MissionsΚόσμος

Οδοιπορικό στην κατεστραμμένη Συρία: Β΄Μέρος, Πρόσφυγες στη χώρα τους (video)

Ανθρωπιστική κρίση: Οι πρόσφυγες επιστρέφουν με το σταγονόμετρο.

Η Συρία έχει υποστεί απερίγραπτη καταστροφή και, όπως συχνά ακούγεται να λένε οι ντόπιοι, θα χρειαστεί το λιγότερο μια δεκαετία ακόμα για να ορθοποδήσει. Ποιος, λοιπόν, θα γυρίσει πίσω σε αυτές τις συνθήκες, όταν μάλιστα, εκτός των άλλων, δεν έχει δοθεί γενική αμνηστία; Είναι άκρως αμφίβολο εάν οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες επιστρέψουν στον τόπο τους. Τουλάχιστον, άμεσα. Ακόμα δυσκολότερα θα επιστρέψουν σε αυτή την κόλαση τα εκατομμύρια άνθρωποι που βρήκαν καταφύγιο στην Ευρώπη και βέβαια στην Ελλάδα.

Η Δαμασκός, βέβαια, δια των αξιωματούχων της, θέλει να προβάλλει την εικόνα ότι οι πρόσφυγες επιστρέφουν. Πράγματι επιστρέφουν, αλλά, προς το παρόν, με το σταγονόμετρο. Στις θετικές κινήσεις της Δαμασκού εντάσσεται το ότι σε όλες τις περιοχές που καταλαμβάνουν οι δυνάμεις της, αποκαθίσταται η παροχή ρεύματος, νερού, η λειτουργία των τηλεφώνων, ενώ γίνονται προσπάθειες για αποκατάσταση των κατεστραμμένων νοσοκομείων και των σχολείων.

Επίσης, αρχίζουν να ξαναλειτουργούν κάποια λίγα εργοστάσια και μονάδες παραγωγής. Το ίδιο αποκαθίστανται οι μεγάλες καταστροφές σε εκκλησιές και τζαμιά. Από τη μεριά της, η Ρωσία δεν χάνει την ευκαιρία να διαφημίσει τον ρόλο της ως “προστάτη” των Χριστιανών και ιδιαίτερα της Ορθοδοξίας.

prosfyges-18

Από τη λαίλαπα του πολέμου μέχρι τώρα έχουν γλυτώσει κάποιες λίγες πόλεις. Οπως, μεταξύ άλλων, η Λατάκια και η Ταρτούς, όπου η ζωή κυλά με σχετικά “ομαλούς” ρυθμούς. Εκεί, βέβαια, όπως είναι αναμενόμενο, έχει συγκεντρωθεί μεγάλος αριθμός εσωτερικών προσφύγων. Όπως το ίδιο συμβαίνει και σε άλλες μεγάλες πόλεις, οι οποίες υπέστησαν μικρότερες καταστροφές. Στο φημισμένο, ιστορικό σταυροδρόμι πολιτισμών, θρησκειών και εμπορίου, στο ακόμα και σήμερα πανέμορφο Χαλέπι, το οποίο απέφυγε τον γενικευμένο πόλεμο στον βασικό οικιστικό ιστό του, και κυρίως στο κέντρο του, έχουν καταφύγει εκατοντάδες χιλιάδες εσωτερικών προσφύγων. Να σημειωθεί πως, πριν τον πόλεμο, ο πληθυσμός του ανερχόταν στα έξι εκατομμύρια κατοίκους και τώρα – περιλαμβανομένων και των εσωτερικών προσφύγων – φτάνει μόλις στα 3,5 εκατομμύρια. Ένα απτό δείγμα της μαζικής φυγής του συριακού πληθυσμού για να γλυτώσει το λουτρό αίματος.

Στη μεγάλη και σημαντική πόλη της χώρας, την Χόμς, παρ’ ότι κυριαρχεί εικόνα της απόλυτης καταστροφής, έχει συρρεύσει μεγάλος αριθμός εσωτερικών προσφύγων, ενώ έχουν αρχίσει να επιστρέφουν σιγά – σιγά και πρόσφυγες από καταυλισμούς είτε μέσα στη Συρία, είτε από γειτονικές χώρες. Ως γνωστόν, οι μεγαλύτεροι καταυλισμοί είναι στην Τουρκία, την Ιορδανία και στο Λίβανο. Στην Χόμς έχουν αρχίσει να επιστρέφουν, σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν οι τοπικοί αξιωματούχοι της Δαμασκού, πρόσφυγες από τον – χειρότερο, ίσως – προσφυγικό καταυλισμό που υπάρχει. Τον Ρουκμπάν, στο νότο, μέσα στην έρημο της Συρίας. Ένα πραγματικά no man’s land, ξεχασμένο κι’ από τον ίδιο τον Αλλάχ, σε απάνθρωπες συνθήκες. Στην περιοχή που βρίσκεται υπό τον έλεγχο της αμερικανικής βάσης, Αλ Τανφ.

Οι αξιωματούχοι του ΄Ασσαντ ισχυρίζονται ότι δεν είναι ακόμα πολλοί οι πρόσφυγες που επιστρέφουν από εκεί, επειδή δεν τους αφήνουν οι Αμερικανοί, αλλά και οι Ιορδανοί επειδή θέλουν να εισπράττουν τις διεθνείς χρηματοδοτήσεις για το προσφυγικό (ο καταυλισμός είναι υπό ιορδανική εποπτεία). Πολλοί από τους πρόσφυγες που επέστρεψαν, αναφέρουν ότι είναι δύσκολο να επιστρέψουν, επειδή στην πραγματικότητα τον καταυλισμό ελέγχουν οι τζιχαντιστές, οι οποίοι ζητούν παχυλό “μπαχτσίσι” για να τους αφήσουν να φύγουν. Οι ίδιοι αφηγούνται ακόμα ιστορίες φρίκης, περιγράφοντας τον εαυτό τους ως “όμηρο” στο έλεος των τζιχαντιστών, με εξουσία επί της ίδιας της ζωής τους. Αφήνουν, δε, σαφώς να εννοηθεί ότι έχει οργανωθεί “δίκτυο” εμπορίας παιδιών και γυναικών. Να σημειωθεί πως αντίστοιχες “φήμες” υπάρχουν για αρκετές περιοχές της Συρίας. Πάντως, δεν λείπουν και εκείνες οι απόψεις, σύμφωνα με τις οποίες, αρκετοί από εκείνους που είχαν καταφύγει στο Ρουκμπάν, είχαν ενταχθεί στους τζιχαντιστές ή στην ένοπλη συριακή αντιπολίτευση. Και με δεδομένο ότι η Δαμασκός δεν έχει δώσει γενική αμνηστία, πολλοί φοβούνται να επιστρέψουν.

Παιχνίδια επί πτωμάτων

prosfyges-2

Σε αυτό το χοντρό γεωπολιτικό “παιχνίδι” που παίζεται, με την εμπλοκή μεγάλων παγκοσμίων και περιφερειακών δυνάμεων, όπως των ΗΠΑ, της Ρωσίας, του Ιράν, και της Τουρκίας, τα θύματα είναι εκατοντάδες χιλιάδες (πάνω από εκατό χιλιάδες, σύμφωνα με τα “επίσημα” στοιχεία). Όμως, είναι μόνο οι νεκροί; Αμέτρητοι είναι οι ανάπηροι από τους τραυματισμούς. Παντού μπορεί να δει κανείς ανθρώπους δίχως χέρια, πόδια ή τυφλωμένους. Η φτώχεια και η έλλειψη τροφής επίσης βασιλεύουν σε πολλές περιοχές. Τα ψυχικά ράκη, και κυρίως τα παιδιά με τα φοβισμένα μάτια, που κάθονται με τις ώρες, υπό θερμοκρασίες 45 βαθμών και πάνω, για ένα πακετάκι ανθρωπιστική βοήθεια, επίσης είναι θύματα. Γενικότερα, διαλύθηκε μια χώρα, η οποία δεν είχε μόνον σημαίνουσα γεωπολιτική βαρύτητα, αλλά και σημαντική οικονομική ανάπτυξη για την περιοχή.

Επιπλέον, η διάλυσή της έχει ανοίξει τον “γεωπολιτικό” ασκό του Αιόλου, ο οποίος αγγίζει τόσο την Κύπρο, όσο και την Ελλάδα. Από τη μεριά της, η Ευρώπη επιδεικνύει απίστευτη  αδράνεια να παρέμβει για να σταματήσει η αιτία που προκαλεί αυτή την ανθρωπιστική καταστροφή: Τον πόλεμο. Αντίθετα, αρκείται απλώς να διαχειρίζεται μόνον τα αποτελέσματα του πολέμου: Το προσφυγικό τσουνάμι. Κι’ αυτό, όχι με αποτελεσματικό τρόπο. Κάτι που αναμφισβήτητα έδωσε τη δυνατότητα στη Ρωσία να παρέμβει, ανατρέποντας, ως όλα δείχνουν μέχρι στιγμής, την κατάσταση που είχε δημιουργηθεί.

Να σημειωθεί πως η Δύση έχει επιβάλλει εμπάργκο στην Δαμασκό, δημιουργώντας έτσι νέα, σημαντικά οικονομικά προβλήματα σε όποιες περιοχές της χώρας έχει επέλθει μια σχετική ηρεμία. Εκτός των άλλων, αφήνει ανοικτό το δρόμο για χρυσοφόρες μπίζνες, από τις οποίες κερδισμένες, έως τώρα, δείχνουν να βγαίνουν η Κίνα, η Νότια Κορέα, και βεβαίως η Ρωσία. Το Ιράν από τη μεριά του, φαίνεται πως είναι “επιφορτισμένο” με τον εφοδιασμό των – υπό τον έλεγχο της Δαμασκού – περιοχών με καύσιμα.

prosfyges-6

Συχνά, ωστόσο, όπως φάνηκε και από το πρόσφατο περιστατικό, οπότε οι Βρετανοί “κράτησαν” στο Γιβλαρτάρ ένα ιρανικό τάνκερ που κατευθυνόταν στη Συρία, εμποδίζεται η πρόσβασή τους στα συριακά λιμάνια. Ως γνωστόν, το διπλωματικό θρίλερ άγγιξε και τη χώρα μας, όταν το τάνκερ, μετά την απελευθέρωσή του, επρόκειτο να πιάσει στο λιμάνι της Καλαμάτας. Κάτι που δεν έγινε. Πάντως, το τάνκερ τελικά έφτασε ανοικτά της Συρίας.

Γενικότερα, παρά το Δυτικό εμπάργκο και το γεγονός ότι πολλές πετρελαιοπηγές και διυλιστήρια δεν βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Δαμασκού, οι τιμές της βενζίνης κρατιούνται σε χαμηλά επίπεδα (περί το μισό δολάριο).

prosfyges-1

Μέσω
Φωτογραφίες, Κείμενο: Θανάσης Αργυράκης

Θανάσης Αργυράκης

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ Από το 1990 εργάστηκε στις εφημερίδες, Τα Νέα, Νέα Μεσημβρινή, Ελεύθερος Τύπος. Προηγουμένως, είχε συνεργαστεί με την εφημερίδα Ριζοσπάστης και το περιοδικό Αντί. Έχει ασχοληθεί με κοινωνικά θέματα, κάλυψη γεγονότων της ελληνικής και διεθνούς επικαιρότητας, μεγάλα οικονομικά σκάνδαλα στην Ελλάδα (π.χ. Siemens), σοβαρές πολιτικές υποθέσεις (π.χ. “σκάνδαλο τηλεφωνικών υποκλοπών”, 2006), θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας, ενεργειακά, προσφυγικό – μεταναστευτικό, σημαντικές υποθέσεις λαθρεμπορίου, ναρκωτικών, όπλων, κ.α.. Έκανε δημοσιογραφικές αποστολές, μεταξύ των άλλων, στο Κόσοβο (βομβαρδισμοί, 1999), στα Σκόπια (συγκρούσεις Σλάβων-Αλβανών, 2000), στην Αλβανία (εξέγερση, 1997-1998), στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη (Δυτική Όχθη και Γάζα, 2000 - 2009), στο Λίβανο (ισραηλινοί βομβαρδισμοί, 2006), στο Ιράκ (αμερικανική εισβολή, 2003, και το 2004), στην Αίγυπτο («αραβική Άνοιξη», 2011), στη Λιβύη (2011), στην Ουκρανία - Κριμαία (2014), στον Καύκασο (1993, πόλεμος Αμπχαζίας – Γεωργίας), στην Τσετσενία (2000), στη Νότια Οσσετία (2008), στα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου (1996), στην Κίνα, Ιράν, Ν.Αφρική, κ.α. Σπούδασε στη Μόσχα και στο Παρίσι.

Σχετικά Άρθρα

Back to top button