FeaturedTravel StoriesΚόσμος

Μεξικό: Casa Azul, το σπίτι-σύμβολο της Φρίντα Κάλο

Magdalena Carmen Frida Kahlo y Calderon ή απλά Frida Kahlo, η ζωγράφος που έκανε τον πόνο της τέχνη. Αδάμαστη προσωπικότητα, εκρηκτική και γοητευτική, έζησε τη ζωή της με ένταση, ενώ βίωσε ταυτόχρονα αβάσταχτο σωματικό και ψυχικό πόνο. Πολιτική ακτιβίστρια, με έργο αυτοβιογραφικό που συγκινεί, έγινε -κυρίως μετά το θάνατό της- πρότυπο γυναικείας μαχητικότητας και δημιουργικότητας.

Η Frida είχε προσελκύσει το ενδιαφέρον μου εδώ και κάποια χρόνια. Διάβαζα άρθρα που αναφέρονταν στη ζωή της και ανέλυαν τους συμβολισμούς των έργων της, όμως ένιωθα πως κάποια κομμάτια από την εικόνα της έλειπαν. Η ιδέα να ταξιδέψω μέχρι το Mexico και να επισκεφτώ το Casa Azul (Μπλέ Σπίτι), στο οποίο έζησε η Frida, δεν άργησε να πραγματοποιηθεί. Το σπίτι το δώρισε ο σύζυγός της, Diego Rivera, στην πόλη του Mexico το 1957 και σήμερα λειτουργεί ως μουσείο.

Το μπλέ συμβολίζει την εμπιστοσύνη, την πίστη, την απεραντοσύνη του ουρανού και του ωκεανού. Δε μπορώ να φανταστώ πιο ταιριαστό χρώμα για το σπίτι της Frida, το οποίο έχτισε ο πατέρας της το 1904 και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Οι χώροι είναι τόσο καλοδιατηρημένοι, που σου δημιουργούν την εντύπωση πως απλά έχει φύγει για κάποιο ταξίδι.

Οι κήποι ανθισμένοι και γεμάτοι έργα που αντικατοπτρίζουν την παραδοσιακή κουλτούρα. Στο εσωτερικό του σπιτιού εκτίθενται προσωπικά αντικείμενα της Frida, αλλά και κάποια του Diego, κι εκεί είναι που ο επισκέπτης μπορεί να νιώσει την επίδραση αυτής της τόσο έντονης προσωπικότητας.

Στο πιο μουσειακό κομμάτι του σπιτιού υπάρχουν φωτογραφίες της Frida και αποφθεύγματά της, όπως το γνωστό “Pies, para qué los quiero si tengo alas para volar?” (Πόδια, τί τα χρειάζομαι, όταν έχω φτερά για να πετάω;). Στα δωμάτια όλα έχουν μείνει όπως ήταν. Το ατελιέ της με τα υλικά ζωγραφικής, το καροτσάκι που χρησιμοποιούσε για να μετακινηθεί στα τελευταία χρόνια της ζωής της, το κρεβάτι της που φιλοξένησε έρωτες αλλά και χρόνια ατελείωτου πόνου και ακινησίας και αποτέλεσε το πρώτο της ατελιέ τοποθετώντας έναν καθρέφτη στην οροφή του ώστε να μπορεί να ζωγραφίζει μέσω αντικατοπτρισμού, η κουζίνα, τα έπιπλα, τα διακοσμητικά.

Σε άλλη αίθουσα εκτίθενται τα φορέματά της. Και τα αξεσουάρ που ήταν σήμα κατατεθέν της εικόνας της. Η Frida προσπαθούσε να ξεγελάσει την τσακισμένη εικόνα της, φορώντας μακριές πολύχρωμες παραδοσιακές φούστες που έκρυβαν το κάτω μέρος του σώματός της. Δίπλα από τα φορέματα, οι ορθοπεδικοί κορσέδες από δέρμα που ήταν αναγκασμένη να φοράει κατάσαρκα καθ΄όλη τη διάρκεια της ζωής της. Ακόμα πιο δίπλα η κόκκινη μπότα, ζωγραφισμένη από την ίδια, την οποία χρησιμοποιούσε για να «ντύνει» το προσθετικό της πόδι, μετά τον ακρωτηριασμό της λόγω γάγγραινας στο ήδη αδύναμο πόδι της.

Η ζωή της Frida ξεκίνησε το 1907 στο Coyoacán του Mexico. Σε ηλικία 6 ετών “διασταυρώθηκε” με την πολιομυελίτιδα και αυτή τους η συνάντηση τής άφησε μόνιμο πρόβλημα ημιπαράλυσης στο ένα πόδι. Μοιραίο, όμως, στάθηκε για τη ζωή της ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα όταν εκείνη ήταν 18 ετών. Η μετέπειτα ζωή της επηρεάστηκε ανεπανόρθωτα, αφού πέρασε μεγάλα διαστήματα καθηλωμένη στο κρεβάτι με πολλαπλά τραύματα στη σπονδυλική στήλη και στη λεκάνη. Λόγω αυτών των τραυμάτων, η Frida δε μπόρεσε ποτέ να αποκτήσει παιδί. Παρά τις πολλαπλές, πλην αποτυχημένες, χειρουργικές επεμβάσεις που πραγματοποίησε στο σώμα της, αφόρητοι πόνοι τη συνόδευαν σε όλη της τη ζωή. Η Frida ξεκίνησε να ζωγραφίζει το γύψο που αγκάλιαζε για χρόνια το πονεμένο της κορμί και όποτε μπορούσε να σταθεί όρθια, τη θέση του γύψου έπαιρνε ο καμβάς.

Ο συνεχής σωματικός πόνος, αντί να καταβάλλει τη Frida, της έδωσε ακόμα περισσότερη διάθεση για ζωή. Μέσα στο τσακισμένο από τις ατυχίες σώμα της άνθισε μια προσωπικότητα παθιασμένη, επαναστατική, με πρωτοποριακές ιδέες και με ασυγκράτητη σεξουαλικότητα.

Οι έρωτες της ζωής της περιλάμβαναν εκπροσώπους και των δύο φύλων, αλλά σημαδιακή στάθηκε η γνωριμία της με το Diego Rivera, αναγνωρισμένο Μεξικανό ζωγράφο και -κατά παράδοξο τρόπο- γυναικοκατακτητή παρά την άσχημη εμφάνισή του, με τον οποίο έζησε μια σχέση θυελλώδη, την οποία χαρακτήριζε το πάθος, αλλά και οι αναρίθμητες εξωσυζυγικές σχέσεις. Ο Rivera στιγμάτισε τη ζωή της Frida, καθώς της πρόσφερε ένταση και πραγματικό θαυμασμό για το έργο της, αλλά ταυτόχρονα την καταρράκωσε ψυχικά, καθώς διατηρούσε παράλληλες σχέσεις με πολλές γυναίκες, ακόμα και με τη μικρότερη αδερφή της. Η Frida και ο Diego παντρεύτηκαν δύο φορές κατά τη διάρκεια του πολυτάραχου βίου τους και έμειναν μαζί μέχρι το τέλος της ζωής της, το 1954.

Η Frida λυτρώθηκε ουσιαστικά, όταν αρρώστησε με βροχοπνευμονία, από μια ζωή αθεράπευτου πόνου, ταλαιπωρίας και κακοτυχίας, αποβολών αλλά και αλκοολισμού στα τελευταία χρόνια, στην προσπάθειά της να σταματήσει να υποφέρει. Άφησε, όμως, πίσω της ιδιαίτερα συγκινησιακό και πλούσιο έργο, το οποίο αγγίζει τα όρια του μαγικού ρεαλισμού και αποτυπώνει σκηνές της ταραγμένης ζωής και του ψυχισμού της με έναν τρόπο ωμό, αλλά τόσο καλλιτεχνικό.

Είναι συγκλονιστικό να σκέφτεσαι αυτήν την τόσο ζωντανή γυναίκα δέσμια ενός σώματος τόσο ταλαιπωρημένου και αδύναμου. Στην καρδιά της, όμως, η Frida ήταν τόσο δυνατή που ακόμα και τα βοηθήματα της αναπηρίας της, τα μεταμόρφωσε σε έργα τέχνης, απεικονίζοντάς τα στους πίνακές της.

Η ίδια έλεγε πως ζωγράφιζε απλά την πραγματικότητά της. Εγώ θα της πω ένα μεγάλο ευχαριστώ που υπήρξε και, εκτός από το υπέροχο έργο της στους καμβάδες, μας άφησε την ελπίδα πως το να ζεις ανακαλύπτοντας τον εαυτό σου μέσα από τις δυσκολίες της ζωής είναι η μεγαλύτερη ελευθερία.

Xριστίνα Μαραγκού

BUSINESS SUPPORT PARTNER Γεννήθηκα στην Αθήνα, όπου και ζω μέχρι σήμερα. Στην Αθήνα δύσκολα μένω ριζωμένη, όμως. Αγαπώ με πάθος τα ταξίδια και τη φωτογραφία. Ταξιδεύω και φωτογραφίζω με κάθε ευκαιρία. Πιστεύω πως τα ταξίδια είναι η ανάσα της ζωής. Και οι φωτογραφίες το αποτύπωμά της. Ζούμε για να ταξιδεύουμε και ταξιδεύουμε για να ζούμε, λοιπόν!

Σχετικά Άρθρα

Back to top button