FeaturedTravel StoriesΕλλάδα

Αναζητώντας το Ιόνιο: Αιτωλικό, ένας φιλόξενος βιότοπος

Κάποια ταξίδια γίνονται μεν σε παρόντα χρόνο, αλλά έχουν ξεκινήσει ουσιαστικά, χρόνια πριν…

Ήταν σύμπτωση, τύχη, κάρμα που λένε; Ότι κι αν ήταν, γράφτηκε τον Ιούνιο του 2019, εκεί στα τέλη του μήνα, ακριβώς 3 χρόνια πριν, σε ένα πλοίο που έκανε το δρομολόγιο Πάτρα-Ανκόνα, διαπλέοντας την Αδριατική.

Σε αυτό το πλοίο λοιπόν ταξίδευα με προορισμό την Ισπανία (την επόμενη θα έπαιρνα 2ο πλοίο από την Τσιβιταβέκια για Βαρκελώνη). Το ταξίδι ούτε περιπετειώδες ήταν ούτε συναρπαστικό, αλλά με είχε τσιτώσει τα μάλα, λόγω τεράστιας καθυστέρησης που θα είχε αντίκτυπο στο να φτάσω στο επόμενο λιμάνι στην ώρα μου.

Μέσα σε νεύρα, αναζήτηση πληροφοριών από έναν καπετάνιο που δεν μιλούσε καν ελληνικά και ενδιαφέρουσες επαφές με οδηγούς φορτηγών που με συμβούλευαν πως θα φτάσω εγκαίρως στον προορισμό μου, ήρθε στο διπλανό τραπέζι μια σημαντική γνωριμία. Συνομήλικη συνεπιβάτης που ετοιμαζόταν για μίνι γύρο Ιταλίας και Νότιας Γαλλίας, με ένα γκρουπ εκπαιδευτικών κι είχε διάθεση να ακούσει τον πόνο μου και να συμμεριστεί την αγωνία μου.

Όχι μόνο βρεθήκαμε γνωστές, όχι μόνο αρχίσαμε να ανταλλάσουμε πληροφορίες ταξιδιών και tips, αλλά υποσχεθήκαμε να κάνουμε σύντομα ένα road trip μαζί. Το κάρμα που λέγαμε…

Στα χρόνια που μεσολάβησαν και μεσούντος του ιού η Γιάννα Καρανάσιου άρχισε να μοιράζεται τα ταξίδια της ανά την επικράτεια με τους ταξιδιώτες του carnetdevoyage.gr και πριν μερικές μέρες ήρθε η ώρα και για το «μαζί» που είχε μείνει στο ψυγείο λόγω της πανδημίας.

Τέσσερεις μέρες με τον ορειβατικό, πεζοπορικό και τουριστικό σύλλογο «Φυσιολάτρη» Νίκαιας –τον οποίο η Γιάννα ακολουθεί πολλά χρόνια σε διάφορα ταξίδια- σε ένα μίνι road trip στην Αιτωλοακαρνανία και Θεσπρωτία με κρουαζιέρες σε μικρά όμορφα νησιά του Ιονίου, πέριξ της Λευκάδας.

Παρόλο που είμαι τύπος που δεν επιλέγει συνήθως τα ομαδικά ταξίδια, την ακολούθησα με χαρά και προσμονή θα έλεγα, αφού με είχε διαβεβαιώσει πως οι «φυσιολάτρες» στύβουν την πέτρα και δεν αφήνουν τίποτα στην τύχη. Από όσα υπόσχονται θα σε πάνε να δεις και παραπάνω. Ταξιδιώτες δοσμένοι στη φύση, στην παρέα, στη διαδρομή.

Δεν υπερέβαλε. Έτσι είναι. Ακόμη κι ο οδηγός του πούλμαν ο Κώστας (Μακρυνόρης) πιστός «φυσιολάτρης» κι εκείνος, δεν είναι ένας οδηγός σαν τους άλλους. Θα σου πει σε κάθε γωνιά της διαδρομής, την ιδιαίτερη ιστορία που έχουν οι τόποι. Με γνώσεις και χιούμορ. Τύφλα να έχουν οι ξεναγοί. Χώρια η επιτυχημένη μουσική του επιλογή, καίρια κάθε ώρα της μέρας…

«Μου αρέσει να διαβάζω, να μαθαίνω, να τα μοιράζομαι», μου είπε κάποια στιγμή που έκατσα μπροστά στο πούλμαν για να τραβήξω τη γέφυρα του Ρίου-Αντιρίου που βρεχόταν έντονα από το καλοκαιρινό μπουρίνι.

Γιατί με ένα τέτοιο καιρό,  φθινοπωρινό, ξεκινήσαμε το ταξίδι μας, σχεδόν αχάραγα από το μετρό Αιγάλεω, αν και ντάλα καλοκαίρι. Και το μπουρίνι μας ακολουθούσε πιστά σε κάθε στάση…

Παρόλα αυτά η εκδρομική διάθεση στο φόρτε και τα ταξιδιωτικά τετράδια ορθάνοιχτα για να καταγράψουν κάθε διαδρομή.

Με το κεφάλι σαν περισκόπιο υποβρυχίου δεν σταμάτησα να πηγαινοέρχομαι στο πούλμαν και να ρουφάω τις εικόνες του ταξιδιού μιας και σε αυτά τα μέρη δεν είχα έρθει ξανά στο παρελθόν (ή σε κάποια ήταν τόσο παλιά που τα είχα πια, εντελώς ξεχάσει).

Από την Πελοπόνησο περάσαμε στην Αιτωλοακαρνανία, πήραμε μια όμορφη γεύση από τις αλυκές του Μεσολογγίου και η ανάγκη για καφέ χτύπησε κόκκινο την ώρα που χάζευα τη λιμνοθάλασσα.

Ευτυχώς ο Κώστας έκανε το θαύμα του και σύντομα μάλιστα. Είχα αρχίσει να γνωρίζομαι και με τους «γείτονες» από τα διπλανά καθίσματα όποτε η εκδρομή αποκτούσε εκτός από οδοιπορικό και κοινωνικό ενδιαφέρον.

Στο Αιτωλικό, που ήταν η πρώτη μας στάση για περιήγηση σίγουρα ερχόμουν για πρώτη φορά. Άλλωστε πως θα μπορούσε να ξεχάσει κανείς το μικρό, πυκνοκατοικημένο νησάκι που «κρύβεται» ανάμεσα στις δύο λιμνοθάλασσες του Αιτωλικού και του Μεσολογγίου.

Δύο πέτρινα τοξωτά γεφύρια (του 19ου αιώνα) μήκους 300 μ. το συνδέουν ανατολικά και δυτικά με την ξηρά. Γύρω του το νερό εισχωρεί στο λεπτό στρώμα γης δημιουργώντας ένα ενδιαφέρον ανάγλυφο στην ακτογραμμή. Αλμυρόβαλτοι και αμμώδεις περιοχές συνθέτουν το σκηνικό. Είναι το Αιτωλικό, το οποίο καθόλου άδικα αποκαλείται «μικρή Βενετία» της Ελλάδας…

Κάπως έτσι το περιγράφουν οι οδηγοί αυτό το ιδιότυπο νησί που κάποιοι το αποκαλούν και «νερένια πόλη».

Ομορφιά βγαλμένη από καρτ ποστάλ που την έκανε ακόμη πιο ενδιαφέρουσα το κρυφτό του ήλιου πίσω από τα σύννεφα, αλλά κι ο παιχνιδιάρης άνεμος που άλλοτε αντάριαζε τα νερά και μερικά λεπτά αργότερα τους άλλαζε χρώματα και φορά.

Κατεβήκαμε στην είσοδο της πόλης και ξεκινήσαμε το περπάτημα υπό το άγρυπνο βλέμμα του Γεώργιου Καραισκάκη. Ο στρατηγός της ελληνικής επανάστασης δεν είχε καταγωγή από αυτά τα μέρη, αλλά εδώ έγινε η δίκη του την 1η Απριλίου 1824, από τους αντιπάλους του που ήθελαν να τον απομακρύνουν από τη στρατιωτική ηγεσία της επανάστασης.

Μπήκαμε σ’ ένα από τα κεντρικά δρομάκια της πόλης κι αμέσως μας κέντρισε το ενδιαφέρον ένα παλιό καφενείο. Κλειστό δυστυχώς.

«Εβρεξε πολύ νωρίτερα, γι αυτό και δίστασα να ανοίξω», μας είπε ο ιδιοκτήτης την ώρα που εμείς ονειρευόμασταν καφέ και μετά γιατί όχι, τσίπουρο με χέλι, το μεζέ της περιοχής.

Η εικόνα μπροστά μας ήταν αρκετή για να ξεχαστούμε. Αριστερά ορθωνόταν η κεντρική παραλιακή.  Οντως είχε βρέξει πολύ και παρόλο που ήταν πια σχεδόν μεσημέρι, ο κόσμος λιγοστός. Τα περισσότερα μαγαζιά τώρα άνοιγαν σιγά σιγά.

Την ώρα που περπατούσα, όλο και αλίευα πληροφορίες για το Αιτωλικό.

Παλιά ναυτική πολιτεία (κάποτε διέθετε αξιόλογο στόλο). Στα βιβλία της Ιστορίας μνημονεύεται η ηρωική αντίσταση που πρόβαλε στους Τούρκους, ιδιαίτερα στη δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου.

Στο δρόμο που διασχίζει τις δύο λιμνοθάλασσες έκατσα να θαυμάσω και να βγάλω αμέτρητες φωτογραφίες, όταν άκουσα κάποιον ντόπιο να μνημονεύει το πάρκο των πουλιών.

Έτσι διαπίστωσα πως η λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού είναι ένας τεράστιος βιότοπος και αποτελεί το μεγαλύτερο τμήμα του πολύτιμου οικοσυστήματος που ορίζεται από τις εκβολές του Ευήνου έως τις εκβολές του Αχελώου. Η λιμνοθάλασσα αποτελεί φωλιά και καταφύγιο για περισσότερα από 250 διαφορετικά είδη πουλιών, στα οποία περιλαμβάνονται πολλά σπάνια και απειλούμενα με εξαφάνιση.

Κάνοντας το γύρο της παράλιας σκάσαμε πάνω στις φωλιές κι είχαμε τη χαρά να δούμε ερωδιούς, φοινικόπτερα, αγριόχηνες, μαυρόκοτες και άλλα θαλασσοπούλια.

Μάλιστα φάνηκαν εξοικειωμένα με την παρουσία ανθρώπων και δεν βιάστηκαν να φύγουν όταν τα πλησιάσαμε. Αντίθετα πόζαραν κι ανταποκρίθηκαν στα καλέσματα μας.

Σίγουρα δεν θα υπήρχε καλύτερος τρόπος και τόπος για το λάκτισμα της εκδρομής.

Το Αιτωλικό ξεκίνησε ως ένα μικρό νησιωτικό σύμπλεγμα στη μέση της λιμνοθάλασσας, όπου οι ψαράδες ένωσαν τις ακτές τους με ξύλινα γεφυράκια. Σιγά-σιγά αυτά τα νησάκια ενώθηκαν δημιουργώντας το πρώτο ενιαίο νησί.

Για το όνομα του Αιτωλικού υπάρχουν αρκετές εκδοχές. Η πρώτη θέλει να ονομάστηκε «Ανατολικόν» κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821. Ιστορικές αναφορές και δημόσια έγγραφα της εποχής το αναφέρουν με αυτή την ονομασία με την αιτιολογία ότι ήταν το ανατολικότερο νησάκι των Εχινάδων ή επειδή ήταν ανατολικά του Αχελώου.

Από τον Φεβρουάριο του 2002 τα ξύλινα γεφύρια που ενώνουν το νησί ανακηρύχθηκαν ως ιστορικά και διατηρητέα μνημεία. Αποτελούν αξιόλογο δείγμα τεχνικού έργου υποδομής του 19ου αιώνα και είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τις μνήμες των κατοίκων της περιοχής.

Κάνοντας το γύρο του Αιτωλικού, θέλησα, όπως και πολλοί άλλοι από την παρέα, 100 ήμασταν στο σύνολο,  να πάρω μαζί μου το πιο πολύτιμο «ενθύμιο» της περιοχής.

Το κορυφαίο από τα θαλασσινά προϊόντα των λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου και Αιτωλικού είναι το αυγοτάραχο. Πρόκειται για το αυγό της “μπάφας” (θηλυκός μεγάλος κέφαλος) που μετά από παραδοσιακή επεξεργασία με αλάτι των αλυκών Μεσολογγίου και αποξήρανση το καλύπτουν με λιωμένο κερί για μεγαλύτερη διάρκεια συντήρησης.

Τα ψάρια, που είναι εγκλωβισμένα σε τεράστιες θαλάσσιες εκτάσεις, τα ιβάρια, αλλιεύονται με απόχες στις ειδικές εγκαταστάσεις κατά την έξοδό τους προς τον Πατραϊκό κόλπο.

«Να ρθείτε ξανά τον Αύγουστο», μας προέτρεψαν. «Τότε γεννάν τα ψάρια και γεμίζουν ξανά τα ράφια με τον ντόπιο θησαυρό».

Ούτε χέλι, πετάλι το λένε εδώ, ούτε αυγοτάραχο.

Όμως η βόλτα γύρω και μέσα στο Αιτωλικό άξιζε και με το παραπάνω. Ειδικά η παραλία και το πάρκο των πουλιών, από τα πιο όμορφα σημεία της ελληνικής επικράτειας.

Η φωνή του Κώστα μας επανέφερε στην τάξη του λεωφορείου του…

 Επόμενη στάση: Λευκάδα!

Ντορίτα Λουκίσσα

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1966 και σπούδασε Γαλλική Φιλολογία στο ΕΚΠΑ. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 άρχισε να εργάζεται σε έντυπα, αρχικά καλύπτοντας το διεθνές ρεπορτάζ. Σύντομα πέρασε στον χώρο των media και ασχολήθηκε με τον θαυμαστό τότε και ελπιδοφόρο ακόμη χώρο της τηλεόρασης, για λογαριασμό εφημερίδων και περιοδικών. Από άποψη δεν εργάστηκε ποτέ στην τηλεόραση, αλλά μόνο στο ραδιόφωνο και συγκεκριμένα του ΣΚΑΙ, την εποχή της άνοιξης της ιδιωτικής ραδιοφωνίας. Με το κλείσιμο της Ελευθεροτυπίας -τελευταία εφημερίδα στην οποία εργάστηκε- αποφάσισε να στραφεί στο διαδίκτυο και να ανακαλύψει την αδιάκοπη δραστηριότητα του ίντερνετ, συνεργαζόμενη με διάφορες ιστοσελίδες. Παράλληλα δραστηριοποιείται στο χώρο των multimedia.

Σχετικά Άρθρα

Back to top button