City StoriesΕλλάδα

Κουκάκι, η γειτονιά μου

Ένα παιδικό πάρτι σε έναν από τους πιο γνωστούς δρόμους της Αθήνας στη Βεϊκου, μέσα στη δεκαετία του ‘70. Σε ένα ρετιρέ. Με θέα τον Πειραιά. Κορίτσια, κυρίως, τρεχοβολούν ανάμεσα σε σκοινάκια και γαριδάκια. Το πικ απ παίζει Beattles. Mουσικές καρέκλες, το αγαπημένο παιχνίδι και μετά η Μπερλίνα. Μια φίλη, η Νίκη. Χρόνια μετά, ένα σπέσιαλ παγωτό σε ένα πεζόδρομο. Μια μπύρα που κερνάει ο Χρήστος Λ. σε μια από τις πιο παλιές μπυραρίες της Αθήνας. Τη «Βύνη» που δεν υπάρχει πια.%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%ba%ce%ac%ce%ba%ce%b9-53

Έτσι πρωτοστήθηκε η «σχέση» μου με μια γειτονιά που δεν φανταζόμουν εκείνη την εποχή πως θα γινόταν η γειτονιά μου!

Κουκάκι. Ένα χαϊδευτικό όνομα. Ζαχαρίτσα, ένας γλυκός δρόμος.

%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%ba%ce%ac%ce%ba%ce%b9-36

Μάιος 1998.

Το «Μεταφοραί- Εκδρομαι ο Μητσος» ασθμαίνοντας ανεβαίνει την ανηφόρα. «Μωρό μου, δε βρίσκω λόγια να σου δώσω να καταλάβεις». Η ζωή μου αλλάζει εντελώς. Κι ας απέχει το ένα μου σπίτι από το άλλο, μόλις μερικά χιλιόμετρα.

Εγώ λοιπόν, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου,  ήμουν ριζωμένη στο Παγκράτι. Όλη μου η οικογένεια μου από την πλευρά της μητέρας μου ήταν εκεί, αμετακίνητη.

Κι όμως τα΄φερε έτσι η τύχη, κοντά 20 χρόνια τώρα κι από παγκρατιώτισσα να γίνω κουκακιώτισσα. Κι από την σκιά του Υμηττού, βρέθηκα στη σκιά του Φιλοπάππου.

%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%ba%ce%ac%ce%ba%ce%b9-16

Τα πρώτα χρόνια… πριν το μετρό και την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων, την πεζοδρόμηση της Διονυσίου Αεροπαγίτου, το Κουκάκι ήταν μια γειτονιά που μαράζωνε. Τα νεοκλασσικά απεριποίητα, τα αρτ ντεκό και τα δίπατα του ΄50-΄60 αφημένα, να ασφυκτιούν, ανάμεσα στις πολυκατοικίες.

Πάντα όμορφη, ωστόσο. Πάντα φωτεινή. Με μια ανοιχτωσιά πανταχόθεν. Και την …ιστορία, σε απόσταση αναπνοής.

Το λόφο του Φιλοπάππου από πάνω να την προστατεύει.

Ο λόφος Φιλοπάππου, ή λόφος Μουσών, ή λόφος Σέγγιος συνδέεται με τους λόφους του Αστεροσκοπείου (λόφος Νυμφών) και της Πνύκας. Στην κορυφή του υπάρχει το μνημείο Φιλοπάππου που έστησε ο ύπατος Φιλοπάππος κατά την Ρωμαϊκή περίοδο και έδωσε το όνομά του στον λόφο. Η παλαιότερη ονομασία “λόφος Σέγγιο” χρονολογείται από την εποχή της Φραγκοκρατίας που διατηρήθηκε μέχρι τις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Η ετυμολογία της ονομασίας αυτής προφανώς προέρχεται από την ιταλική λέξη “σένιο”, (segno = σινιάλο, σήμα), ίσως επειδή επί φραγκοκρατίας υπήρχε στη νότια προβολή της κορυφής του λόφου είδος σηματογραφικού σταθμού που λάμβανε και μετέδιδε σήματα και πληροφορίες με άλλους πύργους παρατηρητήρια, κατά μήκος ακτών και νήσων του Σαρωνικού, που αφορούσαν κυρίως εμφάνιση στόλων ή πειρατικών πλοίων.

Το Κουκάκι είναι κέντρο απόκεντρο, με προσβάσεις παντού. Μια ανάσα από την Ακρόπολη και το Θησείο. Μερικές εκατοντάδες μέτρα από τα Πετράλωνα, δέκα λεπτά από το Σύνταγμα κι ένα τέταρτο από τη θάλασσα.
Τι άλλο να ζητήσει κανείς;

%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%ba%ce%ac%ce%ba%ce%b9-41

Και ξαφνικά όλα άρχισαν να ξαναζωντανεύουν. Κι η πιο όμορφη βόλτα στον «πλανήτη» μου, έγινε πραγματικότητα… Από του Μακρυγιάννη μέχρι την Ακρόπολη. Κι από το Θησείο μέχρι τον Κεραμικό. Μια ανάσα.

Βγαίνω από το σπίτι με το σκυλί, τη Μπαλού μου κι ανηφορίζω προς τον περιφερειακό. Αλλοτε τραβάει η μια κι άλλοτε η άλλη. Ανάλογα με την όρεξη.

Μέχρι να φτάσω, λέω 10 καλημέρες. Δεν ξέρω ονόματα, αλλά φυσιογνωμίες. Πλέον καταλαβαίνω αν η μέρα τους ξεκίνησε καλά. Το ίδιο “οσμιζομαι” και το βράδυ, με τις καληνύχτες.

Αράζω στον “δικό” μου πεζόδρομο, δίπλα στο σπίτι, εκεί που φωλιάζουν οι γάτες στο παρτέρι όπου κάποτε δέσποζε ένας φοίνικας 3 μέτρων. Τον έφαγε εκείνο το ύπουλο σκαθάρι από την Αφρική.

Κάθομαι εκεί που τους μιλάω. Οι γάτες αγαπούν το Κουκάκι. Και το Κουκάκι τις αγαπά. Έχουν πολλές γωνιές να προστατευθούν.%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%ba%ce%ac%ce%ba%ce%b9-1

Κατεβαίνω για το μετρό. Τα περισσότερα εμπορικά έχουν κλείσει. Στη θέση τους ξεφυτρώνουν καφέ. Νέα στέκια παντού. Για όλα τα γούστα και τα βαλάντια. Από παππούδες μέχρι χιπστεράδες. Κι άλλα κι άλλα, καινούρια. Κι όλα δουλεύουν. Περνάω μπροστά από την πολυκατοικία του Κουκάκη.

%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%ba%ce%ac%ce%ba%ce%b9-27

Το όνομα της περιοχής προήλθε από τον εργοστασιάρχη Γεώργιο Κουκάκη, έναν από τους πρώτους κατοίκους της περιοχής, στις αρχές του 20ού αιώνα, ο οποίος είχε ανοίξει βιοτεχνία σιδερένιων κρεβατιών. Από δω περνούσε και ο ποταμός Ιλισός και το περίφημο ρέμα της Γαργαρέττας. Σήμερα ο Πεζόδρομος Δράκου (Συγγρού-Φιξ). Η στάση του μετρό. Απέναντι από το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, πρώην εργοστάσιο της μπύρας Φιξ.

Από το λόφο ξεκινούσε η Γαργαρέττα και στην Καλλιρρόης, στο ποτάμι, κατέληγε.%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%ba%ce%ac%ce%ba%ce%b9-40

Γάργαρο και σήμερα το Κουκάκι. Φλύαρο, ζωντανό. Δεν σταματάει ποτέ να έχει ζωή, δεν κοιμάται ποτέ.

Κι όχι μόνο γιατί γέμισε μπαρ και καφέ, μεζεδοπωλεία, ακόμη και το καλτ τρανς μπαρ «Κούκλες».
Αλλα γιατί ξενυχτάει το μάτι των κατοίκων.

Κάτι έχει εδώ ο αέρας και σου φτάνει ο λίγος ύπνος.

«Μικρό Παρίσι» το αποκαλούσαν μέχρι τη δεκαετία του ΄80.%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%ba%ce%ac%ce%ba%ce%b9-28

Πέρσι «αναβαθμίστηκε» και πέρασε στις 5 καλύτερες συνοικίες του πλανήτη: «Το Κουκάκι της Αθήνας που βρίσκεται κάτω από την Ακρόπολη και χαρακτηρίζεται ως το σπίτι αρχαίων θησαυρών». Έτσι αναφέρει δημοσίευμα της Daily Mail για τη γειτονιά, σχετικά με μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την παγκόσμια πλατφόρμα Airbnb αναφορικά με τις καλύτερες γειτονιές στον κόσμο, ανάμεσα του και το Κουκάκι. Βάσει, λοιπόν, της σύμφωνης γνώμης 40 εκατομμυρίων ταξιδιωτών από 150 χώρες κατέλαβε την 5η θέση στη λίστα με τις συνολικά 16 γειτονιές του κόσμου, οι οποίες διακρίθηκαν με συγκεκριμένα κριτήρια όπως γκαλερί, τοιχογραφίες δρόμων, εστιατόρια, τοπικές ψησταριές και μπυραρίες, παραδοσιακά εμπορικά κέντρα κ.α.%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%ba%ce%ac%ce%ba%ce%b9-54

Στο Κουκάκι θα βρεις πάντα τσιγάρα και καφέ. Στο Κουκάκι θα βρεις πάντα ανοιχτό μίνι-μάρκετ.

Περνάω από το κτίριο που στεγάζει το γυμναστήριο του ΟΝΑ του Δήμου Αθηναίων. Στην πρόσοψη γράφει «ΜΗΤΣΙ», ήταν παλιά σινεμά. Μπροστά του έχει ένα καθρέφτη. Πάντα θα σταθώ να κοιταχτώ από συνήθεια.

Πίσω μου βλέπω τους περαστικούς. Προσπαθώ να σκεφτώ τι κάνει αυτή τη γειτονιά τόσο ιδιαίτερη.

Σαν είναι είσαι «αλλού» και ταυτόχρονα εδώ. Σαν να είσαι στην παλιά Αθήνα και ταυτόχρονα στη νέα.

Μύρισε Άνοιξη κι οι νεραντζιές είναι γεμάτες καρπούς. Σε λίγο θα αρχίσουν να πέφτουν.

Μπαίνω στο φούρνο «Μαμά Ψωμί» του Γιώργου. Φίλος από το Λυγουριό, άλλη ιστορία. Ηθοποιός και φούρναρης μαζί. Στο πιάνο (του φούρνου) μελετάει ο γιος του. Παίζει μια σονάτα του Σοπέν και όλοι κοντοστεκόμαστε. Η μαμά του δίπλα γεμίζει με τις τυρόπιττες της ένα ψαθινο δίσκο. Λιγώνω από τις μυρωδιές.

Πάντα έχουμε μια ιστορία να πούμε με το Γιώργο. Κάποιον να θυμηθούμε από τα παλιά.%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%ba%ce%ac%ce%ba%ce%b9-47

Του αφήνω ένα από τα νεράτζια να μοσχοβολήσει ακόμη περισσότερο το μαγαζί. Το έκοψα από το δέντρο, έξω από το μαγαζί του.

Κατεβαίνω τα τρία σκαλιά που οδηγούν στην είσοδο του σπιτιού μου. Όροφος δεύτερος. Στο μπαλκόνι άνθισαν οι φρέζες μου. Αλλάζω για βράδυ.

Καρφί στη Γ. Ολυμπίου, τον πιο «νησιώτικο» πεζόδρομο της περιοχής. Πολύχρωμα τραπέζια έξω. Μυρωδιές, αλκοόλ, φωνές, διακριτική μουσική από τα μπαρ. Στο παγκάκι έχει ξεμείνει μια γιαγιά με την εγγονή της.
Όλα τα μαγαζιά στα πόδια μου. Τα χω γυρίσει ένα προς ένα.%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%ba%ce%ac%ce%ba%ce%b9-25

Κι οι φίλοι μου μαζί. Με άλλους πάω στο ένα. Με άλλους στο άλλο. Όλοι στο Κουκάκι κατεβαίνουν πια.
Για ειδικές βραδιές. Κουβέντες, όνειρα, στοχασμούς, ακόμη και καβγάδες στην παλιά κήτη του Ιλισού.

Η νύχτα πέφτει. Νέα σελήνη. Η ανοιξιάτικη βραδιά με λιγώνει. Την άλλη βδομάδα πάλι. Για τη συνέχεια…

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΤΗ ΒΑΣΩ ΚΑΚΑΒΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΟΛΤΑ, ΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΡΑΚΕΣ ΜΕΤΑ

%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%ba%ce%ac%ce%ba%ce%b9-55

Μέσω
Φωτογραφίες: Βάσω Κακαβιά Κείμενο: Ντορίτα Λουκίσσα

Βάσω Κακαβιά

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ Γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου σπούδασε Επικοινωνία Σχεδιασμός-Στρατηγική Διαφήμισης & Βασικές Αρχές Τραπεζικών Συναλλαγών. Παράλληλα με τις σπουδές της, εργάστηκε για δύο χρόνια σε δικηγορικό γραφείο το οποίο εκπροσωπούσε και μεγάλο εκδοτικό οίκου περιοδικού τύπου. Στην συνέχεια απασχολήθηκε στο οικονομικό τμήμα της δημόσιας οργάνωσης για τη δημιουργία δημοσίων ινστιτούτων επαγγελματικής κατάρτισης. Τέλος η κύρια ασχολία των τελευταίων είκοσι δύο ετών ήταν σε χρηματιστηριακή εταιρεία και μέχρι σήμερα σε γνωστό πιστωτικό ίδρυμα. Τι γυρεύω εδώ; Φωτογράφος και λάτρης των «ταξιδιών» και της καταγραφής τους.

Ντορίτα Λουκίσσα

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1966 και σπούδασε Γαλλική Φιλολογία στο ΕΚΠΑ. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 άρχισε να εργάζεται σε έντυπα, αρχικά καλύπτοντας το διεθνές ρεπορτάζ. Σύντομα πέρασε στον χώρο των media και ασχολήθηκε με τον θαυμαστό τότε και ελπιδοφόρο ακόμη χώρο της τηλεόρασης, για λογαριασμό εφημερίδων και περιοδικών. Από άποψη δεν εργάστηκε ποτέ στην τηλεόραση, αλλά μόνο στο ραδιόφωνο και συγκεκριμένα του ΣΚΑΙ, την εποχή της άνοιξης της ιδιωτικής ραδιοφωνίας. Με το κλείσιμο της Ελευθεροτυπίας -τελευταία εφημερίδα στην οποία εργάστηκε- αποφάσισε να στραφεί στο διαδίκτυο και να ανακαλύψει την αδιάκοπη δραστηριότητα του ίντερνετ, συνεργαζόμενη με διάφορες ιστοσελίδες. Παράλληλα δραστηριοποιείται στο χώρο των multimedia.

Σχετικά Άρθρα

Δείτε Επίσης
Close
Back to top button