Travel StoriesΚόσμος

Ένα κάντο για το Αλικάντε

Το Αλικάντε μπήκε στη ζωή μου πριν από δέκα χρόνια, με αφορμή θεατρική: είναι η πόλη στην οποία διεξάγεται κάθε Νοέμβρη η Muestra de Teatro Español de Autores Contemporáneos (Μόστρα Σύγχρονων Συγγραφέων του Ισπανικού Θεάτρου).

Mια πόλη με 330.000 κατοίκους, με απέραντες παραλίες για τους υπερδεκαπλάσιους τουρίστες που το επισκέπτονται κάθε χρόνο για τη θάλασσα, το ήπιο κλίμα του (έχει πάντα από άνοιξη ως καλοκαίρι, σε μεγάλες ακεφιές φτάνει μέχρι φθινόπωρο) την όμορφη παλιά πόλη του και τη γευστικότατη τοπική κουζίνα, την οποία δεόντως τιμούμε και εμείς στην ετήσια επίσκεψή μας. Πηγαίνουμε βέβαια για τα θεάματα(τη Μόστρα του Θεάτρου) αλλά η προτίμησή μας και στον… άρτο (παέλια, θαλασσινά, τάπας, τουρόν και λοιπά ευγενή εδέσματα) καταγράφεται με μελανά χρώματα στο αρχείο παρακολούθησης βάρους μας άμα τη επιστροφή. Χαλάλι. Αξίζουν όλες τις θερμίδες τους.

alicante23

Μόλις φτάνεις στον σταθμό του τρένου ή το αεροδρόμιο, το πρώτο πράγμα που προκαλεί την προσοχή σου είναι το διπλό όνομα της πόλης: Alicante/Alacant. Το πρώτο, είναι το “επίσημο” όνομα της πόλης στην ισπανική γλώσσα, το δεύτερο όμως είναι το όνομά της στην τοπική “βαλενσιάνικη”, μια διάλεκτο της καταλανικής γλώσσας. Αν μπερδευτήκατε λίγο, “φταίει”… η δημοκρατία. Μετά το 1975 και τον θάνατο του Φράνκο, οι τοπικές γλώσσες και διάλεκτοι βγήκαν από την παρανομία στην οποία βρίσκονταν από το 1939 ως τότε και ξαναπήραν στη δημόσια ζωή τη θέση που έτσι κι αλλιώς πάντα είχαν κρυφά στην ιδιωτική. Οι Καταλανοί μιλούν και γράφουν πια στην καταλανική (και τις διαλέκτους της), οι Βάσκοι στη βασκική και οι Γαλικιανοί στη γαλικιανή. Οι υπόλοιποι κάτοικοι της Ισπανίας, μιλούν την ισπανική,δηλαδή τα καστιλιάνικα, που είναι όμως υποχρεωτικά στην εκπαίδευση και για τους ομιλούντες τις άλλες τρεις επίσημες γλώσσες του ισπανικού κράτους. Δηλαδή: Μια χώρα, τέσσερις επίσημες ισότιμες γλώσσες, αλλά η μια είναι λίγο πιο ισότιμη από τις άλλες, αφού μιλιέται από τη συντριπτική πλειοψηφία. Αλλιώς: Βάσκοι, Καταλανοί και Γαλικιανοί είναι αναγκαστικά δίγλωσσοι, οι Ισπανοί στην πλειοψηφία τους όχι.alicante17

Η Ισπανία έχει σίγουρα και μεγαλύτερες και πιο εντυπωσιακές πόλεις που μπορούν να ξεμυαλίσουν τον επισκέπτη. Οι μικρές πόλεις της όμως έχουν πάντα μια άλλη γοητεία. Και συνήθως έχουν δύο ή τρία χαρακτηριστικά αξιοθέατα που δεν τα βρίσκεις στις άλλες, τις ντίβες. Το Αλικάντε έχει την πανέμορφη Εσπλανάδα του, το κάστρο της Santa Barbara και δυο τουλάχιστον μεγαλοπρεπή κτίρια που παίρνεις μαζί σου στη βαλίτσα με τις αναμνήσεις: το δημαρχείο και το κτίριο Carbonell που δεσπόζει στην παραλία. Εχει ακόμα τους αιωνόβιους γιγαντιαίους φύκους στο πάρκο Καναλέχας, αλλά και το άγαλμα του σέρφερ μπροστά στο λιμάνι, δίπλα σχεδόν στο τεράστιο ιστιοφόρο, που το έχω μυστικά βαφτίσει “το πειρατικό του κάπταιν Τζίμη”.alicante1

Η Εσπλανάδα ο παραλιακός δρόμος με τα 6,5 εκατομμύρια πλακάκια που σχηματίζουν ένα μοναδικό “κυματιστό” μωσαϊκό σε κόκκινο, μπλε και άσπρο χρώμα,είναι σίγουρα το σήμα κατατεθέν της πόλης, αυτό που λέμε “το πιο φωτογραφημένο αξιοθέατο”. Τα 500 μέτρα μήκους της πλαισιώνονται από 4 σειρές φοίνικες, συμμετρικά: 2 στα αριστερά και 2 στα δεξιά. Υπερπαραγωγή.alicante8

Στην αρχή τής Εσπλανάδα βρίσκεται το εμβληματικό Κτίριο Carbonell, που πήρε το όνομά του από τον ιδιοκτήτη του Ενρίκε Καρμπονέλ, εργοστασιάρχη με κλωστοϋφαντουργείο από το Αλκόι που πλούτισε στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Λέγεται πως ο Καρμπονέλ όταν δεν ήταν ακόμα πλούσιος πήγε να νοικιάσει ένα δωμάτιο στο πολυτελές ξενοδοχείο Sol, αλλά τον έδιωξαν γιατί η εμφάνισή του και τα ρούχα του δεν ταίριαζαν στο πρεστίζ του ξενοδοχείου. Τότε εκείνος ορκίστηκε ότι θα κτίσει κάποτε ένα σπίτι μεγαλύτερο από το ξενοδοχείο ακριβώς δίπλα του και θα το “εξαφανίσει”, πράγμα που τελικά και έκανε. Στα εγκαίνια του κτιρίου το 1925, ένα ταχυδρομικό υδροπλάνο συνετρίβη πάνω σε έναν από τους “τρούλους” του και οι δυο επιβάτες του σκοτώθηκαν. Κακό ποδαρικό,αλλά έγραψε ιστορία στην αρχιτεκτονική της πόλης. Σήμερα στεγάζει γραφεία, και”ποζάρει” αδιάκοπα για τους τουρίστες.

Το κάστρο της Σάντα Μπάρμπαρα έχει την πόλη κυριολεκτικά “υπό την σκέπη του”. Κτίστηκε τον 14ο αιώνα σε στρατηγικό σημείο από τους Άραβες, που κατείχαν το Αλικάντε (και μεγάλο μέρος της Ισπανίας) από το 718 ως το 1248. Η θέα από το κάστρο είναι εκπληκτική, αλλά μόνο από τη μεριά της θάλασσας, από την άλλη μεριά φαίνεται η “σκοτεινή” πλευρά της πόλης, οι πολυκατοικίες, τα εργοστάσια, οι λεωφόροι που οδηγούν έξω από την πόλη, στη Βαλένθια ή την Ανδαλουσία. Δεν χάνεις και τίποτα αν δεν τα δεις.

Μέσα στο κάστρο λειτουργούν μόνιμα διάφορες εκθέσεις, αρχαιολογικού και ιστορικού περιεχομένου κυρίως: ευρήματα από ανασκαφές που έγιναν εκεί ή αναπαράσταση με βίντεο-καρτούν των ιστορικών στιγμών που έζησε το κάστρο,όπως π.χ. η ανατίναξη τμήματός του το 1709 από τους Γάλλους, μετά την τριετή κατοχή του από τους Άγγλους, στη διάρκεια του Πολέμου της Ισπανικής Διαδοχής(1701-1714), που στοίχισε στο κάστρο την απώλεια ενός μεγάλου τμήματός του.Φέτος είδα με χαρά και μια νέα έκθεση φωτογραφίας με εικόνες της πόλης από τις αρχές του 20ου αιώνα. Χάρμα οφθαλμών σε άσπρο και μαύρο.alicante13

Μετά τον βομβαρδισμό του το κάστρο εγκαταλείφθηκε ουσιαστικά, ως το 1963 που μετά από διαδικασίες συντήρησης, άνοιξε για το κοινό. Κατασκευάστηκε ο ανελκυστήρας που με ένα μικρό αντίτιμο σε μεταφέρει από την παραλία του Αλικάντε στην κορυφή του βουνού, δημιουργήθηκε ένα υπαίθριο καφέ-μπαρ,αίθουσες εκθέσεων, και όλος ο χώρος άλλαξε όψη. Έμαθα ότι από του χρόνου θα φιλοξενεί και Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος. Ωραία ιδέα για μια έτσι κι αλλιώς θεατρική πόλη, εύχομαι να πραγματοποιηθεί.

Το Δημαρχείο του Αλικάντε είναι η είσοδος για τη μικρή αλλά όμορφη παλιά πόλη του. Πρόκειται για ένα τριώροφο μπαρόκ παλάτι, η κατασκευή του οποίου άρχισε το 1699 και ολοκληρώθηκε το 1780. Η πρόσοψη έχει μήκος σχεδόν 50 μέτρα, μια πράσινη δίφυλλη πόρτα μνημειωδών διαστάσεων οδηγεί στην εσωτερική αυλή, το πάτιο, το οποίο κοσμεί ένα γλυπτό του Σαλβαδόρ Νταλί. Οι δυο πύργοι στην κορυφή ολοκληρώνουν το μεγαλείο του.

alicante10Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθώ στο Teatro Principal του Αλικάντε, είναι το θέατρο στο οποίο έχουμε δει μερικές από τις ωραιότερες παραστάσεις της Μuestra.Κτίστηκε σε σχέδια του ντόπιου αρχιτέκτονα Emilio Jover Perrón και εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 1847. Νεοκλασικού ρυθμού, με 6 δωρικές κολώνες στην πρόσοψη(και μεγαλοπρεπές αέτωμα!), έχει χωρητικότητα ουσιαστικά 960 θέσεων (“στα χαρτιά” είναι 1072 αλλά οι 112 είναι περιορισμένης ορατότητας). Ενα κόσμημα της πόλης.

alicante14Αυτό που κάνει το Αλικάντε ξεχωριστό για μένα όμως, αυτό που κάθε χρόνο περιμένω με χαρά να βρω εκεί, στο τακτικό μας ραντεβού του Νοέμβρη, είναι πάνω από όλα οι άνθρωποι: οι εξαιρετικοί διοργανωτές της Μuestra, που αρχίζουν να δουλεύουν ήδη από την επόμενη κιόλας μέρα, μετά το τέλος της, για την επερχόμενη διεξαγωγή της, παρά τις περικοπές που όλο και μεγαλώνουν τα τελευταία χρόνια· οι φίλοι μεταφραστές, που κάθε χρόνο έρχονται από την Ευρώπη και την Αμερική για να ενημερωθούν για τα νέα του ισπανικού θεάτρου και να ενημερώσουν για την απήχηση που έχει στην πατρίδα τους· είναι, τέλος, ο Γκιγιέρμο Ερας -άφησα επίτηδες τελευταίο τον πρώτο- ο θεμελιωτής και καλλιτεχνικός διευθυντής της Muestra επί 24 χρόνια (συγγραφέας του Ροτβάιλερ που παιζόταν από το 2008 ως το 2011 στο Θέατρο Επί Κολωνώ), χωρίς τον οποίο μου είναι αδύνατον πραγματικά να φανταστώ τη Μuestra αλλά και το Αλικάντε. Σε όλους αυτούς τους αγαπημένους φίλους, που δίνουν στο Αλικάντε μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου, θέλω να αφιερώσω το άρθρο μου.

Μέσω
Φωτογραφίες, Κείμενο: Mαρία Χατζηεμμανουήλ

Μαρία Χατζηεμμανουήλ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΡΙΑ-ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ Η Μαρία Χατζηεμμανουήλ είναι φιλόλογος, θεατρολόγος και μεταφράστρια θεάτρου. Εργάστηκε στη Δημόσια Μέση Εκπαίδευση επί 20 χρόνια. Έχει μεταφράσει μόνη της ή σε συνεργασία με άλλους δεκάδες έργα του ισπανικού, καταλανικού και ισπανόφωνου θεάτρου, τα περισσότερα από τα οποία έχουν εκδοθεί ή/και παρασταθεί. Έχει επίσης μεταφράσει θεωρητικά βιβλία για το θέατρο, όπως Η μυστική τέχνη του ηθοποιού του Εουτζένιο Μπάρμπα (Εκδόσεις ΚΟΑΝ 2008), Η αρετή της συγγνώμης του Πήτερ Μπρουκ (Εκδόσεις Σοκόλη, 2016), Ας θυμηθούμε τον Σαίξπηρ... και ας τον ξεχάσουμε!, του Πήτερ Μπρουκ (Εκδόσεις ΚΟΑΝ 2016) και μέρος του βιβλίου Ιστορία του Θεάτρου των Όσκαρ Μπρόκετ-Τζ. Χίλντυ (ΚΟΑΝ,Α' τόμος 2013). Το 2010 δημιούργησε μαζί με τον Δημήτρη Ψαρρά τον ιστότοπο www.teatropasion.gr, αφιερωμένο στο ισπανόφωνο θέατρο και το 2016 τον προσωπικό της ιστότοπο www.soloteatro.gr. Βραβείο μετάφρασης θεατρικού έργου EURODRAM 2015 ("Εκτός παιδιάς"/Οφσάιντ του Σέρτζι Μπελμπέλ), υποψήφια για το Βραβείο Θεατρικής Μετάφρασης "Μάριος Πλωρίτης" το 2009 (για το έργο Νυκτόβια ζώα του Χουάν Μαγιόργκα) και το Βραβείο Θεατρικής Μετάφρασης του Θεατρικού Μουσείου για τη διετία 2010-2011 (για τα έργα Rottweiler του Γκιγιέρμο Έρας και La Chunga του νομπελίστα Μάριο Βάργκας Γιόσα). Έχει συμμετάσχει σε διεθνή συνέδρια με εισηγήσεις για το ισπανικό θέατρο (π.χ. Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης-2005, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης 2012), ενώ άρθρα και μελέτες της έχουν δημοσιευθεί σε ελληνικά και ισπανικά λογοτεχνικά περιοδικά. Αρθρογραφεί μόνιμα στο ισπανικό θεατρικό περιοδικό ΑRΤΕΖ(www.revistadeteatro.com).

Σχετικά Άρθρα

Back to top button