοκόκκινα, δύσης καλοκαιριού, ανατολής χειμώνα.
Πουρνάρια, κουμαριές, σκίνα, και σφεντάμια μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι. Το μονοπάτι στρωμένο με ξερά πλατανόφυλλα, και κυκλάμινα σκαρφαλωμένα στις παρυφές. Που και που, λευκά κρινάκια, καμπανάκια, ηχηρή πινελιά ζωής, ξεπροβάλλουν πεισματικά το κεφαλάκι τους, άλλες φορές μέσα στο σεντόνι των πεσμένων φύλλων κι άλλοτε τρυπώνοντας ανάμεσα στις πέτρες. Κατηφορίζοντας, οι φτέρες πληθαίνουν, ενώ το μονοπάτι γίνεται πιο άγριο κι απότομο.
Οι κισσοί, σφιχταγκαλιασμένοι με τα δέντρα, θυμίζουν ανθρώπινες φιγούρες. Ο ήχος του νερού που φθάνει στ΄αυτιά, μουσική που δίνει δύναμη για την συνέχεια. Πλησιάζουμε στην καρδιά του φαραγγιού. Ο Νίκος, ο αρχηγός της ομάδας μας, βοηθάει να περάσουμε ένα δύσκολο σημείο. Για τον Νίκο όλα είναι απλά : παιδιά βάλτε το πόδι σας εκεί που σας δείχνω, πιάστε το σχοινί και φθάσαμε. Όποιος περνάει, στέκεται να βοηθήσει τον επόμενο. Η δύναμη της ομάδας! Το χέρι που απλώνεται στον συνοδοιπόρο! Σηκώνοντας το βλέμμα ψηλά, τα βράχια υψώνονται θεόρατα, και τότε αντιλαμβάνεσαι πόσο τρανή είναι η φύση μπρος στην φθαρτή μας ύπαρξη.
Δεν ξέρω αν τα γόνατα λυγίζουν από την κούραση ή από την ταπεινότητα που πλημμυρίζει το είναι, την στιγμή εκείνη, που μάλλον αυθόρμητα, ξεκινάς να ευχαριστείς το Σύμπαν και τον Θεό που πιστεύεις. Αναρωτιέσαι πως το νερό κατάφερε να βρει πέρασμα και να τρυπώσει, και να διαβρώσει τα βράχια τούτα. Είναι άραγε το υγρό στοιχείο κι οι αιώνες ή μήπως οι μικροί κι οι μεγάλοι εγκέλαδοι που γέννησαν αυτήν τη μαγεία; Κομμάτι τώρα, τούτου του μεγαλείου, χορταίνεις το βλέμμα σου, αφήνοντας τους φόβους βορά σε αυτούς εδώ τους τεράστιους, κατακόρυφους λίθους.
Η ξύλινη σκάλα μπροστά, προκαλεί να την ανέβεις! Αφήνουμε πίσω το φαράγγι των Μύλων – Βρυσιωτικού κι η ελκυστική θέα προς το Καστόρι, μας καλεί να κάνουμε τα επόμενα βήματα. Κάποιος ρωτάει που είναι η Έφη. «Η Έφη έχει φτάσει κι ο Σπύρος δεν θα σας αφήσει μπύρα παγωμένη, πάμε παιδιά, προχωρήστε..» λέει ο Άκης.
Η μια μαρμάρινη ταμπέλα «ΠΗΓΕΣ ΜΥΛΟΙ ΓΕΩΡΓΙΤΣΙ» σου θυμίζει από πού έρχεσαι κι η άλλη «ΓΕΦΥΡΑ ΚΑΣΤΟΡΙΟΥ» σου δείχνει που βαδίζεις. Μπροστά, η όαση του Κάστορα ποταμού. Γάργαρα γέλια και φωνές, που μπλέκονται με τον ήχο των τρεχούμενων νερών και των πουλιών, κέφι, απόλαυση, χαρά κάτω από τη Γέφυρα.
Το Καστόρι, στο τέλος της στροφής, θαρρείς βαστά στις πλάτες του, το βάρος τούτου του βουνού, που υψώνεται πλάι στις στέγες των όμορφων σπιτιών του. Φοράει τα χρώματα του φθινοπώρου κι είναι στολισμένο με ανθισμένες τριανταφυλλιές και δέντρα εσπεριδοειδή – λεμονιές, πορτοκαλιές, νεραντζιές – φορτωμένα τον ευλογημένο καρπό τους.
«Κανένα βουνό απ’ όσα είδα στη ζωή μου – από το Μόν Μπλάν -με τα αιώνια απάτητα χιόνια ίσαμε τις πιο άγριες ισπανικές «Σιέρρες» δε μου έκανε ποτέ την εντύπωση που αισθάνθηκα, που δέχθηκα, κατάστηθα θα έπρεπε να πω, όταν από μια ψηλή καμπή του αμαξωτού δρόμου προς τη Σπάρτη αντίκρισα τον Ταΰγετο σ’ όλο τούτο το επιβλητικό ύψος.»
Απόσπασμα από το βιβλίο “Ελλάδα” του Κώστα Ουράνη
Υ.Γ. 29 Νοέμβρη του 2006 η ζωή μας έλαμψε με τον ερχομό του Στάθη, που του εύχομαι να είναι γερός, δυνατός κι άξιος να πατήσει τις πιο ψηλές κορφές που επιθυμεί!
