FeaturedTravel StoriesΕλλάδα

Πάργα: Το στεριανό νησί της Ηπείρου

Δεν είναι νησί  κρατά όμως στον κόλπο της ένα μικρό νησί και μοιάζει έτοιμη να φύγει, να αρμενίσει… Να ανοιχτεί στο Ιόνιο Πέλαγος, στην πλανεύτρα θάλασσα που παίρνει όλα τα μυστικά και τα ταξιδεύει.

Προικισμένη από την φύση και την ιστορία η Πάργα, η γραφική κωμόπολη της Ηπείρου, έζησε πολλά στη μακρά πορεία της ανά τους αιώνες. Κράτησε όμως την υπερηφάνεια της και την αστείρευτη ομορφιά της. 

Χτισμένη αμφιθεατρικά στην αγκαλιά ενός καταπράσινου γραφικού κολπίσκου, έχει θέα το μικρό νησάκι της Παναγιάς, που στέκει αγέρωχο στα ήρεμα νερά του λιμανιού. Πάνω του βρίσκεται το παλιό γαλλικό κάστρο και το εκκλησάκι της Παναγιάς, με το ολόλευκο καμπαναριό, που υψώνεται σαν λευκό πανάκι μέσα στο φως. Έτοιμο κι αυτό να ταξιδέψει στο πέλαγος.

Στην άκρη του λιμανιού, το παλιό βενετσιάνικο κάστρο θεωρείται το στολίδι της πόλης, μα αν κοιτάξεις  λίγο δεξιότερα  το βλέμμα σου χάνεται μέσα στα χρώματα. Είναι αυτά τα πολύχρωμα διώροφα και τριώροφα σπίτια του οικισμού με την ιδιαίτερη επτανησιακή αρχιτεκτονική που δίνουν το παραδοσιακό νησιώτικο χρώμα στην Πάργα. Χρώμα, και φως, λιθόστρωτα δρομάκια κι ανηφοριές με στενά καντούνια και καμάρες, βαριές εξώπορτες και  λουλουδιασμένες αυλές κι ολόγυρα κυματιστοί λόφοι με πράσινο που κατεβαίνει λικνιστικά μέχρι την θάλασσα κι ανταμώνει δαντελωτές διάφανες παραλίες.

Η ΠΑΡΓΑ ΤΟΥ ΑΛΚΗ ΑΛΚΑΙΟΥ

Καθώς πεζοπορώ στα δρομάκια της μου έρχονται στο νου τα λόγια του ποιητή από την «Άνοιξη της Πάργας». Του αγαπημένου Άλκη Αλκαίου «γέννημα-θρέμμα Παργινού», όπως ένιωθε ο ίδιος.

 «Παράξενη και η άνοιξη αυτή, συνέχεια κοντά σου με γυρίζει

κι ένα παλιό δισκάκι μου θυμίζει τη Rosa Bianca και τη Natalie..»   


Ο Βαγγέλης Λιάρος(καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Άλκης Αλκαίος)  γεννήθηκε στην Κοκκινιά Θεσπρωτίας και μεγάλωσε στην Πάργα, την πόλη που αγάπησε και στην οποία τελείωσε το Γυμνάσιο. Την επισκεπτόταν τακτικά κι όταν «έφυγε» από την ζωή το 2012  η σορός του ενταφιάστηκε στην Πάργα. Για την αγάπη του προς την πόλη κάνει αναφορά και σε επιστολή που είχε αποστείλει προς το Σύλλογο Παργινών της Αθήνας:

 «Στους φίλους μου καλλιτέχνες, όταν με ρωτούν για την καταγωγή μου, απαντώ ότι ο μεν Βαγγέλης είναι γέννημα Κοκκινιώτης και θρέμμα Παργινός, ο δε Άλκης είναι γέννημα και θρέμμα Παργινός. Την Πάργα άλλωστε “περιέχουν” όλα μου τα τραγούδια κι ας είναι μόνο ένα απ’ αυτά που την αναφέρει ρητά (είναι η “Άνοιξη της Πάργας”), γιατί επί 45 χρόνια απ’ αυτήν φεύγω και σ’ αυτήν επιστρέφω κάθε καλοκαίρι. Γιατί η Πάργα μας είναι η νιότη μου, ο έρωτάς μου, το ταξίδι μου και η Ιθάκη μου».

Η ΙΣΤΟΡΙΑ

Η Πάργα δένει τις ιστορίες της στην ανέμη κι όπως τις ξετυλίγει μας δίνει τις μοναδικές ζωγραφιές της. Και τι δεν έχει να αφηγηθεί αυτός ο τόπος…

Στην αρχαιότητα υπήρξε λιμάνι της Ηπείρου με την ονομασία Ελαία. Αργότερα με βάση τα αρχαία κείμενα του Πλουτάρχου και του Πτολεμαίου αναφέρεται ως ελληνιστική πόλη Τορύνη ή  Τορώνη (3ος, 4ος αιώνας π.Χ). Υπήρξε καταφύγιο των Ηπειρωτών για να αποφύγουν τις επιδρομές στην διάρκεια της Βυζαντινής περιόδου, αλλά και αργότερα. Αυτή όμως η πλεονεκτική γεωγραφική της θέση την κατέστησε ευάλωτη σε εισβολές και επιθέσεις πειρατών και ληστών.

Από το 1360 έως το 1393 βρισκόταν υπό την προστασία των Νορμανδών, αλλά το 1400 την κατέλαβε ο ληστής Μπογκόης. Μετά την αποχώρησή του το 1401 υπέγραψε συνθήκη με την Βενετία, η οποία διήρκεσε περίπου 400 χρόνια (1401-1797). Κατά την διάρκεια της ενετικής κατοχής η πόλη οχυρώθηκε, χτίστηκε το κάστρο της, αναπτύχθηκε οικονομικά και μετατράπηκε σε εμπορικό κέντρο στρατηγικής σημασίας. Ακολούθησε η γαλλική κυριαρχία το 1797 και το 1814 η αγγλική, ώσπου οι Άγγλοι την πούλησαν το 1819 στον Αλή Πασά. Το τίμημα ήταν 150.000 λίρες, τις οποίες  συγκέντρωσε ο Αλή Πασάς με έκτακτο πρόσθετο φόρο που επέβαλε στο πασαλίκι του. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Αλή Πασάς πολιορκούσε για πολύ καιρό την Πάργα, αλλά δεν είχε καταφέρει να την κατακτήσει. Είχε δε κατασκευάσει ένα κάστρο στην Ανθούσα, σε ένα ύψωμα λίγο έξω από την Πάργα, για να μπορεί να συντονίζει από εκεί την πολιορκία. Το κάστρο σώζεται σε σχετικά καλή κατάσταση μέχρι σήμερα. Μετά την πώληση της Πάργας οι 4000 κάτοικοί της αναγκάστηκαν να την εγκαταλείψουν και να καταφύγουν στην Κέρκυρα. Πριν επιβιβαστούν στα πλοία προσπάθησαν να πάρουν μαζί τους τα ιερά σκεύη και τα κειμήλια από τις εκκλησιές, αλλά οι Άγγλοι τους εμπόδισαν. Τότε στράφηκαν απελπισμένοι προς το νεκροταφείο, ξέθαψαν τα οστά των νεκρών και τα έκαψαν στην πλατεία μπροστά στα Άγγλους. Ύστερα φόρτωσαν την τέφρα των νεκρών σε σάκους και τους  πήραν μαζί τους. Ο ξεριζωμός των Παργινών αποτέλεσε μελανή σελίδα στην ιστορία και ενέπνευσε πολλούς καλλιτέχνες, οι οποίοι τον αποτύπωσαν στα έργα τους. Επίσης ο θρήνος των ξεριζωμένων  αποδόθηκε μέσα από τοπικά δημοτικά τραγούδια.

Παρόλο τον ξεριζωμό ωστόσο πολλοί Παργινοί και Σουλιώτες συνέχισαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην ελληνική επανάσταση, με κάποιους από αυτούς, όπως ο Μάρκος Μπότσαρης και ο Κίτσος Τζαβέλας να γίνονται γνωστοί στο πανελλήνιο για τους αγώνες και την ανδρεία τους.

Η Πάργα ελευθερώθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 1913 και τότε οι ξεριζωμένοι επέστρεψαν στην πατρίδα τους.

ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ

Το κάστρο της Πάργας βρίσκεται πάνω σε ένα οχυρό λόφο-ακρωτήριο που δεσπόζει στην είσοδο του λιμανιού. Χτίστηκε για πρώτη φορά από τους Νορμανδούς τον 14ο αιώνα. Το 1537 καταστράφηκε ολοσχερώς από τον Τούρκο πειρατή Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα, ο οποίος με 200 πλοία είχε κουρσέψει όλες τις ενετικές κτήσεις σε Ιόνιο και Αιγαίο. Οι Ενετοί το ξανάχτισαν και του έδωσαν την τελική του μορφή το 1572. Αυτή την φορά έχτισαν 8 πύργους εξωτερικά, ενώ στο εσωτερικό του στοιβάχτηκαν με τον καιρό 400 σπίτια, τα οποία ελλείψει χώρου διέθεταν ένα μόνο δωμάτιο.

Το κάστρο ήταν απόρθητο σε όλη την διάρκεια της διοίκησης του Αλή Πασά και πρόσφερε ασφαλή οχυρό στους Σουλιώτες που τον αντιμάχονταν. Όταν η Πάργα πουλήθηκε στον Αλή Πασά εκείνος το ενίσχυσε ακόμη περισσότερο και εγκατέστησε στην κορυφή του χαρέμι και χαμάμ. Σήμερα το κάστρο φωτίζεται κι ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να το επισκεφθεί και να περιηγηθεί στους χώρους του.

ΟΙ ΠΑΡΑΛΙΕΣ

Το κάστρο έχει άπλετη θέα προς την παραλία του Βάλτου και μπορείς αν το θελήσεις να κατηφορίσεις προς τα εκεί ακολουθώντας τον πλακόστρωτο δρόμο που οδηγεί στην παραλία. Ο Βάλτος είναι η μεγαλύτερη παραλία του οικισμού, καθώς προσεγγίζει σε μήκος τα 3 χλμ.  Μικρότερες παραλίες εντός του οικισμού είναι το Κρυονέρι απέναντι από την βραχονησίδα Σκορδά και λίγο ανατολικότερα το πίσω Κρυονέρι που περιστοιχίζεται από ψηλούς βράχους.  Στα 3 χλμ ανατολικά της Πάργας  βρίσκεται η παραλία του Λίχνου μέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλον  και σε κοντινή απόσταση ο γραφικός κολπίσκος του Άη Γιαννάκη, με την υποβρύχια πηγή γλυκού νερού.

Ο δήμος Πάργας ανήκει διοικητικά στο νομό Πρέβεζας, αν και περικλείεται εδαφικά από το νομό Θεσπρωτίας και έχει έδρα του το Καναλλάκι. Ο πληθυσμός της ευρύτερης περιοχής του δήμου, στην οποία περιλαμβάνονται επίσης οι τοπικές κοινότητες Αγιάς, Ανθούσας και Λιβαδαρίου, ανέρχεται σε 12.747 κατοίκους.

Τους καλοκαιρινούς μήνες έχει καθημερινή ατμοπλοϊκή σύνδεση με τους Παξούς και τους Αντίπαξους. Επίσης συνδέεται με την Αμμουδιά,  καθώς και με την Λευκάδα και την Κέρκυρα. Σε απόσταση μόλις 15 χλμ. βρίσκεται  το αρχαίο Νεκρομαντείο και ο ποταμός Αχέροντας.

Τυλιγμένη στην αχλή του θρύλου και της ιστορίας της, παραδομένη στις ονειροπολήσεις της και τις ομορφιές της αφήνουμε την Πάργα να αγναντεύει το απέραντο γαλάζιο, με την υπόσχεση κάποια στιγμή να επιστρέψουμε…

Bάσω Βασιλαδιώτη

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ Ξεκίνησε από το πολιτιστικό και ελεύθερο ρεπορτάζ στον περιοδικό Τύπο και την εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», όπου εργάστηκε έως τα τέλη του 1983. Από το 1984 και για 28 χρόνια εργάστηκε στο πρώτο κανάλι της ΕΡΤ (ΕΤ1 και ΝΕΤ), καλύπτοντας τα ρεπορτάζ των υπουργείων Εσωτερικών και Δημόσιας Διοίκησης, καθώς και τον τομέα της Αυτοδιοίκησης. Εχει συνεργαστεί επίσης με τις εκδόσεις Λυμπέρη (περιοδικά Εγώ, 7Μέρες TV, Τηλεκοντρόλ), τα περιοδικά «Φαντάζιο» και «Οικογενειακός Θησαυρός», τις εφημερίδες «Πρωινή Ελευθεροτυπία», «Ελευθεροτυπία της Κυριακής», «Ειδήσεις» , «Εθνος της Κυριακής», «Εξόρμηση», «Δημοσιογράφος», «Ήχος & Hi –Fi», καθώςκαι άλλα εξειδικευμένα έντυπα στον χώρο της μουσικής και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Υπήρξε συνεργάτιδα, στο Γραφείο Τύπου, του υπουργού Γιώργου Γεννηματά. Το 2003 βραβεύτηκε από το Ίδρυμα Προαγωγής Δημοσιογραφίας Αθανασίου Βασιλείου Μπότση για «την πολύπλευρη και υπεύθυνη δραστηριότητά της στο ρεπορτάζ Τοπικής Αυτοδιοίκησης» με χορηγό τον Δήμο Αθηναίων. Τα τελευταία χρόνια έχει στραφεί στο διαδίκτυο παρουσιάζοντας οδοιπορικά και θέματα που της κεντρίζουν το ενδιαφέρον. Επίσης ασχολείται ερασιτεχνικά με τη φωτογραφία

Σχετικά Άρθρα

Back to top button