Παρόρι Λακωνίας: Ανάβαση στα μονοπάτια της Παναγιάς

Περισυλλογής περίοδος, μάλλον υποχρεωτικής, φωλιάσματος στο μέσα μας, περιμένοντας τον ιό να κάνει τη βόλτα του, περιμένοντας τα χελιδόνια να επιστρέψουν στις φωλιές που άφησαν πέρυσι. Περιμένοντας, κι αφήνοντας τις σκέψεις να ταξιδέψουν, στις όμορφες περιοχές που είχαν ευφράνει την ψυχή στο αντίκρισμα τους: Παρόρι Λακωνίας, νερά τρεχούμενα, κελαρυστά, μονοπάτια που ξετυλίγουν εκπλήξεις, ομορφιές κι εκκλησιές στολίδια μέσα στις οάσεις της ελληνικής φύσης.
Σε όλη την Ελλάδα εκκλησίες μικρές και μεγάλες, ξωκλήσια και μοναστήρια είναι αφιερωμένα στη χάρη της Παναγίας. Τάματα κι αφιερώματα σε ναούς σκαρφαλωμένους σε απόκρημνες κορφές και δυσπρόσιτα μέρη, μαρτυρούν τη λατρεία που της είχαν και της έχουν οι άνθρωποι του τόπου αυτού, μιας κι είναι η μεσολαβήτρια να φτάσουν οι παρακλήσεις ψηλά.
Ψηλά είναι και το εκκλησάκι της Παναγιάς Ζαγούνας. Είναι όμορφο το μονοπάτι! Ανηφορικό και κουραστικό, αλλά καθώς παίρνεις ανάσες και παύεις το βήμα, σε κάποιες στροφές η θέα προς την καταπράσινη, εύφορη πεδιάδα και τη Λακωνική πρωτεύουσα, Σπάρτη, γίνεται συναρπαστική.
Εκείνος ο αυστηρός, συμπαγής μονόλιθος, κάθετα φυτεμένος λες από γιγάντιο χέρι, δείχνει προς τον ουρανό, φυσικό σήμα, για να προσέξεις που πατάς.
Ο ήλιος απλώνει τη ζέστα του στην κοιλάδα και φλερτάρει δειλά με την πλευρά του βουνού που ανεβαίνουμε, τρυπώνοντας παιχνιδιάρικα στις φυλλωσιές και τις ξερολιθιές. Πριν το καταλάβουμε καλά καλά, στην επόμενη στροφή αντικρίζουμε τη Μονή στην αγκαλιά του βράχου. Ένα μικρό, απότομο και στενό μονοπάτι μας χωρίζει, τα χαλίκια γλιστράνε πολύ, αλλά η θέληση, μας περνά απέναντι. Ο ψιλόλιγνος κυπάρισσος , φροντισμένος, με ασβεστωμένο το δυνατό κορμό του, φύλακας-άγγελος του έρημου, ακατοίκητου μοναστηριού. Οι συνοδοιπόροι χτυπούν τις καμπάνες, χωρίς καθόλου να διαταράσσεται η γαλήνη του μέρους, κι ο ήχος τους διαχέεται και ταξιδεύει.
Ο δρόμος μας από κει ως τη Φανερωμένη, καλός χωματόδρομος, ανάμεσα σε λιόδεντρα που εναλλάσσονται με φρύγαν, κουτσουπιές, βελανιδιές, χρυσόξυλα και φράξους. Κισσοί που ντύνουν περίτεχνα τους κορμούς άλλων δέντρων, μανιτάρια, λευκοί κρόκοι και μεγάλοι ιστοί από αράχνες που έχουν υφάνει μεγαλειώδη κεντήματα, τραβούν το βλέμμα μας καθώς πεζοπορούμε.
Tις εκκλησίες τις φτιάχνουν οι άνθρωποι για να δοξάζουν τον Θεό και να βρίσκουν καταφύγιο οι ψυχές , να ξεκουράζονται, να ηρεμούν από τα κοσμικά. Ο Άγιος Δημήτριος το εκκλησάκι πάνω στο τρίστρατο που συναντήσαμε, μας δίνει ανάσα, να αναπαύσουμε τα πόδια, να ξαποστάσουμε για λίγο στα νεόκτιστα πεζούλια του,
πριν κινήσουμε για τον επόμενο σταθμό μας : τη Μονή της Φανερωμένης.
Μεταξύ 1835 – 1840 χτίζεται η Μονή της Παναγίας της Φανερωμένης , στην περιοχή Χρυσολάγκαδο. Στα περισσότερα μέρη του τόπου μας μοναστήρια κι εκκλησιές, φτιάχνονται εκεί που θα φανερώσει ο Άγιος μιαν εικόνα του ή που θα φανερωθεί ο ίδιος, για να συμβουλεύσει και να συνδράμει στη δοκιμασία του ανθρώπου – αν και τα τελευταία χρόνια, νόμοι ανθρώπινοι, επέτρεψαν την ανέγερση ναΐσκων ,που όμως είναι προσχήματα για την ανοικοδόμηση πολυτελών οικημάτων και δεν φτιάχτηκαν καθ΄ υπόδειξη κάποιου Άγιου. Η Μονή είναι μετόχι της Μονής των Αγίων Τεσσαράκοντα. Κτίστης και πρώτος κτήτορας ήταν ο Αθανάσιος Λαδόπουλος. Κέρασμα λουκουμάκια τριαντάφυλλο και δροσερό νερό, άναμμα το κεράκι μας, να σιγοκαίει….
Καθώς αφήνουμε πίσω την Μονή Φανερωμένης, αντικρίζουμε τον σταυρό που βρίσκεται στην κορυφή ενός μικρού λοφίσκου. Εκεί λένε πως βρήκε ο πιστός την εικόνα της Παναγίας, για αυτό κι έχτισε σε εκείνο το σημείο την Μονή.
Τα αυτιά μας δε μας γελούν , κελάρυσμα νερού ακούγεται καθώς κατηφορίζουμε και πλησιάζουμε το ξωκκλήσι του Σωτήρα, που θα κάνουμε την επόμενη στάσης μας.
Όταν οι βροχές είναι έντονες το πέρασμα εμποδίζεται από το ορμητικό ρέμα που σχηματίζεται, κόβοντας την πρόσβαση για το εκκλησάκι και τα φαρδιά στασίδια γίνονται κάποιες φορές γεφυράκια , για να διαβείς απέναντι. Δεν θα σταθούμε για πολύ, είναι κάμποσος ο δρόμος ακόμη ως την Παναγιά τη Λαγκαδιώτισσα κι έχουμε να περάσουμε το φαράγγι.
Νοτιοανατολικός Ταΰγετος, δύναμη, ομορφιά, μεγαλείο όπου κι αν στρέψεις. Σπηλιές μικρότερες και μεγαλύτερες, μερικές όμοιες με μάτια, αισθητήρες του βουνού για να καταγράφουν τα εγκόσμια, τις κινήσεις τις δικές μας, των δέντρων και των άλλων πλασμάτων.
Ίσως μόνο εδώ ανάμεσα στους σμιλεμένους από την ίδια την φύση θεόρατους βράχους, στα γκρέμνια με τα ασπρόμαυρα χρώματα, μπορεί κάποιος να σκεφτεί πως ο Πλάστης ελέησε στ΄αλήθεια κι «η ειρήνη του σύμπαντος κόσμου», που λέει η προσευχή, μπορεί ν΄απαντηθεί. Πορφυρό κι αγέρωχο , κρυμμένο μες τη βραχοσπηλιά, το εκκλησάκι της Παναγιάς της Λαγκαδιώτισσας, χρονολογείται το 12ο αιώνα. Ο θρύλος λέει ότι την εκκλησία επισκέφτηκε ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, γνωστός κι ως “μαρμαρωμένος βασιλιάς”, που ήταν Δεσπότης του Μυστρά. Την εποχή εκείνη, ο Μυστράς ξεπερνούσε την Πόλη στην άνθιση των τεχνών και των γραμμάτων. Το 1449, ο Κωνσταντίνος στέφθηκε Αυτοκράτορας στην Μητρόπολη του Μυστρά, τελετή που αμφισβητήθηκε, μιας που δεν έγινε στην Πόλη. Ο αυτοκράτορας πεζοπόρησε ως την εκκλησία της Παναγίας, για να πάρει δύναμη και φώτιση πριν ξεκινήσει το ταξίδι του για την Κωνσταντινούπολη.
Τα ξύλινα κρεμαστά κουτιά που συναντάμε στη διαδρομή είναι μελίσσια. Στο πλαίσιο του ελληνογερμανικού προγράμματος νέων be(e) wild & free, κατά μήκος της διαδρομής Ε4 (*) κρεμάστηκαν το Νοέμβριο του 2017 φωλιές για τις άγριες μέλισσες, που απειλούνται με εξαφάνιση. Νεκρό ξύλο και φυτικός βλαστός είναι τα υλικά δημιουργίας για αυτά τα μελίσσια.
Το βήμα πάντα προς το τέλος της διαδρομής, όση κι αν είναι η κούραση στα πόδια, γίνεται γοργό κι ανυπόμονο. Να ξαποστάσουμε κάτω από τα πλατάνια με τη μουσική των τρεχούμενων νερών και να αξιωθούμε να ξανάρθουμε!! Να ξανακούσουμε τη φύση και το μέσα μας!
(*) το Ε4 είναι ευρωπαϊκό μονοπάτι που ξεπερνά τα 10.000 χλμ, ξεκινά από την Ισπανία και καταλήγει στην Κύπρο.