FeaturedTravel StoriesΕλλάδα

Ερμιονίδα: Στο σπήλαιο Φράγχθι, ακολουθώντας τα ίχνη του homo sapiens

Το όρντινο ήταν αυτή τη φορά πρωινό, τουλάχιστον για τα μέτρα μας… Το κλιμάκιο θα αποχωρούσε από το Λυγουριό γύρω στις 12 με στόχο να πατήσει τα άδυτα ενός προϊστορικού σπηλαίου, με τεράστια σημασία, όπως ανέφερε η αρχαιολόγος της παρέας. Έτσι και θα γλιτώναμε την πολύ ζέστη και θα απολαμβάναμε ένα χορταστικό μπάνιο.

Ο στόχος, το Σπήλαιο Φράγχθι δηλαδή, απείχε μόλις 50 χιλιόμετρα, από το θέατρο της Επιδαύρου. Άλλα τη διαδρομή δεν την είχαμε ξανακάνει. Άλλο ένα ατού. Καινούριες εμπειρίες γενικά.

Η αποστολή ξεκίνησε στην ώρα της με παγωμένα νερά από την κατάψυξη και 45 λεπτά αργότερα αντικρίσαμε μια υπέροχη παραλία -του Αη Γιάννη με το ομώνυμο εκκλησάκι- να την πιεις στο ποτήρι, αλά Κυκλάδες κι απέναντι ένα ιδιωτικό νησί. Από αυτά που στην κυριολεξία σε …κολάζουν. Αχ να μουν πλούσιος και τέτοια παρανοϊκά!

Η Κορωνίδα, περί ης ο λόγος, είναι ένα πολύ μικρό, πεδινό και κατάφυτο από δέντρα νησάκι που βρίσκεται ακριβώς μπροστά από το λιμάνι της Κοιλάδας στην Αργολίδα, ιδιοκτησίας του εφοπλιστή Λιβανού, με μια έπαυλη να δεσπόζει ανάμεσα σε ψηλή βλάστηση. Αφού μείναμε να το κοιτάμε κανά πεντάλεπτο, αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε το μονοπάτι πάνω από τα βράχια με τα κόκκινα βέλη που θα μας οδηγούσαν στο Σπήλαιο Φράγχθι, που στέκει χιλιετηρίδες σε κοντινή απόσταση από την Κοιλάδα.

Δύσκολη δεν τη λες τη διαδρομή, ούτε εύκολη ακριβώς. Ευτυχώς μας είχε κόψει και φορέσαμε αθλητικά και καπέλα, γιατί ο ήλιος εκαιγε το καταμεσήμερο. Ένα τέταρτο μετά, είχαμε φτάσει στον προορισμό μας.

Για την ιστορία η επίσκεψη στο Σπήλαιο είναι δωρεάν, αλλά κλείνει στις 4, παρόλο που όλοι σκεφτήκαμε πόσο πιο άνετη θα ήταν η επίσκεψη, αλλά και πιο ειδυλλιακή, πριν το ηλιοβασίλεμα.

Ωστόσο η ταλαιπωρία της ζέστης μας αποζημίωσε.

Το σπήλαιο Φράγχθι είναι ένα από τα ιστορικότερα σπήλαια και από τα πλουσιότερα σε αρχαιολογικά ευρήματα στην Ευρώπη. Ανακαλύφθηκε επίσημα από τον εκδότη της Εστίας Άδωνι Κύρου στα μέσα της δεκαετίας του 1960, ενώ έπειτα από τελευταίες θαλάσσιες έρευνες αποδείχτηκε ότι η συγκεκριμένη τοποθεσία είχε μια πορεία ανάλογη με την ιστορία του ανθρώπινου γένους.

Η είσοδος του σπηλαίου Φράγχθι έχει βάθος 150 μέτρα και πλάτος 30 μέτρα.

Πιθανόν πρωτοκατοικήθηκε από τον άνθρωπο του Νεάντερταλ, κατά την Μουστιαία περίοδο 40.000 χρόνια π.Χ., αλλά σίγουρα από τον Homo Sapiens την περίοδο μετά από το 30.000 π.Χ. Μέχρι σήμερα έχουν διερευνηθεί μέσω των ανασκαφών 25.000 χρόνια και υπάρχουν ενδείξεις ότι το σπήλαιο κατοικούταν συνεχώς από το 20.000 μέχρι το 3.000 π.Χ. όπου και γκρεμίστηκε.

Την εποχή που οι πρώτοι κυνηγοί βρήκαν καταφύγιο στη σπηλιά το τοπίο ήταν διαφορετικό. Η θάλασσα ήταν 6-8 χιλιόμετρα από τη σημερινή της θέση και μεγάλες πεδιάδες απλώνονταν μπροστά στην είσοδο του σπηλαίου. Σήμερα η είσοδος είναι 12,5 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και σε απόσταση 50 μέτρων. Τότε το σπήλαιο δέσποζε σε μια μεγάλη πεδιάδα που έφτανε μέχρι τις Σπέτσες και την Σπετσοπούλα. Κατά την πρώιμη περίοδο κατοίκησης του βρέθηκαν υπολείμματα από ελάφια, βίσονες, αλεπούδες, άγριους γαϊδάρους, λαγούς και εργαλεία από πυριτόλιθο και σχιστόλιθο.

Στην ακμή του, το 4.000 π.Χ., το σπήλαιο έφτασε τους 150 κατοίκους και ο οικισμός εξαπλώθηκε και έξω από την είσοδο. Εκεί που με το ανέβασμα της στάθμης είναι σήμερα η θάλασσα, βρέθηκαν κάποια οικήματα, άριστης ποιότητας εργαλεία οψιδιανού αλλά όχι ξύλινα σκεύη λόγω φυσικής φθοράς.

Όλα τα πήλινα θραύσματα που ανήκουν στην Νεολιθική εποχή είναι εσωτερικά μαύρα και εξωτερικά καφέ, δοχεία (κούπες) χωρίς βάσεις και χερούλια η κάποια διακοσμητικά με επίπεδα χείλη. Βρέθηκαν ακόμα γυναικεία ειδώλια (νεώτερης νεολιθικής εποχής) αγαλματίδια, χάντρες, κοσμήματα και κατεργασμένα όστρακα. Όλα τα ευρήματα είναι στο αρχαιολογικό μουσείο Ναυπλίου.

Όμως η πιο σημαντική ανακάλυψη θεωρείται ο σκελετός. Πρόκειται για τον αρχαιότερο πλήρη σκελετό στην Ελλάδα 10.000 – 8.000 χρόνια παλιό. Ήταν άντρας 25 χρονών με ύψος 1,56 που δέχτηκε ισχυρό χτύπημα στο κεφάλι. Πάνω από τον νεκρό είχαν μπει πέτρες αλλά δεν βρέθηκαν κοσμήματα η αφιερώματα. Είχε τα πόδια λυγισμένα και τα χέρια στο στήθος στην στάση του εμβρύου. Ήταν θαμμένος με το κεφάλι νότια και τα πόδια στον βορά. Βρέθηκαν ακόμα σκελετοί δυο παιδιών με αντίστροφο προσανατολισμό.

Μια μικρή απογοήτευση τη νιώσαμε όταν δεν είδαμε την μικρή λίμνη που σχηματίζεται το χειμώνα στο Σπήλαιο απο τα νερά της βροχής που μαζεύονται στο εσωτερικό, όμως κατά τ΄αλλα η επίσκεψη μας αποζημίωσε. Εμπειρία να πατήσεις εκεί που έζησε ο πρώτος άνθρωπος. Εμένα προσωπικά δεν μου είχε ξανατύχει. Μοιραστήκαμε κι οι 5 ένα δέος, διαφορετικό για τον καθένα στην ουσία του. Αλλά πάντως δέος.

Η επιστροφή στην παραλία πιο σύντομη. Σαν δώρο μας φάνηκε μετά από τόση ζέστη να βουτήξουμε στα σμαραγδένια νερά του κολπίσκου του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου, αφιερωμένου στο μικρό ξωκκλήσι στον παρακείμενο λόφο.

Μια όμορφη εκδρομή στην Ερμιονίδα με αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Μια παραλία έκπληξη και παγωμένο νερό. Τι άλλο να επιθυμήσει κανείς…

Υ.Γ. Εγώ είχα κι άλλο “δώρο”. Τις μικρές αχιβάδες που μου μάζεψε η παρέα από την άμμο και μου άρεσε να τις ρουφάω από παιδί.

Ντορίτα Λουκίσσα

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1966 και σπούδασε Γαλλική Φιλολογία στο ΕΚΠΑ. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 άρχισε να εργάζεται σε έντυπα, αρχικά καλύπτοντας το διεθνές ρεπορτάζ. Σύντομα πέρασε στον χώρο των media και ασχολήθηκε με τον θαυμαστό τότε και ελπιδοφόρο ακόμη χώρο της τηλεόρασης, για λογαριασμό εφημερίδων και περιοδικών. Από άποψη δεν εργάστηκε ποτέ στην τηλεόραση, αλλά μόνο στο ραδιόφωνο και συγκεκριμένα του ΣΚΑΙ, την εποχή της άνοιξης της ιδιωτικής ραδιοφωνίας. Με το κλείσιμο της Ελευθεροτυπίας -τελευταία εφημερίδα στην οποία εργάστηκε- αποφάσισε να στραφεί στο διαδίκτυο και να ανακαλύψει την αδιάκοπη δραστηριότητα του ίντερνετ, συνεργαζόμενη με διάφορες ιστοσελίδες. Παράλληλα δραστηριοποιείται στο χώρο των multimedia.

Σχετικά Άρθρα

Back to top button