Κιθαιρώνας: Το βουνό των θρύλων και της σαγήνης

Υπάρχουν μέρη με μυθικά ονόματα που κρύβουν λογιών λογιών ιστορίες. Κι όταν τα γνωρίσεις από κοντά καταλαβαίνεις πως δεν επιλέχτηκαν άδικα από θεούς κι ανθρώπους.

Λίγα χιλιόμετρα από την Αθήνα, στα όρια των Νομών Αττικής και Βοιωτίας, ένα πανέμορφο κατάφυτο βουνό, λίγο πιο χαμηλό από την Πάρνηθα, με παρεμφερή βλάστηση ψηλά πυκνά πεύκα και έλατα γεμάτα γκι.

Ένας προορισμός ιδανικός για μια ημερήσια εκδρομή μέσα στο δάσος όπου κυνήγησε η Άρτεμις και χόρεψαν οι Νύμφες, εκεί που ο Ορφέας ύμνησε το Διόνυσο και ο Ηρακλής έκανε τον πρώτο του άθλο, σκοτώνοντας το «Λιοντάρι του Κιθαιρώνα».

Το βουνό που οι Ερινύες είχαν ορμητήριο για τα ταξίδια της εκδίκησης. Το βουνό δίπλα στις Πλαταιές όπου οι Έλληνες πέτυχαν καίριο πλήγμα κατά των Περσών το 479 π.χ. και στα χρόνια μας αποτέλεσε πεδίο μαχών για τον ΕΛΑΣ.

Για μένα το όνομα Κιθαιρώνας ακουγόταν μαγικό από τα παιδικά μου χρόνια ακόμη. Βλέπετε είχα την τύχη από μικρή να «γνωριστώ» με τον Οιδίποδα, τον μέγιστο  ήρωα της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας όπως τον εξιστόρησε στο έργο του «Οιδίπους Τύραννος» ο Σοφοκλής. Ο Οιδίποδας εγκαταλείφθηκε μωρό στον Κιθαιρώνα ύστερα από εντολή του πατέρα του, Λάιου για να πεθάνει,  ώσπου τον βρήκε ένας βοσκός και τον παρέδωσε στη Μερόπη, τη γυναίκα του βασιλιά της Κορίνθου.

Σ΄αυτό το ιδιαίτερο βουνό της Δυτικής Αττικής, μια ανάσα από την πόλη, μόλις 60 χιλιόμετρα μακριά, δεν είχε τύχει να βρεθώ, παρά μια ακόμη φορά πριν χρόνια, για μια σύντομη επίσκεψη σ’ ένα από τα δυο ορειβατικά καταφύγια του.

Αυτή τη φορά η γνωριμία με τον Κιθαιρώνα ήταν πιο στενή κι ουσιαστική. Τις ώρες που μείναμε στα πιο όμορφα σημεία του, δεν μας συνεπήρε μόνο η διαδρομή και τα περάσματα του, αλλά και η ασύλληπτη θέα από ψηλά  καθώς και τα “παιχνιδια” με τα καιρικά φαινόμενα που επεφύλασσε για μας το βουνό.

Ξεκινήσαμε πουρνό πουρνό από το κέντρο της Αθήνας με έναν ήλιο ντάλα, πιο πολύ ανοιξιάτικο παρά φθινοπωρινό.

Ένα μικρό λάθος στην Εθνική μας έκανε να χάσουμε την έξοδο για Μάνδρα-Θήβα και να αυτοσχεδιάσουμε κάνοντας κύκλο μέσα από τον βιομηχανικό τομέα της περιοχής. Ωστόσο το ηθικό ακμαίο, η διάθεση αλώβητη και όλη η μέρα μπροστά μας.

Πήραμε το δρόμο για Βίλια αντικρίζοντας για μερικά χιλιόμετρα τα καμένα βουνά. Κι εδώ οι καταστροφικές πυρκαγιές του Αυγούστου έχουν αφήσει ανεξίτηλα τα μαύρα σημάδια τους.

Η διαδρομή όμορφη παρόλα αυτά με πολλά στροφιλίκια, η χαρά των μοτοσυκλετιστών, όπως διαπιστώσαμε, αφού βαρεθήκαμε να μετράμε πόσοι μας προσπέρασαν μπαίνοντας «φέτες», με τις γρήγορες μηχανές τους.

Περάσαμε την Οινόη και στη συνέχεια μπήκαμε στα Βίλια.

Στην έξοδο του χωριού που λόγω Κυριακής θύμιζε Μοναστηράκι από τη λαοθάλασσα, πήραμε την κατεύθυνση για Κιθαιρώνα.

Μέσα από ένα στενό δρομάκι που διασχίζει το πυκνό δάσος, αρχίσαμε την ανάβαση.

Και τότε την είδαμε να κατεβαίνει σιωπηλή, ακολουθώντας το δικό της μυστικό ρυθμό, σαν να ήταν καταχείμωνο κι ήθελε να τα σκεπάσει όλα μεμιάς κάτω από το πέπλο της. ‘Οσο κλισέ κι αν ακούγεται έτσι ακριβώς έγινε. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα… Ομίχλη, ομίχλη, ομίχλη. Μαγική, μυστηριώδης, πανέμορφη.

Ο ήλιος αδύναμος να την αντιμετωπίσει και το τοπίο ξαφνικά Αγγελοπουλικό. Ανάψαμε τα φώτα του αυτοκινήτου 12 η ώρα το μεσημέρι. Κάποια στιγμή ακούσαμε φωνές. Δεν βλέπαμε ούτε στο ένα μέτρο. Έπρεπε να μας πλησιάσουν σε απόσταση αναπνοής για να δούμε μια ομάδα ορειβατών με περιβολή πλήρη και μπαστούνια.

Εδώ σκληρό και αδυσώπητο το ανθρώπινο χέρι. Κεραίες αλλά και γκρεμίδια μιας πάλαι ποτέ κραταιής στρατιωτικής εγκατάστασης. ‘Ηταν μονάδα της Πολεμικής Αεροπορίας, που στο παρελθόν τη χρησιμοποιούσε το ΝΑΤΟ και πέρασε στην ιδιοκτησία του ελληνικού υπουργείου Εθνικής Άμυνας.

Ανεβήκαμε πανω, πιο πάνω. Φτάσαμε στο ψηλότερο σημείο του Κιθαιρώνα στη θέση Προφήτης Ηλίας σε υψόμετρο 1.409μ.

Τώρα εδώ βρίσκουν «καταφύγιο» παρέες και χώρο για δημιουργία οι  γκραφιτάδες.

Ο ήλιος που κατάφερε για λίγο να ξεγλιστρήσει έκρυβε κι άλλη έκπληξη, Μια συστάδα ανεμογεννήτριες. Οι πυρκαγιές του 2009–2010 έκαψαν ένα μέρος του Κιθαιρώνα και το 2011 ακολούθησαν διανοίξεις δρόμων για την κατασκευή αιολικού πάρκου. Οι συγκεκριμένες παρεμβάσεις προκάλεσαν την έντονη αντίδραση των Δήμων Θήβας και Μάνδρας, όμως τα δασαρχεία της Θήβας και του Αιγάλεω, προχώρησαν σε αδειοδοτήσεις κι έτσι κόπηκαν έλατα και άλλα δέντρα για να προχωρήσουν οι εργασίες στις απογυμνωμένες πλέον βουνοκορφές.

Η δυσαρέσκεια μας μεγάλη, όμως το βλέμμα κατάφερε προς στιγμή να ξεφύγει.

Η θέα στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα συναρπαστική. Στο νότο, διακρίνονται τα νησάκια Αλκιονίδες, οι ακτές του Κορινθιακού κόλπου, οι βορινές ακτές της Πελοποννήσου και τα βουνά Ζήρεια, Χελμός και λίγο πιο δυτικά το Παναχαϊκό. Στα βόρεια, τα όρη της Βοιωτίας με τις ανεμογεννήτριες, ο Παρνασσός κι ο Ελικώνας κι ο Θηβαϊκός κάμπος με τα χωριά του. Ανατολικά, τα μέρη της Αττικοβοιωτίας.

Κατεβαίνοντας πήραμε μια ακόμη γεύση από τα μονοπάτια του βουνού και τσεκάραμε κάθε πιθανή γωνιά για πικ-νικ. Τα έλατα γεμάτα γκι και τα πεύκα να …βαρυγκωμούν από τα τόσα κουκουνάρια.

Η θάλασσα μας τράβηξε κοντά της. Παίρνοντας το δρόμο για Βίλια παρακάμψαμε δεξιά όπου βρίσκεται το Πόρτο Γερμενό, αρχαία Αιγόσθενα, μόλις 15 χιλιόμετρα μακριά. Ένας πευκόφυτος παραθαλάσσιος οικισμός με όμορφη παραλία και ψαροταβέρνες πάνω στο κύμα.

Πριν φύγουμε, σταθήκαμε να χαιρετήσουμε το βουνό, από κάτω αυτή τη φορά. Με την υπόσχεση να ξαναρθούμε.

Μια όμορφη Κυριακή, μια ώρα μόλις από την Αθήνα.

Μά τα ουράνια, ω Κιθαιρώνα,

πριν γεμίσει το φεγγάρι το αυριανό,

το τραγούδι σου θα ψάλω, και του Οιδίπου θα σε πω

χώρα, μάνα και βυζάχτρα,                                    

και θα σύρω το χορό,

τι στον άρχοντά μου φέρνεις

άδολη χαρά.

Σοφοκλή: «Οιδίπους Τύραννος»